Bà Nguyễn Thị Châu (khối 3, phường Trường Thi, TP Vinh, tỉnh Nghệ An, xin hỏi nội dung hỏi như sau:

- Bố tôi là ông: Nguyễn Hải Long, năm nay 89 tuổi.

- Mẹ tôi là Bà: Nguyễn Thị Hai đã mất vào tháng 6/2010 (không để lại Di chúc).

- Bố mẹ tôi lấy nhau và sinh được 8 người con (3 trai, 5 gái).

- Quá trình chung sống bố mẹ tôi đã tạo lập được khối tài sản chung gồm 01 ngôi nhà cấp 4 tọa trên diện tích đất 600m2, đất đã được UBND huyện Hưng Nguyên cấp GCNQSD đất vào năm 1996 mang tên Bố mẹ tôi. Thửa đất số 59, tờ bản đồ số 03, địa chỉ thửa đất tại xóm Sen 3- xã Kim Liên- huyện Nam Đàn- tỉnh Nghệ An, nay tôi xin hỏi:

1.  Pháp luật hiện hành quy định như thế nào về việc chúng tôi được hưởng thừa kế do mẹ tôi để lại?

2. Quyền lợi hưởng thừa kế của các con do bố mẹ sinh ra có như nhau không?

3. Nếu muốn được hưởng quyền lợi thì chúng tôi phải làm như thế nào?

Nội dung trả lời như sau:

- Theo nội dung hỏi của bà thì Mẹ bà đã mất và không để lại Di chúc, do đó căn cứ điểm a khoản 1 điều 675 BLDS quy định về những trường hợp thừa kế theo pháp luật thì khi bà Nguyễn Thị Hai chết không để lại di chúc sẽ phát sinh quan hệ thừa kế theo pháp luật.

- Căn cứ điều 634 BLDS thì di sản của bà Hai để lại gồm: 1/2 x 600m2 đất = 300 m2 đất và 1/2 ngôi nhà cấp 4.

- Căn cứ điểm a khoản 1 điều 676 BLDS quy định về hàng thừa kế thứ nhất thì những người thừa kế của bà Hai gồm: Ông Nguyễn Hải Long (chồng) và 8 người con của ông Long bà Hai.

- Căn cứ khoản 2 điều 676 BLDS quy định về những người thừa kế theo pháp luật thì những người thừa kế của bà Hai sẽ được hưởng phần di sản bằng nhau. Vậy phần di sản mỗi người thừa kế được hưởng là: 1/9 x 300 = 33,3 m2 đất.

Tài sản của ông Long gồm:

+ Tài sản riêng: 300 m2 đất trong tổng số 600m2 đất của 2 vợ chồng ông. 

+ Phần di sản ông Long được thừ kế từ bà Hai là: 1/9 x 300 = 33,3 m2 đất.

Như vậy tổng tài sản của ông Long là: 300 + 33,3 = 333,3 m2 đất. đây là tài sản riêng của ông Long và do ông Long là người có quyền định đoạt.

Căn cứ vào các quy định của pháp luật thì bản thân bà được bình đẳng như những đồng thừa kế khác về quyền được hưởng di sản do mẹ bà để lại. Trong trường hợp những đồng thừa kế không thể tự thỏa thuận phân chia di sản do Mẹ bà để lại thì có thể khởi kiện ra Tòa án nhân dân huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An để xem xét giải quyết theo quy định của pháp luật.