Dạo gần đây trên các diễn đàn dành cho giáo viên râm ran câu chuyện “Từ ngày 01/7/2020, giáo viên sẽ bị cắt phụ cấp thâm niên”.

Tại sao lại có những lời bàn tán đó?

Theo mình tìm hiểu, câu chuyện được mọi người bàn tán bắt nguồn từ việc có sự thay đổi trong quy định về tiền lương tại Luật giáo dục 2019 so với Luật giáo dục 2005.

Luật giáo dục 2005 (đã được sửa đổi bổ sung) quy định: "Nhà giáo được hưởng tiền lương, phụ cấp ưu đãi theo nghề, phụ cấp thâm niên và các phụ cấp khác theo quy định của Chính phủ".

Luật Giáo dục 2019 quy định: "Nhà giáo được xếp lương phù hợp với vị trí việc làm và lao động nghề nghiệp; được ưu tiên hưởng phụ cấp đặc thù nghề theo quy định của Chính phủ.

Hiện tại, Thu nhập giáo viên = Tiền lương theo hệ số + phụ cấp ưu đãi theo nghề + phụ cấp thâm niên và các phụ cấp khác (nếu có)

Theo Luật 2019: Thu nhập giáo viên = Tiền lương theo vị trí việc làm + phụ cấp đặc thù nghề .

>> Về mặt câu chữ, theo Luật giáo dục 2019 (Có hiệu lực từ ngày 01/7/2020), không còn khoản tiền mang tên ”Phụ cấp thâm niên” trong cấu trúc tiền lương của giáo viên nên mọi người truyền tai nhau rằng “Giáo viên bị cắt phụ cập thâm niên từ 01/7/2020”.

Việc “giáo viên bị cắt phụ cập thâm niên từ 01/7/2020” là đúng hay sai?

Nếu chiếu theo câu chữ của Luật, tôi cho rằng nó ĐÚNG NHƯNG CHƯA ĐỦ.

- TẠI SAO ĐÚNG?

Đúng vì theo Luật, trong kết cấu lương của giáo viên sẽ không có “phụ cấp thâm niên”.

Đúng vì theo tinh thần của Nghị quyết 27-NQ/TW ngày 21/5/2018 thì sẽ bãi bỏ phụ cấp thâm niên nghề (trừ quân đội, công an, cơ yếu để bảo đảm tương quan tiền lương với cán bộ, công chức).

- TẠI SAO CHƯA ĐỦ?

Chưa đủ vì nếu chỉ nói đến đây, hầu hết giáo viên sẽ hoang mang theo kiểu “lương ba cọc ba đồng mà còn bị cắt mất phụ cấp thì thu nhập sẽ giảm”.

Cái mọi người quan tâm là  THU NHẬP CÓ GIẢM HAY KHÔNG NẾU BỎ PHỤ CẤP THÂM NIÊN? Phải phân tích được chỗ này chứ không phải là ném ra quả bom rồi ai gỡ được thì gỡ, ko gỡ được thì toang, ai hiểu được thì yên tâm, ai không hiểu thì hoang mang lo lắng.

Ở đây, chính sách cải cách lương đã cụ thể, tại thời điểm bỏ phụ cấp thâm niên khi tính lương:

- Phần “tiền lương” sẽ không còn là tiền lương theo hệ số nữa (không lấy hệ số rồi nhân với lương cơ sở), mà sẽ là tiền lương theo vị trí việc làm đã có tính toán các yếu tố phù hợp với từng vị trí làm việc , không cào bằng theo hệ số cấp bậc.

- Phần phụ cấp: Không có phụ cấp thâm niên, phụ cấp ưu đãi theo nghề nhưng thay vào đó là “phụ cấp đặc thù nghề”

Phụ cấp đặc thù nghề chính là tên loại phụ cấp được gộp từ cấp ưu đãi theo nghề, phụ cấp trách nhiệm theo nghề và phụ cấp độc hại, nguy hiểm (gọi chung là phụ cấp theo nghề) áp dụng đối với công chức, viên chức của những nghề, công việc có yếu tố điều kiện lao động cao hơn bình thường và có chính sách ưu đãi phù hợp của Nhà nước (giáo dục và đào tạo, y tế, toà án, kiểm sát, thi hành án dân sự, thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, hải quan, kiểm lâm, quản lý thị trường,...)  theo Nghị quyết 27-NQ/TW ngày 21/5/2018.

>> TINH THẦN CỦA NGHỊ QUYẾT 27 CŨNG LÀ KHÔNG LÀM GIẢM LƯƠNG SAU KHI CẢI CÁCH + TIẾN TỚI GẦN HƠN VỚI MỨC LƯƠNG TRUNG BÌNH TỐI THIỂU CỦA KHỐI DOANH NGHIỆP

>> Như vậy, về mặt suy luận logic từ các quy định đã có, tiền lương của giáo viên chỉ thay đổi về kết cấu lương chứ không phải giữ lại 1 khoản và cắt đi một khoản mà làm giảm thu nhập. Còn về thực tế, sẽ không có chuyện nhà nước cải cách lương để rồi giảm lương của người lao động cả mà chỉ cải cách để trả lương đúng theo công sức lao động của mọi người, công bằng chứ không cào bằng.

Bãi bỏ phụ cấp thâm niên bắt đầu thực hiện từ 01/7/2020?

Luật Giáo dục 2019 có hiệu lực từ ngày 01/7/2020 là điều không phải bàn cãi, kéo theo đó là quy định về việc trong lương giáo viên không có phụ cấp thâm niên từ 01/7 là đúng.

Tuy nhiên, như đã nói ở trên, chỉ khi nào xây dựng xong bảng lương mới theo vị trí việc làm thì mới có thể cắt phụ cấp thâm niên.

Thêm vào đó, Mức lương cơ sở từ 01/7/2020 đã được ban hành là 1.6 triệu đồng/năm. Theo thông lệ, lương cơ sở được xây dựng để áp dụng đến hết 30/6/2021.

Và để củng cố thêm thì mới đây tại cuộc họp của Ban chỉ đạo Trung ương về cải cách chính sách tiền lương, bảo hiểm xã hội và ưu đãi người có công thì “Thủ tướng ấn định bắt đầu thực hiện cải cách tiền lương từ 1/7/2021”.

Như vậy, nếu thực hiện đúng theo lộ trình mà Thủ tướng ấn định thì khả năng cao là phụ cấp thâm niên sẽ bắt đầu bị cắt từ 01/7/2021 chứ không phải 01/7/2020.