Chế độ hưu trí là dành cho những người đã hết độ tuổi lao động theo quy định pháp luật được hưởng các quyền lợi nhất định. Trên thực tế, nhiều trường hợp dù chưa hết độ tuổi lao động nhưng vì điều kiện sức khỏe hay vì lý do khác không tham gia lao động nữa thì vẫn được hưởng chế độ này. Tuy nhiên, liệu quyền lợi được hưởng giữa người đủ tuổi nghỉ hưu với người chưa đủ tuổi khác nhau như thế nào? Và thủ tục được hưởng ra sao? Mời các bạn xem bài viết sau đây:

1. Các trường hợp nghỉ hưu trước tuổi

Theo luật định, nghỉ hưu trước tuổi được chia thành các trường hợp sau:

- Do suy giảm khả năng lao động

- Ra nước ngoài định cư

- Mắc một trong các bệnh nguy hiểm đến tính mạng như: ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế;

- Không vì những lý do nêu trên.

Tùy từng trường hợp mà người lao động được hưởng các quyền lợi khác nhau.

2. Quyền lợi được hưởng đối với người lao động nghỉ hưu trước tuổi

* Đối với trường hợp do suy giảm khả năng lao động

Nhớ rằng, bạn phải đủ điều kiện hưởng lương hưu do suy giảm khả năng lao động nhé (xem điều 55 Luật bảo hiểm xã hội 2014)

Mức hưởng lương hưu hàng tháng đối với người lao động nghỉ hưu do suy giảm khả năng lao động như sau:

Lưu ý: Nếu tuổi nghỉ hưu có thời gian lẻ đến đủ 06 tháng thì mức trừ là 1%, từ trên 06 tháng thì không giảm tỷ lệ % do nghỉ hưu trước tuổi.

- Đối với các trường hợp còn lại:

Người lao động sẽ được hưởng BHXH một lần (các bạn cần phân biệt với trợ cấp BHXH 1 lần), mức hưởng như sau:

= 1.5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước 2014

= 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng từ 2014 trở đi

Lưu ý: Nếu thời gian đóng BHXH chưa đủ 01 năm thì mức hưởng BHXH 01 lần bằng số tiền đã đóng, nhưng tối đa bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.

3. So sánh quyền lợi của người nghỉ hưu trước tuổi và người nghỉ hưu đúng tuổi

Người lao động nghỉ hưu đúng tuổi (giả định rằng đủ điều kiện về thời gian đóng BHXH) được hưởng mức lương hưu hàng tháng theo quy định trên không tính đến phần bị trừ do nghỉ hưu trước tuổi, ngoài ra, nếu có số năm đóng BHXH cao hơn so với quy định còn được hưởng thêm trợ cấp BHXH 1 lần.

4. Thủ tục hưởng lương hưu đối với trường hợp nghỉ hưu trước tuổi

- Đối với trường hợp do suy giảm khả năng lao động:

+ Sổ BHXH

+ Quyết định nghỉ việc hưởng chế độ hưu trí hoặc Văn bản chấm dứt HĐLĐ hưởng chế độ hưu trí

+ Biên bản giám định mức suy giảm khả năng lao động của Hội đồng giám định y khoa

- Đối với các trường hợp còn lại:

+ Sổ BHXH

+ Đơn đề nghị hưởng BHXH 1 lần của người lao động (Mẫu 14-HSB – file đính kèm)

+ Đối với trường hợp ra nước ngoài định cư, người lao động cần chuẩn bị thêm 1 trong các giấy tờ sau:

i. Bản sao Giấy xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về việc thôi quốc tịch Việt Nam

ii. Bản dịch tiếng Việt được chứng thực hoặc công chứng của 1 trong các giấy tờ: Hộ chiếu do nước ngoài cấp; Thị thực của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp có xác nhận việc cho phép nhập cảnh với lý do định cư ở nước ngoài; Giấy tờ xác nhận về việc đang làm thủ tục nhập quốc tịch nước ngoài; giấy tờ xác nhận hoặc thẻ thường trú, cư trú có thời hạn từ 05 năm trở lên của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp.

+ Đối với trường hợp mắc một trong các bệnh ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế: trích sao hồ sơ bệnh án

Căn cứ pháp lý:

- Luật bảo hiểm xã hội 2014

- Nghị quyết 93/2015/QH13 thực hiện chính sách hưởng bảo hiểm xã hội một lần đối với người lao động

- Quyết định 636/QĐ-BHXH năm 2016

P/S: Ngoài ra, nếu có bất kỳ thắc mắc liên quan đến việc nghỉ hưu trước tuổi quy định, xin mời các bạn đặt câu hỏi tại đây để được các thành viên Dân Luật giải đáp!