Tăng cường thanh tra xử lý lĩnh vực giám định tâm thần làm giả bệnh án để trốn tội
Ngày 04/10/2023 Bộ Y tế đã có Công văn 6356/BYT-KCB năm 2023 về việc tăng cường quản lý, chỉ đạo trong lĩnh vực giám định pháp y, Giám định pháp y tâm thần. Theo đó, nhằm đảm bảo việc tăng cường quản lý Bộ Y tế thanh tra, kiểm tra xử lý lĩnh vực giám định pháp y, giám định tâm thần làm giả bệnh án như sau: Thực trạng làm giả bệnh án tâm thần gây bức xúc trong xã hội Trong thời gian qua, liên quan đến lĩnh vực giám định pháp y, giám định pháp y tâm thần đã xảy ra một số vụ việc phức tạp; Một số đối tượng đã lợi dụng có bệnh án tâm thần để gây án hoặc trốn tội gây bức xúc trong xã hội cũng như gây khó khăn đối với các cơ quan tố tụng trong điều tra, xử lý các vụ án. Để công tác giám định pháp y, giám định pháp y tâm thần được triển khai chặt chẽ, minh bạch, đúng quy định của pháp luật, bảo đảm đáp ứng yêu cầu của cơ quan tố tụng; đánh giá đúng tỷ lệ tổn thương cơ thể cũng như tình trạng tâm thần của đối tượng giám định, không để xảy ra hành vi làm giả hồ sơ bệnh án tâm thần, Bộ Y tế đề nghị các Đơn vị thực hiện các nhiệm vụ tại Công văn 6356/BYT-KCB năm 2023. 05 yêu cầu nhằm tăng cường thanh tra, giám sát trong lĩnh vực giám định (1) Nghiêm túc thực hiện các quy định về khám bệnh, chữa bệnh, lưu trữ hồ sơ bệnh án và cấp tóm tắt bệnh án tâm thần cho người bệnh. Cán bộ được giao nhiệm vụ khám bệnh tâm thần cần không ngừng học tập, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ và bản lĩnh chính trị trong thực hiện nhiệm vụ được giao. Người đứng đầu đơn vị phải chịu trách nhiệm trước pháp luật nếu cấp tóm tắt hồ sơ bệnh án tâm thần không đúng tình trạng bệnh lý tâm thần và không đúng quy định của pháp luật. (2) Sở Y tế tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và Y tế các Bộ, ngành tăng cường chỉ đạo, thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động khám, điều trị, cấp bệnh án ngoại trú điều trị bệnh tâm thần tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh thuộc thẩm quyền quản lý. (3) Viện Pháp y Quốc gia và Sở Y tế tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tăng cường kiểm tra, hướng dẫn các tổ chức pháp y trong việc triển khai thực hiện các hướng dẫn chuyên môn tại các Thông tư do Bộ Y tế ban hành và tại các văn bản pháp luật liên quan. (4) Viện Pháp y tâm thần Trung ương, Viện Pháp y tâm thần Trung ương Biên Hòa, Trung tâm pháp y tâm thần khu vực nghiêm túc thực hiện các nội dung sau: - Tiếp nhận trưng cầu/yêu cầu của cơ quan tố tụng, của các tổ chức, cá nhân và thực hiện giám định khách quan, trung thực, chính xác, đúng quy trình, đúng quy định của Luật Giám định tư pháp 2012 và Thông tư 23/2019/TT-BYT Ban hành Quy trình giám định pháp y tâm thần và Biểu mẫu sử dụng trong giám định pháp y tâm thần. - Các giám định viên phải đáp ứng các tiêu chuẩn quy định tại Thông tư 11/2022/TT-BYT Quy định tiêu chuẩn" hồ sơ, thủ tục bổ nhiệm, cấp thẻ, miễn nhiệm, thu hồi thẻ giám định viên pháp y và giám định viên pháp y tâm thần. - Định kỳ hằng năm, thực hiện báo cáo kết quả hoạt động theo biểu mẫu báo cáo ban hành tại Quyết định 5184/QĐ-BYT năm 2019 của Bộ Y tế về việc “Ban hành Biểu mẫu báo cáo đánh giá năng lực, khả năng đáp ứng trưng cầu giám định của các tổ chức giám định pháp y tâm thần”; - Nghiêm túc thực hiện tự kiểm tra đánh giá hoạt động của đơn vị theo các tiêu chí và bảng điểm được quy định tại Quyết định 5092/QĐ-BYT năm 2020 Ban hành Quy chế kiểm tra và bảng điểm đánh giá công tác giám định pháp y tâm thần, công tác tiếp nhận, điều trị và quản lý người chấp hành biện pháp tư pháp bắt buộc chữa bệnh. - Phối hợp chặt chẽ với cấp ủy địa phương, các cơ quan chuyên môn trên địa bàn, chủ động triển khai ký hợp đồng, phối hợp chặt chẽ với các đơn vị y tế thực hiện khám chuyên khoa, khám cận lâm sàng cho các đối tượng trên cơ sở hiệu quả, tiết kiệm, tránh lãng phí. - Tăng cường trao đổi thông tin với cơ quan điều tra, Viện Kiểm sát về tình hình, kết quả giám định theo quyết định trưng cầu; chỉ tiếp nhận giám định khi có đầy đủ hồ sơ theo quy định; chỉ bàn giao kết luận giám định, đối tượng giám định cho cá nhân, tổ chức theo đúng quy định của pháp luật. - Có hình thức khen thưởng, kỷ luật đối với các tổ chức, cá nhân trong cơ quan, đơn vị khi thực hiện nhiệm vụ được phân công. (5) Rà soát, tổng hợp và đề xuất sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật, các hướng dẫn chuyên môn không còn phù hợp, đề xuất phương án, giải pháp cụ thể, báo cáo về Bộ Y tế (qua Cục Quản lý Khám, chữa bệnh). Xem thêm Công văn 6356/BYT-KCB năm 2023 ban hành ngày 04/10/2023.
Giám định tâm thần và các bệnh hành vi tâm thần nào phải thực hiện giám định?
Trong quá trình điều tra khi có căn cứ cho rằng người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội không có năng lực trách nhiệm hình sự thì tuỳ từng giai đoạn tố tụng, Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án phải trưng cầu giám định pháp y tâm thần. 1. Giám định tâm thần và trưng cầu giám định tâm thần Giám định pháp y tâm thần hay gọi tắt là giám định tâm thần là công tác được phối hợp thực hiện giữa các ngành y tế, công an, viện kiểm sát và tòa án để nghiên cứu mối liên hệ giữa các trạng thái rối loạn tâm thần với các vấn đề về dân sự và hình sự. Trưng cầu giám định tâm thần là một hoạt động điều tra của cơ quan chức năng giám định và được tiến hành theo trình tự, thủ tục tố tụng hình sự qua đó có đầy đủ cơ sở, chứng cứ để tiến hành xác minh và phục vụ công tác điều tra, tố tụng. Nhằm phục vụ công tác điều tra và tố tụng, giám định pháp y tâm thần đóng vai trò khá quan trọng để + Xác định đối tượng có các rối loạn tâm thần hoặc mắc bệnh tâm thần không, với mức độ như thế nào, đối tượng có thực sự bị bệnh hay cố ý biểu hiện bệnh. Trên cơ sở đó, xác định trách nhiệm của đối tượng giám định với hành vi phạm pháp đã gây ra + Bảo vệ quyền lợi của người bị tâm thần và xác định trách nhiệm của xã hội đối với thiệt thòi dân sự + Xác định hành vi dân sự và khả năng chịu trách nhiệm của các đối tượng có liên quan trong vụ kiện dân sự nghi vấn có rối loạn tâm thần. 2. Khi nào phải giám định tâm thần Điều 206 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 các trường hợp bắt buộc phải trưng cầu giám định + Tình trạng tâm thần của người bị buộc tội khi có sự nghi ngờ về năng lực trách nhiệm hình sự của họ; tình trạng tâm thần của người làm chứng hoặc bị hại khi có sự nghi ngờ về khả năng nhận thức, khả năng khai báo đúng đắn về những tình tiết của vụ án. + Tuổi của bị can, bị cáo, bị hại nếu việc đó có ý nghĩa đối với việc giải quyết vụ án và không có tài liệu để xác định chính xác tuổi của họ hoặc có nghi ngờ về tính xác thực của những tài liệu đó. + Nguyên nhân chết người. + Tính chất thương tích, mức độ tổn hại sức khỏe hoặc khả năng lao động. + Chất ma tuý, vũ khí quân dụng, vật liệu nổ, chất cháy, chất độc, chất phóng xạ, tiền giả, vàng, bạc, kim khí quý, đá quý, đồ cổ. + Mức độ ô nhiễm môi trường. Theo khoản 3 Điều 2 Luật Giám định tư pháp 2012 người yêu cầu giám định là người có quyền tự mình yêu cầu giám định sau khi đã đề nghị cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng trưng cầu giám định mà không được chấp nhận. Người có quyền tự mình yêu cầu giám định bao gồm: Đương sự trong vụ việc dân sự, vụ án hành chính, Nguyên đơn dân sự, bị đơn dân sự, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án hình sự, người đại diện hợp pháp, trừ trường hợp việc yêu cầu giám định liên quan đến việc xác định trách nhiệm hình sự của bị can, bị cáo. 3. Các bệnh/ rối loạn tâm thần thường gặp do Bộ Y tế ban hành Theo Quyết định 2999/QĐ-BYT quy định các bệnh tâm thần thường gặp như sau - Mất trí trong bệnh pick (F02.0) - Mất trí không biệt định (F03) - Các rối loạn tâm thần và hành vi do sử dụng cần sa (F12) - Các rối loạn tâm thần và hành vi do sử dụng cocaine (F14) - Các rối loạn tâm thần và hành vi do sử dụng các chất kích thích khác bao gồm cafeine (F15) - Tâm thần phân liệt thể căng trương lực (F20.2) - Rối loạn loạn thần đa dạng cấp với các triệu chứng của tâm thần phân liệt (F23.1) - Hưng cảm nhẹ (F30.0) - Rối loạn cảm xúc lưỡng cực, hiện tại giai đoạn hỗn hợp (F31.6) - Rối loạn cảm xúc lưỡng cực, hiện tại thuyên giảm (F31.7) - Giai đoạn trầm cảm nhẹ (F32.0) - Giai đoạn trầm cảm vừa (F32.1) - Rối loạn trầm cảm tái diễn, hiện tại thuyên giảm (F33.4) - Khí sắc chu kỳ (F34.0) - Rối loạn hoảng sợ (F41.0) - Rối loạn lo âu lan tỏa (F41.1) - Phản ứng trầm cảm ngắn (F43.20) - Phản ứng trầm cảm kéo dài (F43.21) Ngoài ra, còn các bệnh/rối loạn tâm thần khác đã được pháp luật xác định. Vậy khi một người bị buộc tội khi có sự nghi ngờ về năng lực trách nhiệm hình sự của họ thì sẽ được yêu cầu xác định tình trạng tâm thần để phục vụ công tác điều tra và tố tụng.
Giám định pháp y không đúng sự thật, có thể đề nghị giám định nơi khác không?
Tai nạn giao thông AC cho em hỏi còn 10 ngày nữa toà sử vụ việc của em. e thấy kết quả Giám định pháp y k đúng sự thật e có thể đề nghị đi giám định nơi khác đc không ạ ! e cảm ơn ạ !
Tăng cường thanh tra xử lý lĩnh vực giám định tâm thần làm giả bệnh án để trốn tội
Ngày 04/10/2023 Bộ Y tế đã có Công văn 6356/BYT-KCB năm 2023 về việc tăng cường quản lý, chỉ đạo trong lĩnh vực giám định pháp y, Giám định pháp y tâm thần. Theo đó, nhằm đảm bảo việc tăng cường quản lý Bộ Y tế thanh tra, kiểm tra xử lý lĩnh vực giám định pháp y, giám định tâm thần làm giả bệnh án như sau: Thực trạng làm giả bệnh án tâm thần gây bức xúc trong xã hội Trong thời gian qua, liên quan đến lĩnh vực giám định pháp y, giám định pháp y tâm thần đã xảy ra một số vụ việc phức tạp; Một số đối tượng đã lợi dụng có bệnh án tâm thần để gây án hoặc trốn tội gây bức xúc trong xã hội cũng như gây khó khăn đối với các cơ quan tố tụng trong điều tra, xử lý các vụ án. Để công tác giám định pháp y, giám định pháp y tâm thần được triển khai chặt chẽ, minh bạch, đúng quy định của pháp luật, bảo đảm đáp ứng yêu cầu của cơ quan tố tụng; đánh giá đúng tỷ lệ tổn thương cơ thể cũng như tình trạng tâm thần của đối tượng giám định, không để xảy ra hành vi làm giả hồ sơ bệnh án tâm thần, Bộ Y tế đề nghị các Đơn vị thực hiện các nhiệm vụ tại Công văn 6356/BYT-KCB năm 2023. 05 yêu cầu nhằm tăng cường thanh tra, giám sát trong lĩnh vực giám định (1) Nghiêm túc thực hiện các quy định về khám bệnh, chữa bệnh, lưu trữ hồ sơ bệnh án và cấp tóm tắt bệnh án tâm thần cho người bệnh. Cán bộ được giao nhiệm vụ khám bệnh tâm thần cần không ngừng học tập, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ và bản lĩnh chính trị trong thực hiện nhiệm vụ được giao. Người đứng đầu đơn vị phải chịu trách nhiệm trước pháp luật nếu cấp tóm tắt hồ sơ bệnh án tâm thần không đúng tình trạng bệnh lý tâm thần và không đúng quy định của pháp luật. (2) Sở Y tế tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và Y tế các Bộ, ngành tăng cường chỉ đạo, thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động khám, điều trị, cấp bệnh án ngoại trú điều trị bệnh tâm thần tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh thuộc thẩm quyền quản lý. (3) Viện Pháp y Quốc gia và Sở Y tế tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tăng cường kiểm tra, hướng dẫn các tổ chức pháp y trong việc triển khai thực hiện các hướng dẫn chuyên môn tại các Thông tư do Bộ Y tế ban hành và tại các văn bản pháp luật liên quan. (4) Viện Pháp y tâm thần Trung ương, Viện Pháp y tâm thần Trung ương Biên Hòa, Trung tâm pháp y tâm thần khu vực nghiêm túc thực hiện các nội dung sau: - Tiếp nhận trưng cầu/yêu cầu của cơ quan tố tụng, của các tổ chức, cá nhân và thực hiện giám định khách quan, trung thực, chính xác, đúng quy trình, đúng quy định của Luật Giám định tư pháp 2012 và Thông tư 23/2019/TT-BYT Ban hành Quy trình giám định pháp y tâm thần và Biểu mẫu sử dụng trong giám định pháp y tâm thần. - Các giám định viên phải đáp ứng các tiêu chuẩn quy định tại Thông tư 11/2022/TT-BYT Quy định tiêu chuẩn" hồ sơ, thủ tục bổ nhiệm, cấp thẻ, miễn nhiệm, thu hồi thẻ giám định viên pháp y và giám định viên pháp y tâm thần. - Định kỳ hằng năm, thực hiện báo cáo kết quả hoạt động theo biểu mẫu báo cáo ban hành tại Quyết định 5184/QĐ-BYT năm 2019 của Bộ Y tế về việc “Ban hành Biểu mẫu báo cáo đánh giá năng lực, khả năng đáp ứng trưng cầu giám định của các tổ chức giám định pháp y tâm thần”; - Nghiêm túc thực hiện tự kiểm tra đánh giá hoạt động của đơn vị theo các tiêu chí và bảng điểm được quy định tại Quyết định 5092/QĐ-BYT năm 2020 Ban hành Quy chế kiểm tra và bảng điểm đánh giá công tác giám định pháp y tâm thần, công tác tiếp nhận, điều trị và quản lý người chấp hành biện pháp tư pháp bắt buộc chữa bệnh. - Phối hợp chặt chẽ với cấp ủy địa phương, các cơ quan chuyên môn trên địa bàn, chủ động triển khai ký hợp đồng, phối hợp chặt chẽ với các đơn vị y tế thực hiện khám chuyên khoa, khám cận lâm sàng cho các đối tượng trên cơ sở hiệu quả, tiết kiệm, tránh lãng phí. - Tăng cường trao đổi thông tin với cơ quan điều tra, Viện Kiểm sát về tình hình, kết quả giám định theo quyết định trưng cầu; chỉ tiếp nhận giám định khi có đầy đủ hồ sơ theo quy định; chỉ bàn giao kết luận giám định, đối tượng giám định cho cá nhân, tổ chức theo đúng quy định của pháp luật. - Có hình thức khen thưởng, kỷ luật đối với các tổ chức, cá nhân trong cơ quan, đơn vị khi thực hiện nhiệm vụ được phân công. (5) Rà soát, tổng hợp và đề xuất sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật, các hướng dẫn chuyên môn không còn phù hợp, đề xuất phương án, giải pháp cụ thể, báo cáo về Bộ Y tế (qua Cục Quản lý Khám, chữa bệnh). Xem thêm Công văn 6356/BYT-KCB năm 2023 ban hành ngày 04/10/2023.
Giám định tâm thần và các bệnh hành vi tâm thần nào phải thực hiện giám định?
Trong quá trình điều tra khi có căn cứ cho rằng người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội không có năng lực trách nhiệm hình sự thì tuỳ từng giai đoạn tố tụng, Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án phải trưng cầu giám định pháp y tâm thần. 1. Giám định tâm thần và trưng cầu giám định tâm thần Giám định pháp y tâm thần hay gọi tắt là giám định tâm thần là công tác được phối hợp thực hiện giữa các ngành y tế, công an, viện kiểm sát và tòa án để nghiên cứu mối liên hệ giữa các trạng thái rối loạn tâm thần với các vấn đề về dân sự và hình sự. Trưng cầu giám định tâm thần là một hoạt động điều tra của cơ quan chức năng giám định và được tiến hành theo trình tự, thủ tục tố tụng hình sự qua đó có đầy đủ cơ sở, chứng cứ để tiến hành xác minh và phục vụ công tác điều tra, tố tụng. Nhằm phục vụ công tác điều tra và tố tụng, giám định pháp y tâm thần đóng vai trò khá quan trọng để + Xác định đối tượng có các rối loạn tâm thần hoặc mắc bệnh tâm thần không, với mức độ như thế nào, đối tượng có thực sự bị bệnh hay cố ý biểu hiện bệnh. Trên cơ sở đó, xác định trách nhiệm của đối tượng giám định với hành vi phạm pháp đã gây ra + Bảo vệ quyền lợi của người bị tâm thần và xác định trách nhiệm của xã hội đối với thiệt thòi dân sự + Xác định hành vi dân sự và khả năng chịu trách nhiệm của các đối tượng có liên quan trong vụ kiện dân sự nghi vấn có rối loạn tâm thần. 2. Khi nào phải giám định tâm thần Điều 206 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 các trường hợp bắt buộc phải trưng cầu giám định + Tình trạng tâm thần của người bị buộc tội khi có sự nghi ngờ về năng lực trách nhiệm hình sự của họ; tình trạng tâm thần của người làm chứng hoặc bị hại khi có sự nghi ngờ về khả năng nhận thức, khả năng khai báo đúng đắn về những tình tiết của vụ án. + Tuổi của bị can, bị cáo, bị hại nếu việc đó có ý nghĩa đối với việc giải quyết vụ án và không có tài liệu để xác định chính xác tuổi của họ hoặc có nghi ngờ về tính xác thực của những tài liệu đó. + Nguyên nhân chết người. + Tính chất thương tích, mức độ tổn hại sức khỏe hoặc khả năng lao động. + Chất ma tuý, vũ khí quân dụng, vật liệu nổ, chất cháy, chất độc, chất phóng xạ, tiền giả, vàng, bạc, kim khí quý, đá quý, đồ cổ. + Mức độ ô nhiễm môi trường. Theo khoản 3 Điều 2 Luật Giám định tư pháp 2012 người yêu cầu giám định là người có quyền tự mình yêu cầu giám định sau khi đã đề nghị cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng trưng cầu giám định mà không được chấp nhận. Người có quyền tự mình yêu cầu giám định bao gồm: Đương sự trong vụ việc dân sự, vụ án hành chính, Nguyên đơn dân sự, bị đơn dân sự, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án hình sự, người đại diện hợp pháp, trừ trường hợp việc yêu cầu giám định liên quan đến việc xác định trách nhiệm hình sự của bị can, bị cáo. 3. Các bệnh/ rối loạn tâm thần thường gặp do Bộ Y tế ban hành Theo Quyết định 2999/QĐ-BYT quy định các bệnh tâm thần thường gặp như sau - Mất trí trong bệnh pick (F02.0) - Mất trí không biệt định (F03) - Các rối loạn tâm thần và hành vi do sử dụng cần sa (F12) - Các rối loạn tâm thần và hành vi do sử dụng cocaine (F14) - Các rối loạn tâm thần và hành vi do sử dụng các chất kích thích khác bao gồm cafeine (F15) - Tâm thần phân liệt thể căng trương lực (F20.2) - Rối loạn loạn thần đa dạng cấp với các triệu chứng của tâm thần phân liệt (F23.1) - Hưng cảm nhẹ (F30.0) - Rối loạn cảm xúc lưỡng cực, hiện tại giai đoạn hỗn hợp (F31.6) - Rối loạn cảm xúc lưỡng cực, hiện tại thuyên giảm (F31.7) - Giai đoạn trầm cảm nhẹ (F32.0) - Giai đoạn trầm cảm vừa (F32.1) - Rối loạn trầm cảm tái diễn, hiện tại thuyên giảm (F33.4) - Khí sắc chu kỳ (F34.0) - Rối loạn hoảng sợ (F41.0) - Rối loạn lo âu lan tỏa (F41.1) - Phản ứng trầm cảm ngắn (F43.20) - Phản ứng trầm cảm kéo dài (F43.21) Ngoài ra, còn các bệnh/rối loạn tâm thần khác đã được pháp luật xác định. Vậy khi một người bị buộc tội khi có sự nghi ngờ về năng lực trách nhiệm hình sự của họ thì sẽ được yêu cầu xác định tình trạng tâm thần để phục vụ công tác điều tra và tố tụng.
Giám định pháp y không đúng sự thật, có thể đề nghị giám định nơi khác không?
Tai nạn giao thông AC cho em hỏi còn 10 ngày nữa toà sử vụ việc của em. e thấy kết quả Giám định pháp y k đúng sự thật e có thể đề nghị đi giám định nơi khác đc không ạ ! e cảm ơn ạ !
