Ngày 11 tháng 3 năm 2010, Tòa án nhân dân tối cao mở phiên tòa giám đốc thẩm xét xử vụ án hình sự đối với:

1. Trương Thị Thu Vân sinh năm 1956; đăng ký nhân khẩu thường trú tại số 44 Đề Thám, phường Cầu ông Lãnh, quận 1, thành phố Hồ Chí Minh; trình độ văn hoá .5/12; con ông Trương Văn Hai và bà Lê Thị Hợi (đều đã chết); có chồng là Trần.'Văn Hiếu (bị cáo trong vụ án) và 02 con (con lớn là Trương Thị Lan cùng là bị cáo trong vụ án, con nhỏ là Trần Thị Thanh Tuyền sinh năm 1987); bị bắt ngày 24-4-2004; đã bị thi hành án tử hình.

2. Trần Văn Hiếu sinh năm 1952 ; đăng ký nhân khẩu thường trú tại số 44 Đề Thám, phường Cầu ông Lãnh, quận 1, thành phố Hồ Chí Minh; trình độ văn hóa 9/12; con ông Trần Thiệu (đã chết) và bà Đặng Thị Nết; có vợ là Trương Thị Thu Vân (bị cáo trong vụ án) và 02 con (con lớn là Trương Thị Lan cùng là bị cáo trong vụ án con nhỏ là Trần Thị Thanh Tuyền sinh năm 1987); bị bắt ngày l0-12-2004; đã chết khi đang thi hành án phạt tù.

Trong vụ án còn có 30 bị cáo khác bị kết án về tội "Mua bán trái phép chất ma tuý", "Tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có" không bị kháng nghị.

NHẬN THÂY:

Trương Thị Thu Vân bắt đầu mua bán hêrôin từ năm 1997. Vân là đầu mối tiêu thụ hêrôin cho Trần Huy Công, Trần Thị ánh Trâm và một số đối tượng khác Đến ngày bị bắt (24~4-2004), Vân đã mua bán tổng cộng là 109 bánh và 31,5 lượng hêrôin, tương đương 37,910 kg; thu lợi bất chính là 32.700 USD và 5.500.000 đồng. Vân còn tôi kẻo cả chồng là Trần Văn Hiếu, con gái tà Trương Thị Lan và người giúp việc gia đình là Huỳnh Thị Phượng cùng tham gia việc mua bán hêrôin. Trong đó, Trần Văn Hiếu đã nhiều lần chở Vân đi giao nhận hêrôin và thử hêrôin tại nhà, đồng phạm với Vân 02 bánh hêrôin, tương đương 673 gam. Tại Quyết định khởi tố bị can số 521-50 ngày 26-4-2004 , Cơ quan Cảnh sát điều tra thành phố Hồ Chí Minh đã quyết định khởi tố Trương Thị Thu Vân về tội "Mua bán trái phép chất ma tuý".

Tại Quyết định khởi tố bị can số 1392-50 ngày 03-11-2004, Cơ quan Canh sát điều tra thành phố Hồ Chí Minh đã quyết định khởi tố Trần Văn Hiếu về tội "Mua bán trái phép chất ma tuý" .

Trong quá trình điều tra và trong quá trình giải quyết vụ án, các cơ quan tiến hành tố tụng đã xác định được Trương Thị Thu Vân đã sử dụng căn nhà số 44 Đề Thám, phường Cầu ông Lãnh, quận 1 , thành phố Hồ Chí Minh (sau đây gọi tắtt là căn nhà số44 Đề Thám) vào việc thực hiện tội Phạm như sau: Năm 1984 Trương Thị Thu Vân và Trần Văn Hiếu kết hôn, sống tại căn nhà số 108 lô D chung cư Cô Giang, phường Cô Giang, quận 1, thành phố Hồ Chí Minh (nhà của mẹ Hiếu cho ở). Tháng 10-1999, vợ chồng Vân Hiếu chuyển sang căn nhà số 44 Đề Thám; căn nhà này do Hiếu đứng tên mua của bà Trần Thị Kim Ngoa chớp đồng mua bán nhà ở số7531/HĐ-MBN ngày 15-l0-1999), có diện tích khuôn viên đất là 62,80 m2, diện tích xây dựng là 60,40 m2 (nhà có 01 trệt, 02 tầu); tổng diện lịch sử dụng là 203,32 m2 .Đây là nơi gia đình Vân, Hiếu sinh sống, nhưng cũng là địa điểm giao dịch việc mua bán hêrôin.

Tại bản án hình sự sơ thẩm số 1862/2005/HSST ngày 30-12-2005, Tòa án nhân dân thành phố Hồ Chí Minh quyết định: áp dụng điểm b khoản 4 và khoản 5 Điều 194 Bộ luật hình sự, xử phạt Trương Thị Thu Vân tử hình về tội "Mua bán trái phép chất ma tuý", phạt tiền 500.000.000 đồng. áp dụng Điều 41 Bộ luật hình sự, tuyên tịch thu căn nhà số 44 Đề Thám, 6.740 USD, 11.000.000 đồng, điện thoại di động, một số nữ trang của Trương Thị Thu Vân và buộc Vân nộp tiền thu lợi bất chính là 32.700 USD và 5.500.000 đồng để sung quỹ Nhà nước; áp dụng điểm b khoản 4 và khoản 5 Điều 194, điểm p khoản 1 Điều 46 Bộ luật hình sự, xử phạt Trần Văn Hiếu 20 (hai mươi) năm tù về tội "Mua bán trái phép chất ma túy", phạt tiền 50.000.000 đồng. áp dụng Điều 41 Bộ luật hình sự tịch thu của Tràn Văn Hiếu 02 xe gắn máy sung quỹ Nhà nước.

Ngoài ra, Tha án cấp sơ thẩm còn xử phạt Trương Thị Lan 16 năm tù về tội "Mua bán trái phép chất ma túy" và phạt tiền 20.000.000 đồng sung quỹ Nhà nước.

Ngày 09-01-2006, Trương Thị Thu Vân có đơn kháng cáo xin giảm hình phạt và xin lại căn nhà số 44 Đề Thám cùng số nữ trang đã bị tịch thu.

Ngày 10-01-2006, Trần Văn Hiếu kháng cáo xin lại căn nhà số 44 Đề Thám.

Tại bản án hình sự phúc thẩm số 925/2006/HSPT ngày 03/7/2006  , Toà phúc thẩm Tòa án nhân dân tối cao tại thành phố Hồ Chí Minh giữ nguyên quyết định của bản án sơ thẩm đối với Trương Thị Thu Vân, Trần Văn Hiếu về hình phạt, tịch thu căn nhà số 44 Đề Thám và nữ trang.

Tại Kháng nghị giám đốc thẩm số05/QĐ-VKSTC-V3 ngày 27-3-2009, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao đề nghị Hội đồng Thẩm phán Toà án nhân dân tối cao xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm, huỷ phần tuyên tịch thu căn nhà số 44 Đề Thám của bản án hình sự phúc thẩm số 925/2006/HSPT ngày 03/7/2006 của Tòa phúc thẩm Tòa án nhân dân tối cao tại thành phố Hồ Chí Minh để giải quyết lại theo đúng quy định của pháp luật, với lý do: Tòa án cấp phúc thẩm áp dụng Điều 41 Bộ luật hình sự tuyên tịch thu căn nhà số 44 Đề Thám là chưa thỏa đáng vì vợ chồng Trương Thị Thu Vân và Tràn Văn Hiếu vừa dùng căn nhà trên làm địa điểm mua bán ma túy, vừa sử dụng để gia đình sinh sống nên không thể cơi căn nhà là công cụ, phương tiện dùng vào việc phạm tội; còn căn nhà có là vật hoặc tiền do phạm tội mà có hay không thì không có căn cứ để chứng minh. Nay căn nhà là nơi ở duy nhất của con gái Trần Thị Thanh Tuyền và hai cháu của vợ chồng Vân, Hiếu; do đó, việc Tòa án tuyên tịch thu toàn bộ tài sản của gia đình Trương Thị Thu Vân và Trần Văn Hiếu trong đó có căn nhà số 44 Đề Thám là trái quy định tại Điều 40 Bộ luật hình sự.

Tại phiên tòa giám đốc thẩm, đại diện Viện kiểm sát nhân dân tối cao đề nghị Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao chấp nhận kháng nghị của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao.

XÉT THẤY:

Trương Thị Thu Vân mua bán hêrôin trong một thời gian dài, từ năm 1997 đến 2004, với số lượng đặc biệt lớn (37,910 kg). Vân không chỉ thực hiện việc mua bán hêrôin ở trên đường phố, siêu thị . . . mà còn nhiều lần trực tiếp mua bán tại nơi ở là căn nhà số 44 Đề Tham. Đồng thời, Vân còn lôi kéo cả chồng là Trần Văn Hiếu, con gái là Trương Thị Lan và người giúp việc là Huỳnh Thị Phượng tham gia vào việc mua bán hêrôìn. Căn nhà số 44 Đề Thám trở thành tụ điểm để Vân và đồng phạm thực hiện các hành vi phạm tội; do đó, Tòa án cấp sơ thẩm và Tòa án cấp phúc thẩm áp dụng Điều 41 Bộ luật hình sự, tuyên tịch thu căn nhà số 44 Đề Thám của Trương Thị Thu Vân và Trần Văn Hiếu.

Xét việc các bị cáo sử dụng căn nhà số 44 Đề Thám cho thấy trong giai đoạn điều tra cũng như tại các phiên tòa sơ thẩm và phiên tòa phúc thẩm đều không xác định được các bị cáo chỉ sử dụng căn nhà này vào việc mua bán hêrôin. Thực tế, căn nhà số 44 Đề Thám không chỉ là nơi Vân và đồng phạm thực hiện hành vi phạm tội, mà còn là nơi Vân, Hiếu và con gái Trần Thị Thanh Tuyền sinh sống. Theo quy định tại Điều 40 Bộ luật hình sự thì "Khi tịch thu toàn bộ tài sản vẫn để cho người bị kết án và gia đình họ có điều kiện sinh sông '. Ngoài ra, ngày 27-11-2007 chị Tràn Thị Thanh Tuyền đã nộp đầy đủ tiền phạt, tiền thu lợi bất chính, án phí của Trương Thị Thu Vân, Trần Văn Hiếu và Trương Thị Lan, tổng cộng là 1.100.469.600 đồng tại Thi hành án dân sự thành phố Hồ Chí Minh. Theo các tài liệu xác minh của Viện kiểm sát nhân dân tối cao thể hiện: chị Trần Thị Thanh Tuyền và hai cháu của Vân, Hiếu (con của Trương Thị Lan) chỉ có nơi ở duy nhất tại căn nhà số 44 Đề Thám và chị Tuyền hiện vẫn có hộ khẩu tại căn nhà này (sổ hộ khẩu gia đình số 010053639 ngày 14-12-2006 ghi chị Tuyền là chủ hộ). Những vấn đề này cần phải xác minh làm rõ. Việc Toà (án cấp sơ thẩm và Toà án cấp phúc thẩm quyết định tịch thu toàn bộ căn nhà số 44 Đề Thám là chưa đủ căn cứ.

Trong trường hợp này cần phải xác minh diện tích, cấu trúc thực tế căn nhà và xác minh những phần nào của căn nhà chỉ được các bị cáo sử dụng dùng vào mục đích phạm tội; nhu cầu nhà ở của những người còn lại trong gia đình để có căn cứ việc quyết định tịch thu một phần rương ứng của căn nhà này theo đúng quy định của pháp luật.

Vì các lẽ trên và căn cứ vào khoản 3 Điều 279, khoản 3 Điều 285 Bộ luật tố tụng hình sự,

QUYẾT ĐỊNH:

Hủy bản án hình sự phúc thẩm số 925/2006/HSPT ngày 03-7-2006 của Tòa phúc thẩm Toà án nhân dân tối cao tại thành phố Hồ Chí Minh và bản án hình sự sơ thẩm số 1862/2005/HSST ngày 30-12-2005 của Tòa án nhân dân thành phố Hồ Chí Minh về phần quyết định tịch thu căn nhà số 44 Đề Thám, phường Cầu ông Lãnh, quận 1, thành phố Hồ Chí Minh của Trương Thị Thu Vân và Trần Văn Hiếu; giao hồ sơ vụ án cho Tòa án nhân dân thành phố Hồ Chí Minh để xét xử sơ thẩm lại theo quy định của pháp luật.