Tử hình là hình phạt đặc biệt chỉ áp dụng đối với người phạm tội đặc biệt nghiêm trọng thuộc một trong nhóm các tội xâm phạm an ninh quốc gia, xâm phạm tính mạng con người, các tội phạm về ma túy, tham nhũng và một số tội phạm đặc biệt nghiêm trọng. Tử hình được xem là giải pháp ngăn cản tội ác hữu hiệu nhất (loại trừ vĩnh viễn bị cáo ra khỏi xã hội).
1. Những tội danh sau đây có thể chịu mức án cao nhất là tử hình
- Giết người
- Hiếp dâm người dưới 16 tuổi
- Sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh
- Mua bán trái phép chất ma túy
- Tham ô tài sản
- Nhận hối lộ
- Phá hoại hòa bình, gây chiến tranh xâm lược
- Chống loài người
- Tội phạm chiến tranh
2. Đối tượng không phải chịu án tử hình
- Người dưới 18 tuổi khi phạm tội
- Phụ nữ có thai - Phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi
- Người đủ 75 tuổi trở lên
3. Đối tượng bị kết án nhưng không phải thi hành án tử hình
- Phụ nữ có thai
- Phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi
- Người đủ 75 tuổi trở lên
- Người bị kết án tử hình về tội tham ô tài sản, tội nhận hối lộ mà sau khi bị kết án đã chủ động nộp lại ít nhất ba phần tư tài sản tham ô, nhận hối lộ và hợp tác tích cực với cơ quan chức năng trong việc phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm hoặc lập công lớn
Đối với những trường hợp không phải thi hành án tử hình dù đã bị kết án hoặc trường hợp người bị kết án tử hình được ân giảm, thì hình phạt tử hình được chuyển thành tù chung thân.
4. Biện pháp thi hành hình phạt tử hình
Hiện nay, theo quy định tại Luật Thi hành án hình sự 2019 thì hình phạt tử hình chỉ bị thi hành bằng một biện pháp là tiêm thuốc độc.
Trước khi bị đưa ra thi hành án tử hình, người chấp hành án được ăn, uống, viết thư, ghi âm lời nói gửi lại thân nhân.
5. Chi phí tử hình
Chi phí cho việc tổ chức thi hành án tử hình do ngân sách nhà nước bảo đảm.
