Em gái tôi đăng ký kết hôn và lập gia đình năm 1988 và đã ra ở riêng. Chồng là con trai thứ trong một gia đình gồm 10 người con. Cha mẹ chồng vì tuổi già sức yếu lần lượt qua đời vào năm 1995 và 1996. Do kinh tế khó khăn, nên vẫn còn 4 gia đình con trai con gái của 2 cụ cùng cư ngụ trong nhà của hai ông bà cụ.

Năm 2005, chồng em gái tôi qua đời vì bệnh tật. Từ đó, cô ấy phải một nách nuôi hai đứa con trai: một sinh năm 1988 hiện chưa có công ăn việc làm, một sinh năm 1999 đang học lớp 6.

Gần đây, ông anh lớn nhất nhà bên chồng cho mời các anh em trong gia đình đến để bàn việc bán nhà của cha mẹ để lại và phân chia tài sản nhưng vắng mặt 1 người do đi làm ăn xa.

Trong buổi nói chuyện, ông anh lớn đề nghị em gái tôi ký vào giấy thỏa thuận bán nhà trong đó phần chia cho hai đứa con được tính toán như sau: sau khi nhà bán xong sẽ giao cho em gái tôi 5 cây vàng, phần còn lại tùy thuộc vào giá bán căn nhà sẽ được ông anh lớn giữ lại để xây nhà thờ tổ tiên.

Sự việc xảy ra bất ngờ nên em gái tôi không có thời gian suy nghĩ nên chưa ký. Các anh em bên chồng từ đó có thái độ coi thường và hắt hủi em gái tôi.

Xin được hỏi: Thủ tục phân chia tài sản thừa kế như thế có đúng không?

Có vài thông tin liên quan như: Hai ông bà cụ mất đi mà không để lại di chúc. Căn nhà nằm trong ngõ hẻm rộng 3 mét thuộc quận 1, Tp. HCM, đến nay vẫn chưa có giấy hồng và giấy đỏ. Theo như một người trong gia đình bên chồng em gái tôi cho biết đã có người trả giá căn nhà là 200 cây vàng. Trong số các con của hai cụ, có 1 người đã lập gia đình và lập nghiệp bên Kampuchea, thỉnh thoảng có về thăm nhà.

1. Phần chia cho 2 con trai của em gái tôi – tức cháu nội của bố mẹ chồng như thế có hợp lý không? Ông anh lớn bên chồng có được quyền giữ lại một phần chia cho 2 con trai tôi để làm nhà thờ tổ tiên không?
2. Giấy thỏa thuận bán nhà và phân chia tài sản khi chưa có đủ chữ ký của các con, các cháu (con của em gái tôi vì cha đã mất) có được pháp luật công nhận hay không? Em gái tôi có quyền ký thay cho các con không?
3. Trường hợp vì một lý do nào đó, các anh chị em bên chồng em gái tôi tự xúc tiến bán nhà bằng giấy tay không cần ý kiến của gia đình em gái tôi (em gái tôi và 2 con trai) thì pháp luật sẽ bảo vệ như thế nào? Trước mắt, em gái tôi nên làm gì để bảo vệ quyền thừa kế của 2 con trai về tài sản thừa kế nói trên?

Nguyễn Quốc Hưng

brianhungf@yahoo.com.vn