Tiền donate của streamer - ảnh minh họa

Streamer là một ngành nghề mới xuất hiện ở Việt Nam, hiện đang rất thu hút sự chú ý từ các bạn trẻ. Một trong những khoản tiền chính tạo ra thu nhập cho các streamer này là khoản tiền ủng hộ từ fan của họ (tiền donate). Vậy phần tiền này có bị tính thuế gì hay không?

Nếu các streamer hoạt động dưới sự quản lý, điều hành của một công ty chủ quản, vấn đề kê khai thuế thu nhập cá nhân sẽ được Nhà nước kiểm soát dễ dàng hơn, nhưng khi những người này hoạt động tự do, phần tiền ủng hộ có thể được hiểu theo hai hướng sau đây:

Thứ nhất, đây là thù lao từ việc lao động

Điểm c Khoản 2 Điều 2 Thông tư 111/2013/TT-BTC có quy định về các khoản thu nhập chịu thuế sau:

“Tiền thù lao nhận được dưới các hình thức như: tiền hoa hồng đại lý bán hàng hóa, tiền hoa hồng môi giới; tiền tham gia các đề tài nghiên cứu khoa học, kỹ thuật; tiền tham gia các dự án, đề án; tiền nhuận bút theo quy định của pháp luật về chế độ nhuận bút; tiền tham gia các hoạt động giảng dạy; tiền tham gia biểu diễn văn hoá, nghệ thuật, thể dục, thể thao; tiền dịch vụ quảng cáo; tiền dịch vụ khác, thù lao khác.”

Về bản chất, stream cũng là việc “biểu diễn” trên nền tảng mạng xã hội. Vì vậy cũng có thể hiểu rằng việc người xem gửi tiền trực tiếp cho streamer là “trả phí” cho hoạt động biểu diễn đó.

Với lập luật như trên, khoản tiền có được từ việc người xem donate (ủng hộ) cho các streamer nằm trong các khoản tiền phải chịu thuế thu nhập cá nhân.

Thứ hai, đây là khoản tiền được người khác tặng, cho

Nghị định 111 chỉ quy định những nhu nhập từ tặng, cho sau đây mới bị tính thuế:

- Quà tặng là chứng khoán

- Quà tặng là phần vốn trong các tổ chức kinh tế, cơ sở kinh doanh

- Quà tặng là bất động sản

- Các tài sản khác phải đăng ký quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng

Về khoản tiền ủng hộ streamer, có thể hiểu rằng đây không phải là tiền mang tính chất “trả công”, bởi lẽ nếu hiểu theo hướng này, những người không trả công thì sẽ không được xem họ “biểu diễn”.

Thực tế những người xem không hề có nghĩa vụ phải trả tiền cho người stream (người phát trực tiếp trên mạng xã hội). Người live stream chỉ thực hiện công việc của mình và để lại tài khoản ngân hàng để những người mến mộ họ gửi tiền nếu muôn, ở đây không xuất hiện sự ràng buộc rằng “donate” là nghĩa vụ của người xem, còn live stream là nghĩa vụ của streamer.

Việc gửi tiền ủng hộ này là hoàn toàn tự nguyện và mang tính chất tặng cho, không bị điều chỉnh bởi một hợp đồng nào. Cũng chính vì lẽ này, không thể xếp khoản tiền người xem ủng hộ streamer là khoản tiền phải chịu thuế thu nhập cá nhân.

Người viết ủng hộ quan điểm thứ hai, còn bạn đọc thì sao?