Vì sao thẩm phán Việt Nam không đội tóc giả khi xét xử?
Nếu bạn đã từng thắc mắc “vì sao thẩm phán Việt Nam không đội tóc giả khi xét xử” thì bài viết dưới đây chính là câu trả lời cho bạn. Hãy cùng nhau tìm hiểu. 1. Vì sao thẩm phán Việt Nam không đội tóc giả khi xét xử? Trước hết, việc các thẩm phán hoặc luật sư nước ngoài hay đội tóc giả màu trắng bắt nguồn từ thế kỷ 17 tại Anh. Điều này mang những ý nghĩa như sau: Thứ nhất, xuất phát từ hoàng đế Louis XIV của Pháp, những bộ tóc này thể hiện cho sự giàu có, quyền lực, và những người đội nó có vị thế xã hội cao hơn thường dân. Thứ hai, những bộ tóc giả mang tới sự trang nghiêm cho phiên tòa và khẳng định vị thế, uy quyền của giới thẩm phán, luật sư tại tòa án. Ngoài ra, tóc giả còn đảm bảo sự “vô danh tính” cho các luật sư và thẩm phán tại phiên tòa, ngăn cách họ bởi những vấn đề cá nhân liên quan, đảm bảo sự công tư, phân minh, giúp họ nhân danh quyền lực tối cao của pháp luật đưa ra các phán quyết công bằng, bất chấp màu da, sắc tộc, thu nhập, địa vị xã hội hay quan điểm chính trị của mỗi người. Hiện nay, những bộ tóc giả đã không còn được sử dụng rộng rãi, chỉ còn nước Anh và vài nước theo hệ thống Thông luật là còn đội tóc giả nhằm mục đích lễ nghi. Đối chiếu với hoàn cảnh lịch sử phát triển đất nước của Việt Nam. Do khác biệt về văn hóa, lịch sử, thậm chí khí hậu nên các thẩm phán tại Việt Nam không đội tóc giả khi xét xử. Thay vào đó họ luôn mặc trên mình chiếc áo choàng đen tại các phiên tòa với ý nghĩa như bộ tóc giả của các thẩm phán phương Tây. 2. Quy định về trang phục thẩm phán Việt nam hiện nay Căn cứ Điều 1 Quyết định 210/QĐ-TANDTC quy định về trang phục của thẩm phán như sau: - Kiểu dáng: Chiều dài áo tương ứng tỷ lệ 75% dài gáy gót. Áo được thiết kế hai thân trước một thân sau. Thân trước áo mỗi bên có xếp hai ly lật về phía sườn. Thân sau áo có xếp ba ly, một ly ở giữa áo, hai ly còn lại chia đều sang hai bên, lật về phía nách. Trên vai lót có thêm đáp đô ở phần cổ sau, bên trong bằng vải chính, chiều cao 9 cm, chiều rộng theo vòng cổ. Áo đóng mở bằng dây kéo khóa nhựa có màu như màu nẹp áo. Bác tay hình cong, chiều cao 15 cm, bên trong có lót đến cửa tay. Cầu vai hình cánh dơi, chiều cao 16 cm. Nẹp áo hai bên hình cong có độ rộng 8 cm, nẹp áo ngoài rộng 8 cm, nẹp lót trong rộng 5 cm. Đầu tay hai bên có xếp 8 ly nhỏ, 4 ly lật về phía trước, 4 ly lật về phía sau. Áo có ken vai làm bằng ken bông ép. - Chất liệu: Chất liệu là loại vải tốt, sử dụng phù hợp với thời tiết, khí hậu các vùng miền khác nhau. - Họa tiết: Áo màu đen phối nẹp, bác tay và cầu vai tương ứng với từng ngạch Thẩm phán, cụ thể như sau: + Áo choàng xét xử của Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao: Nẹp áo, bác tay và cầu vai màu đỏ có họa tiết hình kỷ hà, viền lé màu vàng. + Áo choàng xét xử của Thẩm phán cao cấp, Thẩm phán trung cấp và Thẩm phán sơ cấp: Nẹp áo, bác tay và cầu vai màu đỏ boóc đô, có họa tiết hình kỷ hà, viền lé màu vàng đồng. - Kiểu dáng, họa tiết trang phục áo choàng xét xử của Thẩm phán Tòa án nhân dân được minh họa cụ thể tại các phụ lục ảnh ban hành kèm theo Quyết định này. Chung quy lại, dù cho thẩm phán Việt Nam không đội tóc giả khi xét xử nhưng họ lại khoác lên mình chiếc áo choàng đen với ý nghĩa đảm bảo sự bình đẳng, công bằng, bảo vệ lẽ phải của người dân. Bộ tóc giả hay chiếc áo choàng đen đều thể hiện sự uy nghiêm, quyền lực của lẽ phải, vừa thể hiện trọng trách lớn lao của những người bảo vệ lẽ phải, bảo vệ người dân.
Trang phục Thẩm phán không có áo choàng khi xét xử người chưa thành niên phạm tội, lý do là gì?
Theo quy định, người chưa thành niên phạm tội là người từ đủ 14 tuổi đến dưới 18 tuổi thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội bị coi là phạm tội. Người chưa thành niên là một chủ thể đặc biệt cần được bảo vệ trong pháp luật hình sự, trách nhiệm hình sự đối với người chưa thành niên cũng có một số điểm khác biệt so với người phạm tội thông thường. Điều này xuất phát từ việc người chưa thành niên có những đặc điểm như: chưa phát triển đầy đủ về thể chất và tâm sinh lý hay trình độ nhận thức và kinh nghiệm sống còn hạn chế. Đó cũng chính là do Điều 91 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi bổ sung 2017 quy định về nguyên tắc xử lý hình sự đối với người chưa thành niên như sau: “Việc xử lý người dưới 18 tuổi phạm tội phải bảo đảm lợi ích tốt nhất của người dưới 18 tuổi và chủ yếu nhằm mục đích giáo dục, giúp đỡ họ sửa chữa sai lầm, phát triển lành mạnh, trở thành công dân có ích cho xã hội.” Vì vậy, các quy định về xử lý trách nhiệm hình sự dành cho người chưa thành niên thường mang tính khoan dung rất lớn để nhằm thực hiện hóa mục đích giáo dục, phòng ngừa chung. Và, có thể kể đến một trong số đó là quy định về việc: Thẩm phán khi xét xử người dưới 18 tuổi không mặc áo choàng. Trang phục áo choàng của Thẩm phán không chỉ dừng lại ở ý nghĩa nâng cao hình ảnh cao đẹp của người đại diện công lý khi xét xử mà nó còn giúp thể hiện sự uy nghiêm của Thẩm phán nói riêng và sự trang nghiêm của phiên tòa, nghiêm minh của công lý nói chung (bởi trang phục áp choàng được thiết kế tuân theo triết lý của tòa án là “trắng đen rõ ràng”). Trong khi đó, quy định khi xét xử bị cáo là người dưới 18 tuổi yêu cầu Tòa án phải đảm bảo “Phòng xử án phải được bố trí thân thiện, bảo đảm lợi ích tốt nhất cho người dưới 18 tuổi”. Vì vậy, nếu Thẩm phán mặc áo choàng khi xét xử trong trường hợp này sẽ không đảm bảo được tính chất thân thiện trong phiên tòa mà trái lại sẽ gây áp lực tâm lý cho người phạm tội là người chưa thành niên. Và, điều này hoàn toàn không phù hợp với nguyên tắc xử lý trách nhiệm hình sự dành cho người chưa thành niên được quy định tại Điều 91 như mình đã đề cập ở trên. Đó chính là lý giải cho quy định tại điểm b khoản 1 Điều 7 Thông tư 02/2018/TT-TANDTC : “Thẩm phán mặc trang phục làm việc hành chính của Tòa án nhân dân (không mặc áo choàng);” Lưu ý: Quy định về việc Thẩm phán không phải mặc áo choàng chỉ áp dụng cho trường hợp những vụ án hình sự có “bị cáo là người dưới 18 tuổi” thuộc thẩm quyền của Tòa gia đình và người chưa thành niên nhưng không thuộc bốn trường hợp sau: (1) Vụ án hình sự có bị cáo là người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi phạm tội rất nghiêm trọng do cố ý và tội đặc biệt nghiêm trọng. (2) Vụ án hình sự có bị cáo là người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phạm một trong các tội đặc biệt nghiêm trọng quy định tại các điều 123, 134, 141, 142, 144, 151, 168, 169, 170, 171, 248, 249, 250, 251, 252 và 299 của Bộ luật Hình sự. (3) Vụ án hình sự vừa có bị cáo là người dưới 18 tuổi vừa có bị cáo là người từ đủ 18 tuổi trở lên. (4) Vụ án hình sự mà bị cáo là người từ đủ 18 tuổi trở lên nhưng người bị hại là người dưới 18 tuổi bị tổn thương nghiêm trọng về tâm lý hoặc cần sự hỗ trợ về điều kiện sống, học tập do không có môi trường gia đình lành mạnh như những người dưới 18 tuổi khác. Như vậy, nếu là vụ án xét xử bị cáo/người bị hại là người dưới 18 tuổi nhưng rơi vào một trong 04 trường hợp trên thì Thẩm phán vẫn phải mặc áo choàng khi xét xử.
Trang phục của Thẩm phán, Thư ký Tòa được đưa vào Nội quy phiên tòa
Đó là một trong những quy định mới được đề cập tại Dự thảo Thông tư của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao về Nội quy phiên tòa dự kiến sẽ có hiệu lực trong năm 2017 này và thay thế Thông tư 01/2014/TT-CA hiện đang được áp dụng. Theo đó, Thông tư mới về Nội quy phiên tòa quy định rằng: - Khi xét xử, Thẩm phán, Hội thẩm và Thư ký phiên tòa phải mặc trang phục theo đúng quy định. Trường hợp vi phạm thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý theo quy định pháp luật. - Đồng thời, người đến tham dự phiên tòa phải xuất trình giấy tờ tùy thân cho lực lượng làm nhiệm vụ bảo vệ phiên tòa. Xem chi tiết Nội quy phiên tòa mới tại file đính kèm.
Đã cập nhật Nghị quyết 1214/2016/UBTVQH13 về trang phục Thẩm phán, Hội thẩm và Giấy chứng minh
Ngày 13/6/2016, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành Nghị quyết 1214/2016/UBTVQH13 về trang phục Thẩm phán, Hội thẩm và Giấy chứng minh Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân. Nghị quyết 1214/2016/UBTVQH13 có hiệu lực từ ngày 01/7/2016. Đối với trang phục xét xử sử dụng theo niên hạn, giao Chánh án TANDTC tổ chức thí điểm trang phục xét xử là áo choàng dài tay màu đen cho từng ngạch Thẩm phán tại 1 số Tòa án, đánh giá kết quả thực hiện và báo cáo trước 01/07/2017 để UBTVQH xem xét, quyết định. Trong thời gian thí điểm, Thẩm phán đựơc cấp 1 lần 2 chiếc áo choàng dài tay màu đen. Tại những Tòa không thí điển, Thẩm phán sử dụng trang phục xét xử như hiện hành. Nghị quyết này thay thế các quy định về trang phục Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân; Giấy chứng minh Thẩm phán và Giấy chứng minh Hội thẩm tại Nghị quyết 221/2003/NQ-UBTVQH11.
Trang phục Thẩm phán xét xử người chưa thành niên sẽ là màu cam?
Ban Cán sự Đảng Tòa án nhân dân tối cao vừa ban hành dự thảo Đề án đổi mới trang phục Thẩm phán và Hội thẩm Tòa án nhân dân tối cao. Theo đó, dự thảo nêu lên sự cần thiết phải đổi mới trang phục qua quá trình thực thi áp dụng theo Nghị quyết 221/2003/NQ-UBTVQH11 về trang phục đối với cán bộ, công chức ngành toà án và Hội thẩm, giấy chứng minh Thẩm phán và giấy chứng minh Hội thẩm. Đồng thời, Hiến pháp 2013 và Luật tổ chức Tòa án nhân dân 2014 ra đời càng nhấn mạnh vị trí, vai trò của Thẩm phán và Hội thẩm nhân dân trong xét xử. Do đó, trang phục trong khi xét xử của Thẩm phán và Hội thẩm nhân dân cần có những thay đổi nhất định. Cụ thể như sau: Thứ nhất. về trang phục của Thẩm phán Trang phục của Thẩm phán sẽ là áo thụng đen. Trang phục này kế thừa các mẫu trang phục xét xử Thẩm phán của các quốc gia trên thế giới, và phù hợp với thông lệ quốc tế. Luật tổ chức Tòa án nhân dân 2014 quy định 04 loại Thẩm phán và đều do Chủ tịch nước bổ nhiệm. Tuy nhiên, quy trình bổ nhiệm Thẩm phán Tòa án nhân dân có sự khác biệt nhất định. Do vậy, trang phục xét xử của Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao so với Thẩm phán cao cấp, Thẩm phán trung cấp và sơ cấp phải có sự khác biệt. Đề xuất trang phục Thẩm phán Tòa gia đình và người chưa thành niên sẽ là áo thụng dài tay màu cam Với lý do rằng theo thông lệ thế giới, màu cam tượng trưng cho sự hài hòa, thân thiện. Do đó, có thể quy định trang phục của Thẩm phán xét xử các vụ án gia đình và người chưa thành niên là áo thụng tay dài màu cam khoác bên ngoài với thiết kế giống áo choàng đen của các Thẩm phán khác (trừ Thẩm phán Tòa tối cao) Ngoài ra, còn có một số ý kiến cho rằng trang phục xét xử của Thẩm phán xét xử các vụ án gia đình, người chưa thành niên là trang phục làm việc hàng ngày để thể hiện hình ảnh thân thiện, không cách xa của các Thẩm phán trên công đường và với hình ảnh Thẩm phán hàng ngày trong con mắt người chưa thành niên. Và áo thụng này sẽ được cấp 02 năm/chiếc, riêng lần đầu cấp 02 chiếc. Thứ hai, về trang phục của Hội thẩm nhân dân Vì được xem là người đại diện cho nhân dân tham gia vào việc xét xử của Tòa án, do vậy, khi xét xử, trang phục của Hội thẩm không cần giống Thẩm phán. Theo thông lệ các quốc giá, Bồi thẩm đoàn không mặc trang phục của Tòa án khi tham gia xét xử mà mặc trang phục bình thường. Hội thẩm nhân dân ngoài các trang phục được cấp khi làm việc bình thường còn được cấp thắt lưng da, giầy da, bít tất, dép có quai hậu, cà vạt, áo mưa, ô che mưa và cặp đựng tài liệu. Lưu ý: để thống nhất, các mẫu phụ kiện đi kèm trang phục bắt buộc theo quy định sau: - Thắt lưng: màu đen, mặt khóa kim loại hình vuông màu vàng. - Bít tất: màu tối. - Dép quai hậu: màu đen. - Cà vạt: màu đỏ hoặc màu xanh hòa bình. - Áo mưa và ô che mưa, cặp đựng tài liệu: có in dòng chữ Tòa án nhân dân. Thứ ba, về tấm biển phù hiệu Tòa án Được thiết kế để đeo ở ngực trái, có hình chữ nhật màu xanh da trời (kích thước 2cmx4cm). Trên mặt tấm biển này, bên trái có logo biểu tượng Tòa án, bên phải thiết kế thêm họa tiết phân biệt Thẩm phán với nhau. Thẩm phán sơ cấp: 01 vạch ngang màu đỏ. Thẩm phán trung cấp: 02 vạch ngang màu đỏ. Thẩm phán cao cấp: 03 vạch ngang màu đỏ. Thẩm phán Tòa tối cao: 04 vạch ngang màu đỏ, riêng tấm biển phù hiệu Chánh án Tòa tối cao có thêm ngôi sao vàng 05 cánh thiết ké trên chính giữa vạch màu đỏ thứ 4. Xem chi tiết dự thảo Đề án đổi mới trang phục của Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân tại file đính kèm.
Vì sao thẩm phán Việt Nam không đội tóc giả khi xét xử?
Nếu bạn đã từng thắc mắc “vì sao thẩm phán Việt Nam không đội tóc giả khi xét xử” thì bài viết dưới đây chính là câu trả lời cho bạn. Hãy cùng nhau tìm hiểu. 1. Vì sao thẩm phán Việt Nam không đội tóc giả khi xét xử? Trước hết, việc các thẩm phán hoặc luật sư nước ngoài hay đội tóc giả màu trắng bắt nguồn từ thế kỷ 17 tại Anh. Điều này mang những ý nghĩa như sau: Thứ nhất, xuất phát từ hoàng đế Louis XIV của Pháp, những bộ tóc này thể hiện cho sự giàu có, quyền lực, và những người đội nó có vị thế xã hội cao hơn thường dân. Thứ hai, những bộ tóc giả mang tới sự trang nghiêm cho phiên tòa và khẳng định vị thế, uy quyền của giới thẩm phán, luật sư tại tòa án. Ngoài ra, tóc giả còn đảm bảo sự “vô danh tính” cho các luật sư và thẩm phán tại phiên tòa, ngăn cách họ bởi những vấn đề cá nhân liên quan, đảm bảo sự công tư, phân minh, giúp họ nhân danh quyền lực tối cao của pháp luật đưa ra các phán quyết công bằng, bất chấp màu da, sắc tộc, thu nhập, địa vị xã hội hay quan điểm chính trị của mỗi người. Hiện nay, những bộ tóc giả đã không còn được sử dụng rộng rãi, chỉ còn nước Anh và vài nước theo hệ thống Thông luật là còn đội tóc giả nhằm mục đích lễ nghi. Đối chiếu với hoàn cảnh lịch sử phát triển đất nước của Việt Nam. Do khác biệt về văn hóa, lịch sử, thậm chí khí hậu nên các thẩm phán tại Việt Nam không đội tóc giả khi xét xử. Thay vào đó họ luôn mặc trên mình chiếc áo choàng đen tại các phiên tòa với ý nghĩa như bộ tóc giả của các thẩm phán phương Tây. 2. Quy định về trang phục thẩm phán Việt nam hiện nay Căn cứ Điều 1 Quyết định 210/QĐ-TANDTC quy định về trang phục của thẩm phán như sau: - Kiểu dáng: Chiều dài áo tương ứng tỷ lệ 75% dài gáy gót. Áo được thiết kế hai thân trước một thân sau. Thân trước áo mỗi bên có xếp hai ly lật về phía sườn. Thân sau áo có xếp ba ly, một ly ở giữa áo, hai ly còn lại chia đều sang hai bên, lật về phía nách. Trên vai lót có thêm đáp đô ở phần cổ sau, bên trong bằng vải chính, chiều cao 9 cm, chiều rộng theo vòng cổ. Áo đóng mở bằng dây kéo khóa nhựa có màu như màu nẹp áo. Bác tay hình cong, chiều cao 15 cm, bên trong có lót đến cửa tay. Cầu vai hình cánh dơi, chiều cao 16 cm. Nẹp áo hai bên hình cong có độ rộng 8 cm, nẹp áo ngoài rộng 8 cm, nẹp lót trong rộng 5 cm. Đầu tay hai bên có xếp 8 ly nhỏ, 4 ly lật về phía trước, 4 ly lật về phía sau. Áo có ken vai làm bằng ken bông ép. - Chất liệu: Chất liệu là loại vải tốt, sử dụng phù hợp với thời tiết, khí hậu các vùng miền khác nhau. - Họa tiết: Áo màu đen phối nẹp, bác tay và cầu vai tương ứng với từng ngạch Thẩm phán, cụ thể như sau: + Áo choàng xét xử của Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao: Nẹp áo, bác tay và cầu vai màu đỏ có họa tiết hình kỷ hà, viền lé màu vàng. + Áo choàng xét xử của Thẩm phán cao cấp, Thẩm phán trung cấp và Thẩm phán sơ cấp: Nẹp áo, bác tay và cầu vai màu đỏ boóc đô, có họa tiết hình kỷ hà, viền lé màu vàng đồng. - Kiểu dáng, họa tiết trang phục áo choàng xét xử của Thẩm phán Tòa án nhân dân được minh họa cụ thể tại các phụ lục ảnh ban hành kèm theo Quyết định này. Chung quy lại, dù cho thẩm phán Việt Nam không đội tóc giả khi xét xử nhưng họ lại khoác lên mình chiếc áo choàng đen với ý nghĩa đảm bảo sự bình đẳng, công bằng, bảo vệ lẽ phải của người dân. Bộ tóc giả hay chiếc áo choàng đen đều thể hiện sự uy nghiêm, quyền lực của lẽ phải, vừa thể hiện trọng trách lớn lao của những người bảo vệ lẽ phải, bảo vệ người dân.
Trang phục Thẩm phán không có áo choàng khi xét xử người chưa thành niên phạm tội, lý do là gì?
Theo quy định, người chưa thành niên phạm tội là người từ đủ 14 tuổi đến dưới 18 tuổi thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội bị coi là phạm tội. Người chưa thành niên là một chủ thể đặc biệt cần được bảo vệ trong pháp luật hình sự, trách nhiệm hình sự đối với người chưa thành niên cũng có một số điểm khác biệt so với người phạm tội thông thường. Điều này xuất phát từ việc người chưa thành niên có những đặc điểm như: chưa phát triển đầy đủ về thể chất và tâm sinh lý hay trình độ nhận thức và kinh nghiệm sống còn hạn chế. Đó cũng chính là do Điều 91 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi bổ sung 2017 quy định về nguyên tắc xử lý hình sự đối với người chưa thành niên như sau: “Việc xử lý người dưới 18 tuổi phạm tội phải bảo đảm lợi ích tốt nhất của người dưới 18 tuổi và chủ yếu nhằm mục đích giáo dục, giúp đỡ họ sửa chữa sai lầm, phát triển lành mạnh, trở thành công dân có ích cho xã hội.” Vì vậy, các quy định về xử lý trách nhiệm hình sự dành cho người chưa thành niên thường mang tính khoan dung rất lớn để nhằm thực hiện hóa mục đích giáo dục, phòng ngừa chung. Và, có thể kể đến một trong số đó là quy định về việc: Thẩm phán khi xét xử người dưới 18 tuổi không mặc áo choàng. Trang phục áo choàng của Thẩm phán không chỉ dừng lại ở ý nghĩa nâng cao hình ảnh cao đẹp của người đại diện công lý khi xét xử mà nó còn giúp thể hiện sự uy nghiêm của Thẩm phán nói riêng và sự trang nghiêm của phiên tòa, nghiêm minh của công lý nói chung (bởi trang phục áp choàng được thiết kế tuân theo triết lý của tòa án là “trắng đen rõ ràng”). Trong khi đó, quy định khi xét xử bị cáo là người dưới 18 tuổi yêu cầu Tòa án phải đảm bảo “Phòng xử án phải được bố trí thân thiện, bảo đảm lợi ích tốt nhất cho người dưới 18 tuổi”. Vì vậy, nếu Thẩm phán mặc áo choàng khi xét xử trong trường hợp này sẽ không đảm bảo được tính chất thân thiện trong phiên tòa mà trái lại sẽ gây áp lực tâm lý cho người phạm tội là người chưa thành niên. Và, điều này hoàn toàn không phù hợp với nguyên tắc xử lý trách nhiệm hình sự dành cho người chưa thành niên được quy định tại Điều 91 như mình đã đề cập ở trên. Đó chính là lý giải cho quy định tại điểm b khoản 1 Điều 7 Thông tư 02/2018/TT-TANDTC : “Thẩm phán mặc trang phục làm việc hành chính của Tòa án nhân dân (không mặc áo choàng);” Lưu ý: Quy định về việc Thẩm phán không phải mặc áo choàng chỉ áp dụng cho trường hợp những vụ án hình sự có “bị cáo là người dưới 18 tuổi” thuộc thẩm quyền của Tòa gia đình và người chưa thành niên nhưng không thuộc bốn trường hợp sau: (1) Vụ án hình sự có bị cáo là người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi phạm tội rất nghiêm trọng do cố ý và tội đặc biệt nghiêm trọng. (2) Vụ án hình sự có bị cáo là người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phạm một trong các tội đặc biệt nghiêm trọng quy định tại các điều 123, 134, 141, 142, 144, 151, 168, 169, 170, 171, 248, 249, 250, 251, 252 và 299 của Bộ luật Hình sự. (3) Vụ án hình sự vừa có bị cáo là người dưới 18 tuổi vừa có bị cáo là người từ đủ 18 tuổi trở lên. (4) Vụ án hình sự mà bị cáo là người từ đủ 18 tuổi trở lên nhưng người bị hại là người dưới 18 tuổi bị tổn thương nghiêm trọng về tâm lý hoặc cần sự hỗ trợ về điều kiện sống, học tập do không có môi trường gia đình lành mạnh như những người dưới 18 tuổi khác. Như vậy, nếu là vụ án xét xử bị cáo/người bị hại là người dưới 18 tuổi nhưng rơi vào một trong 04 trường hợp trên thì Thẩm phán vẫn phải mặc áo choàng khi xét xử.
Trang phục của Thẩm phán, Thư ký Tòa được đưa vào Nội quy phiên tòa
Đó là một trong những quy định mới được đề cập tại Dự thảo Thông tư của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao về Nội quy phiên tòa dự kiến sẽ có hiệu lực trong năm 2017 này và thay thế Thông tư 01/2014/TT-CA hiện đang được áp dụng. Theo đó, Thông tư mới về Nội quy phiên tòa quy định rằng: - Khi xét xử, Thẩm phán, Hội thẩm và Thư ký phiên tòa phải mặc trang phục theo đúng quy định. Trường hợp vi phạm thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý theo quy định pháp luật. - Đồng thời, người đến tham dự phiên tòa phải xuất trình giấy tờ tùy thân cho lực lượng làm nhiệm vụ bảo vệ phiên tòa. Xem chi tiết Nội quy phiên tòa mới tại file đính kèm.
Đã cập nhật Nghị quyết 1214/2016/UBTVQH13 về trang phục Thẩm phán, Hội thẩm và Giấy chứng minh
Ngày 13/6/2016, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành Nghị quyết 1214/2016/UBTVQH13 về trang phục Thẩm phán, Hội thẩm và Giấy chứng minh Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân. Nghị quyết 1214/2016/UBTVQH13 có hiệu lực từ ngày 01/7/2016. Đối với trang phục xét xử sử dụng theo niên hạn, giao Chánh án TANDTC tổ chức thí điểm trang phục xét xử là áo choàng dài tay màu đen cho từng ngạch Thẩm phán tại 1 số Tòa án, đánh giá kết quả thực hiện và báo cáo trước 01/07/2017 để UBTVQH xem xét, quyết định. Trong thời gian thí điểm, Thẩm phán đựơc cấp 1 lần 2 chiếc áo choàng dài tay màu đen. Tại những Tòa không thí điển, Thẩm phán sử dụng trang phục xét xử như hiện hành. Nghị quyết này thay thế các quy định về trang phục Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân; Giấy chứng minh Thẩm phán và Giấy chứng minh Hội thẩm tại Nghị quyết 221/2003/NQ-UBTVQH11.
Trang phục Thẩm phán xét xử người chưa thành niên sẽ là màu cam?
Ban Cán sự Đảng Tòa án nhân dân tối cao vừa ban hành dự thảo Đề án đổi mới trang phục Thẩm phán và Hội thẩm Tòa án nhân dân tối cao. Theo đó, dự thảo nêu lên sự cần thiết phải đổi mới trang phục qua quá trình thực thi áp dụng theo Nghị quyết 221/2003/NQ-UBTVQH11 về trang phục đối với cán bộ, công chức ngành toà án và Hội thẩm, giấy chứng minh Thẩm phán và giấy chứng minh Hội thẩm. Đồng thời, Hiến pháp 2013 và Luật tổ chức Tòa án nhân dân 2014 ra đời càng nhấn mạnh vị trí, vai trò của Thẩm phán và Hội thẩm nhân dân trong xét xử. Do đó, trang phục trong khi xét xử của Thẩm phán và Hội thẩm nhân dân cần có những thay đổi nhất định. Cụ thể như sau: Thứ nhất. về trang phục của Thẩm phán Trang phục của Thẩm phán sẽ là áo thụng đen. Trang phục này kế thừa các mẫu trang phục xét xử Thẩm phán của các quốc gia trên thế giới, và phù hợp với thông lệ quốc tế. Luật tổ chức Tòa án nhân dân 2014 quy định 04 loại Thẩm phán và đều do Chủ tịch nước bổ nhiệm. Tuy nhiên, quy trình bổ nhiệm Thẩm phán Tòa án nhân dân có sự khác biệt nhất định. Do vậy, trang phục xét xử của Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao so với Thẩm phán cao cấp, Thẩm phán trung cấp và sơ cấp phải có sự khác biệt. Đề xuất trang phục Thẩm phán Tòa gia đình và người chưa thành niên sẽ là áo thụng dài tay màu cam Với lý do rằng theo thông lệ thế giới, màu cam tượng trưng cho sự hài hòa, thân thiện. Do đó, có thể quy định trang phục của Thẩm phán xét xử các vụ án gia đình và người chưa thành niên là áo thụng tay dài màu cam khoác bên ngoài với thiết kế giống áo choàng đen của các Thẩm phán khác (trừ Thẩm phán Tòa tối cao) Ngoài ra, còn có một số ý kiến cho rằng trang phục xét xử của Thẩm phán xét xử các vụ án gia đình, người chưa thành niên là trang phục làm việc hàng ngày để thể hiện hình ảnh thân thiện, không cách xa của các Thẩm phán trên công đường và với hình ảnh Thẩm phán hàng ngày trong con mắt người chưa thành niên. Và áo thụng này sẽ được cấp 02 năm/chiếc, riêng lần đầu cấp 02 chiếc. Thứ hai, về trang phục của Hội thẩm nhân dân Vì được xem là người đại diện cho nhân dân tham gia vào việc xét xử của Tòa án, do vậy, khi xét xử, trang phục của Hội thẩm không cần giống Thẩm phán. Theo thông lệ các quốc giá, Bồi thẩm đoàn không mặc trang phục của Tòa án khi tham gia xét xử mà mặc trang phục bình thường. Hội thẩm nhân dân ngoài các trang phục được cấp khi làm việc bình thường còn được cấp thắt lưng da, giầy da, bít tất, dép có quai hậu, cà vạt, áo mưa, ô che mưa và cặp đựng tài liệu. Lưu ý: để thống nhất, các mẫu phụ kiện đi kèm trang phục bắt buộc theo quy định sau: - Thắt lưng: màu đen, mặt khóa kim loại hình vuông màu vàng. - Bít tất: màu tối. - Dép quai hậu: màu đen. - Cà vạt: màu đỏ hoặc màu xanh hòa bình. - Áo mưa và ô che mưa, cặp đựng tài liệu: có in dòng chữ Tòa án nhân dân. Thứ ba, về tấm biển phù hiệu Tòa án Được thiết kế để đeo ở ngực trái, có hình chữ nhật màu xanh da trời (kích thước 2cmx4cm). Trên mặt tấm biển này, bên trái có logo biểu tượng Tòa án, bên phải thiết kế thêm họa tiết phân biệt Thẩm phán với nhau. Thẩm phán sơ cấp: 01 vạch ngang màu đỏ. Thẩm phán trung cấp: 02 vạch ngang màu đỏ. Thẩm phán cao cấp: 03 vạch ngang màu đỏ. Thẩm phán Tòa tối cao: 04 vạch ngang màu đỏ, riêng tấm biển phù hiệu Chánh án Tòa tối cao có thêm ngôi sao vàng 05 cánh thiết ké trên chính giữa vạch màu đỏ thứ 4. Xem chi tiết dự thảo Đề án đổi mới trang phục của Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân tại file đính kèm.
