Chế độ tử tuất là một trong những chế độ của bảo hiểm xã hội mà người lao động được hưởng. Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy nhiều người lao động tham gia bảo hiểm xã hội nhưng chưa nắm rõ về chế độ tử tuất. Để có thể tìm hiểu sâu hơn về vấn đề này, chúng tôi xin được phân tích điều kiện, mức hưởng, hồ sơ, thủ tục hưởng chế độ tử tuất như sau:

Khi người lao động đang đóng bảo hiểm xã hội hay người đang hưởng chế độ hưu trí mà bị mất thì thân nhân của những người này sẽ được nhận trợ cấp mai táng phí cộng thêm một khoản trợ cấp tuất một lần hoặc trợ cấp tuất hàng tháng. Theo đó, để được hưởng các khoản trợ cấp này thì người lao động cần phải đáp ứng các điều kiện nhất định. Theo đó, Căn cứ theo Điều 66 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 như sau:

+ Người lao động là công dân Việt Nam thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc mà đang đóng bảo hiểm xã hội hoặc người lao động đang bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội mà có thời gian đóng từ đủ 12 tháng trở lên.

+ Người lao động đang đóng bảo hiểm xã hội mà bị chết do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hoặc chết trong thời gian điều trị do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp. Người đang hưởng lương hưu, hưởng trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hằng tháng đã nghỉ việc mà bị chết thì được hưởng trợ cấp mai táng phí.

Như vậy, nếu người lao động đáp ứng được một trong các điều kiện theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội thì được nhận trợ cấp mai táng phí. Mức hưởng trợ cấp mai táng phí bằng 10 lần mức lương cơ sở tại tháng mà người quy định tại khoản 1 Điều này chết.

Căn cứ theo Điều 3, Nghị định 72/2018/NĐ-CP quy định về mức lương cơ sở đối với cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang có quy định: “Từ ngày 01 tháng 7 năm 2018, mức lương cơ sở là 1.390.000 đồng/tháng”. Như vậy, mức hưởng trợ cấp mai táng phí cho thân nhân người tham gia bảo hiểm xã hội là 13.900.000 đồng.

Thứ nhất, điều kiện hưởng chế độ tử tuất: Một là, điều kiện hưởng trợ cấp tuất hằng tháng: Căn cứ theo Điều 67 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 có quy định về các trường hợp hưởng trợ cấp tuất hằng tháng. Hai là, điều kiện hưởng trợ cấp tuất một lần: Căn cứ theo Điều 69 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 có quy định những trường hợp được nhận trợ cấp tuất một lần.

Thứ hai, mức hưởng chế độ tử tuất: Mức hưởng trợ cấp tuất hằng tháng: quy định tại điều 68 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 và mức hưởng trợ cấp tuất một lần: quy định tại điều 70 Luật Bảo hiểm xã hội 2014

Thời gian giải quyết chế độ tử tuất được quy định tại Điều 112 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, theo đó, trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ từ thân nhân của người lao động thì người sử dụng lao động nộp hồ sơ lên cơ quan bảo hiểm xã hội để làm thủ tục. Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ, thì cơ quan bảo hiểm xã hội có trách nhiệm giải quyết và chi trả cho thân nhân người lao động được nhận chế độ tử tuất, nếu không giải quyết thì cơ quan bảo hiểm xã hội phải trả lời lý do bằng văn bản cho thân nhân người lao động.

Chế độ tử tuất là chế độ nhằm hỗ trợ cho nhân thân những người có tham gia bảo hiểm xã hội khi người này gặp rủi ro về tính mạng. Việc quy định cho thân nhân những người có tham gia bảo hiểm xã hội không chỉ là một chính sách an sinh xã hội của nhà nước mà nó còn thể hiện tính nhân văn của nhà nước đối với những công sức đóng góp của người lao động.