Đây là nội dung bài viết được đăng trên báo Pháp luật ngày 07/03/2011, trước đây vụ án này tôi có tham gia tư vấn cho phía người chị. Ngoài đoạn băng ghi âm nói lên việc đồng ý chia đôi đất vì tình chị em thì bên nguyên không có thêm bất kỳ bằng chứng nào liên quan đến vụ án. Bản án sơ thẩm quyết định buộc bị đơn trao trả lại toàn bộ đất nhà và đất vườn ngay trong 30 ngày. Tôi đăng lại bài này và mong được sự đóng góp ý kiến của các bạn.
“Bị hủy án vì sơ sót không đáng có
Mới đây, TAND tỉnh Đồng Nai đã hủy một bản án dân sự sơ thẩm của TAND huyện Cẩm Mỹ chỉ vì các sơ sót không đáng có về mặt tố tụng.
Đó là bản án xử vụ tranh chấp quyền sử dụng đất và tài sản trên đất giữa bà NTH và chị gái. Theo đơn khởi kiện, bà NTH trình bày: Vào năm 1992, bà từ TP.HCM xuống huyện Cẩm Mỹ thăm chị gái. Thấy hoàn cảnh chị gái khó khăn, bà đã bỏ ra 5,3 cây vàng và 5.000 USD để mua một mảnh đất thổ cư, xây nhà, làm hàng rào rồi để gia đình chị gái sinh sống, trồng trọt. Khi mua, bà không trực tiếp giao tiền cho chủ đất mà kêu chị gái xuống nhà mẹ lấy vàng trả. Đến năm 2005, thấy gia đình chị gái vẫn khó khăn, bà tiếp tục mua thêm một thửa đất nông nghiệp trồng cà phê, điều với giá gần 400 triệu đồng để anh chị mình quản lý, hưởng hoa lợi.
Bà H. cũng nêu do không am hiểu pháp luật nên nhờ anh chị mình đứng tên giùm hai mảnh đất trên. Sau đó, khi bà yêu cầu vợ chồng chị gái làm thủ tục sang tên hai mảnh đất trên thì họ không đồng ý. Nhận thấy vợ chồng người chị có ý chiếm đoạt luôn tài sản của mình, bà đã khởi kiện để đòi lại.
Về phần người chị nói chính bà mới là người vay tiền của mẹ để mua mảnh đất thứ nhất, còn bà H. chỉ bỏ ra 5.000 USD để làm nhà trên đó. Còn mảnh đất thứ hai thì bà mượn tiền của bà H. để mua.
Tại phiên xử sơ thẩm của TAND huyện Cẩm Mỹ, phía bà H. cung cấp cho tòa ba đĩa DVD ghi âm cuộc nói chuyện giữa đôi bên, trong đó có nội dung người chị yêu cầu bà H. phải chia đôi đất và nhà ở. Ngoài ra, người mẹ của hai bên cũng không thừa nhận việc cho người chị vay tiền mua đất. Với mảnh đất thứ hai, theo lời trình bày của chủ đất cũ thì chính bà H. mới là người giao tiền cho ông và còn đưa thêm cho ông 2 triệu đồng để làm thủ tục chuyển nhượng. Khi chuyển nhượng, ông cũng đề nghị để tên bà H. nhưng bà H. nói là chị em nên để tên người chị cũng không sao...
Từ các chứng cứ trên, TAND huyện Cẩm Mỹ đã chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của bà H. Sau đó, phía người chị của bà H. đã kháng cáo.
Về mặt nội dung, bản án sơ thẩm được nhiều người đồng tình nhưng lại có những sơ sót rất đáng tiếc về mặt tố tụng. Thứ nhất, tòa sơ thẩm không đưa các con của người chị cùng sống trên tài sản tranh chấp tham gia vụ án với tư cách người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan. Thứ hai, khi đương sự có yêu cầu đo đạc, định giá lại tài sản, tòa lại làm giấy giới thiệu cho đương sự tự đi liên hệ ký hợp đồng đo đạc là không đúng theo Điều 85 Bộ luật Tố tụng dân sự. Vì vậy, bản án này đã bị TAND tỉnh Đồng Nai hủy để xét xử lại từ đầu.
PHAN THƯƠNG”
