A(là vợ) và B(chồng) là vợ chồng “hợp pháp”. Năm 2005 A khởi kiện yêu cầu ly hôn, sau đó có quyết định công nhận sự thuận tình ly hôn. Về phần tài sản không yêu cầu Tòa án giải quyết. Sau khi có quyết định thuận tình ly hôn A và B về tự thỏa thuận chia tài sản chung là Thửa đất và căn nhà 2 vợ chồng đang ở (thửa đất chưa có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất).

A và B làm giấy phân chia tài sản chung, trong văn bản thỏa thuận, A sở hữu căn nhà,  A giao cho B 3 lượng vàng (30 chỉ). Văn bản thỏa thuận có các con ký làm chứng,  A và B cùng ký, và có hàng xóm ký làm chứng. Năm 2007 thửa đất trên được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đứng tên chủ sở hữu cả  A và B (do lúc chia tài sản chung chưa có giấy chứng nhận, nhưng đang làm thủ tục lúc chưa ly hôn). Năm 2008 đánh người, nên B bị chi cục thi hành án Ra quyết định thi hành án, qua xác minh B có sở hửu căn nhà nên yêu cầu bán đấu giá căn nhà trên. Năm 2009 A khởi kiện ra Tòa án yêu cầu chia tài sản chung của vợ chồng sau khi ly hôn, yêu cầu chia toàn bộ căn nhà cho A.

Tại hồ sơ: A và B và các con đều thừa nhận việc có chia tài sản chung, người làm chứng tại thời điểm đó cũng có xác nhận sự việc. B tuy thừa nhận đã chia tài sản chung rồi, nhưng vẫn muốn lấy một phần giá trị căn nhà.

Vấn đề đặt ra: Thỏa thuận chia tài sản chung sau ly hôn của A và B có hợp pháp hay không?

Theo mình là không hợp pháp, vì chia tài sản chung là bất động sản nhưng lại không công chứng hoặc chứng thực.

Vấn đề thứ hai: nếu thỏa thuận đó chia là không hợp pháp do không đảm bảo về hình thức thì hợp đồng đó vô hiệu hay Tòa án cho các bên một khoảng thời gian để thực hiện đúng hình thức của giao dịch? (theo Điều 134 BLDS). Thực tế mình thấy chẳng Tòa án nào cho khoản thời gian để các bên thực hiện lại hình thức cho đúng như Điều 134.

Mình thấy cái vụ hình thức giao dịch không đảm bảo thì vô hiệu giao dịch dân sự hiện nay có nhiều vướng mắc, đặc biệt  tài sản là đất đai, như các bạn đã biết, đất đai hiện nay cũng như trước đây thường chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, hoặc được cấp thì là cấp dưới mục đích sử dụng là nông nghiệp (thực tế xây nhà ở đầy luôn) nên không thể tách thửa è khi giao dịch (mua bán, tặng cho, chia tài sản chung sau ly hôn) chỉ được lập thành văn bản (viết giấy tay)

Vấn đề đặt ra: chưa có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (thường thì đang làm thủ tục nhưng không biết bao giờ xong). Thì hợp đồng được lập ra UBND xã nơi đất đó đang tọa lạc để chứng thực (thường UBND xã xác nhận luôn nội dung hợp đồng hợp pháp bla bal luôn, hic giống như công chứng luôn mới ghê), thì hợp đồng đó có đảm bảo tính hơp pháp chưa? Hình thức theo mình là đảm bảo rồi vì đã được UBND xã chứng thực theo quy định  tại khoản 3 Điều 167 Luật đất đai 2013. Nhưng bên chuyển nhượng chưa có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì có được giao dịch không? Trường hợp này có vô hiệu về chủ thể hay không?

Trường hợp như trên, nhưng đã có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nhưng chuyển nhượng một diện tích đất nông nghiệp không đủ để tách thửa, thì giao dịch đó có hợp pháp hay không? Có bị vô hiệu do trái với quy định của pháp luật hay không?