Dưới đầu đề “Quà biếu Chủ tịch tỉnh Cao Bằng được kiểm đếm công khai”, TTXVN đưa tin: Từ năm 2006 đến nay, các cá nhân, tập thể đã biếu tặng ông Lô Ích Giang, Chủ tịch UBND tỉnh Cao Bằng hơn 1 tỷ đồng, 77.000 USD và 2 cây vàng. Chủ tịch Lô Ích Giang khẳng định với báo chí: toàn bộ số tiền được giao Văn phòng UBND tỉnh kiểm đếm công khai và chi cho công tác xã hội. Người trực tiếp quản lý số tiền này là anh Hà Đức Nhàn, Chánh Văn phòng UBND tỉnh. Riêng năm 2007, chi 474.232.000 đồng để hỗ trợ xây dựng nhà văn hoá xã, Quỹ Khuyến học, mua máy vi tính cho Đồn biên phòng Sóc Hà, giúp trẻ mồ côi... Từ đầu năm 2008 đến nay, chi 285 triệu đồng giúp xây nhà văn hoá người Mông ở xã Phi Hải, huyện Quảng Uyên; thưởng cho Công ty giống cây trồng; bồi dưỡng lái xe Văn phòng UBND, Đoàn đại biểu Quốc hội - HĐND tỉnh dịp Tết; giúp hộ nghèo của Công ty môi trường đô thị...
Bà Lê Thị Doan, Phường Điện Biên, quận Ba Đình, Hà Nội hỏi: Chủ tịch UBND tỉnh Cao Bằng xử lý quà tặng như vậy có đúng không?
1. Việc cán bộ, công chức có chức quyền nhận quà tặng có thể diễn ở những thời gian và tại nhiều địa điểm khác nhau. Nhưng, “khi nhận được quà tặng không đúng quy định thì phải báo cáo Thủ trưởng trực tiếp và nộp lại quà tặng cho cơ quan, đơn vị mình trong thời hạn 5 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được quà tặng” (khoản 2, Điều 12 Quyết định số 64/2007/QĐ-TTg ngày 10/5/2007 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Quy chế về việc tặng quà, nhận quà và nộp lại quà tặng). Bản tin của TTXVN chưa làm rõ một vấn đề được nhiều người quan tâm: khoản tiền nêu trên là toàn bộ quà tặng mà đồng chí Chủ tịch Lô Ích Giang nhận được ở mọi nơi, mọi lúc hay đó chỉ là số quà tặng mà ông nhận tại Trụ sở cơ quan UBND tỉnh Cao Bằng? Thiết nghĩ, ngay trong trường hợp số quà tặng đó được ông nhận ở mọi nơi, mọi lúc (sau đó nộp lại cho cơ quan), thì với một tỉnh miền núi nghèo như Cao Bằng mà trong hơn hai năm, người ta “quà cáp” cho một công chức lãnh đạo số tiền lớn như vậy (hơn 1 tỷ đồng, 77.000 USD và 2 cây vàng) thì thật không bình thường. Theo đó, cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí chắc chắn sẽ còn gặp vô vàn khó khăn, trắc trở.
2. Trong tình huống này, Chủ tịch UBND tỉnh Cao Bằng không vụ lợi đối với khoản tiền, vàng mà ông được biếu. Nhưng việc ông giao anh Hà Đức Nhàn, Chánh Văn phòng UBND tỉnh “trực tiếp quản lý” số tiền này thì lại…sai mất rồi!
Bởi vì, việc nhận quà và nộp lại quà tặng phải được thực hiện nghiêm theo Quyết định số 64/2007/QĐ-TTg ngày 10/5/2007 của Thủ tướng Chính phủ (trước đó là Chỉ thị số 01/2002/CT-TTg ngày 28/01/2002 về việc cấm sử dụng tiền, tài sản của nhà nước, tập thể để thưởng, biếu, tặng cho các cá nhân, tổ chức không đúng quy định).
Về trình tự xử lý quà tặng, Điều 13, Quyết định số 64/2007/QĐ-TTg quy định: “…Quà tặng bằng tiền, sổ tiết kiệm, cổ phiếu, trái phiếu, séc và các giấy tờ có giá thì làm thủ tục nộp ngay vào ngân sách nhà nước theo quy định của Bộ Tài chính”. Như vậy, Ngân sách Nhà nước (cụ thể là Cơ quan Kho bạc) sẽ “trực tiếp quản lý” số tiền (quà biếu) này, chứ không phải anh Hà Đức Nhàn… “trực tiếp quản lý”! Thật vậy, khoản 2, Điều 18, Quyết định số 64/2007/QĐ-TTg quy định: “Kho bạc Nhà nước các cấp thực hiện chế độ kiểm soát chi ngân sách nhà nước đối với các cơ quan, đơn vị có sử dụng ngân sách nhà nước qua kho bạc; tạo điều kiện thuận lợi để các cơ quan, đơn vị và cán bộ, công chức, viên chức thực hiện việc nộp các khoản tiền được tặng vào ngân sách nhà nước”.
3. Dù toàn bộ số tiền là “quà biếu” đã được chi cho các hoạt động xã hội - từ thiện, mua máy vi tính tặng Đồn biên phòng, thưởng cho doanh nghiệp, bồi dưỡng lái xe Văn phòng UBND và Đoàn đại biểu Quốc hội - HĐND tỉnh nhân dịp Tết, vân vân… thì những khoản chi đó cũng vẫn sai, vì pháp luật không quy định Chủ tịch UBND tỉnh có thẩm quyền quyết định chi tiền đến các “địa chỉ” nêu trên bằng nguồn nhận từ… “quà biếu” !
(Nguồn: Đăng trên Báo Thanh tra - 56/2008. 08/5 KTHT VN 15/2009)
(Luật gia, Nhà báo Nguyễn Chấn)
