Giống như tin nhắn rác trên điện thoại, “mail rác” hay “spam email” là một “hiện thực đau khổ” của những người thường xuyên dùng email trong học tập và công việc, khi họ thường xuyên phải choáng ngợp với cảnh: mail mình cần thì không thấy, mail mình thấy thì toàn “spam”.

Trong Luật Công nghệ thông tin đã định nghĩa “Thư rác là thư điện tử, tin nhắn được gửi đến người nhận mà người nhận đó không mong muốn hoặc không có trách nhiệm phải tiếp nhận theo quy định của pháp luật”. Nếu xem các tin nhắn mà người dùng không mong muốn nhận là tin nhắn rác, thì rõ ràng đây là một định nghĩa chưa chuẩn xác, do việc người dùng không muốn nhận chỉ là một trong các tiêu chí để xác định đó là tin nhắn rác.

Tuy nhiên, từ ngày 1/7/2016 sắp tới, một khái niệm rõ ràng hơn sẽ được áp dụng, đó là  “việc gửi thư có mục đích thương mại” (quảng cáo, chào mời mua hang,…).

Cụ thể, theo điều 10 Luật An toàn thông tin mạng 2015 về quản lý gửi thông tin (ví dụ như email hay thư quảng cáo) phải đảm bảo các điều kiện sau: 

1. Việc gửi thông tin trên mạng phải bảo đảm các yêu cầu sau đây:

a) Không giả mạo nguồn gốc gửi thông tin;

b) Tuân thủ quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan.

2. Tổ chức, cá nhân không được gửi thông tin mang tính thương mại vào địa chỉ điện tử của người tiếp nhận khi chưa được người tiếp nhận đồng ý hoặc khi người tiếp nhận đã từ chối, trừ trường hợp người tiếp nhận có nghĩa vụ phải tiếp nhận thông tin theo quy định của pháp luật.

3. Doanh nghiệp viễn thông, doanh nghiệp cung cấp dịch vụ ứng dụng viễn thông và doanh nghiệp cung cấp dịch vụ công nghệ thông tin gửi thông tin có trách nhiệm sau đây:

a) Tuân thủ quy định của pháp luật về lưu trữ thông tin, bảo vệ thông tin cá nhân, thông tin riêng của tổ chức, cá nhân;

b) Áp dụng biện pháp ngăn chặn, xử lý khi nhận được thông báo của tổ chức, cá nhân về việc gửi thông tin vi phạm quy định của pháp luật;

c) Có phương thức để người tiếp nhận thông tin có khả năng từ chối việc tiếp nhận thông tin;

d) Cung cấp điều kiện kỹ thuật và nghiệp vụ cần thiết để cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo đảm an toàn thông tin mạng khi có yêu cầu.

Như vậy, luật này cũng quy định các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ viễn thông phải có biện pháp ngăn chặn, xử lý những hành vi vi phạm việc gửi thông tin và có phương thức để người nhận từ chối tiếp nhận thông tin (ví dụ tính năng block).

Chưa biết hiệu quả thực thi đến đâu và công nghệ gửi “spam email” cũng ngày càng tinh vi, nhưng âu cũng là một tín hiệu đáng mừng.