Câu hỏi: Tôi điều khiển xe máy về đến đường tuyến xã, tôi có bỏ mũ bảo hiểm ra, đi thêm 1 đoạn thì bị công an xã ở đây buộc dừng xe, yêu cầu kiểm tra giấy tờ và xử phạt hành chính. Xin hỏi, công an xã có thẩm quyền bắt và xử phạt người dân do không đội mũ bảo hiểm không? (N.V.N- Hà Tĩnh)

Công ty Luật TNHH Everest trả lời:
Nghị định số 27/2010/NĐ-CP của Chính phủ quy định việc huy động các lực lượng cảnh sát khác và công an xã phối hợp với cảnh sát giao thông (CSGT) đường bộ tham gia tuần tra, kiểm soát trật tự, an toàn giao thông đường bộ trong trường hợp cần thiết có quy định:

“Cơ chế phối hợp giữa các lực lượng Cảnh sát khác và Công an xã với CSGT đường bộ tham gia tuần tra, kiểm soát trật tự, an toàn giao thông đường bộ
2. Các lực lượng Cảnh sát khác và Công an xã tuần tra, kiểm soát trật tự, an toàn giao thông đường bộ mà không có CSGT đường bộ đi cùng thì phải thực hiện việc tuần tra, kiểm soát theo Kế hoạch đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt và phải thường xuyên thông báo cho lực lượng CSGT đường bộ về việc tuần tra, kiểm soát của mình, nếu phát hiện vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ thì được xử phạt vi phạm hành chính những hành vi thuộc quyền xử phạt của mình theo quy định của Pháp lệnh Xử lý vi phạm hành chính và Nghị định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ. Trong trường hợp vượt quá thẩm quyền xử phạt của mình thì phải lập biên bản vi phạm hành chính, báo cáo cấp có thẩm quyền giải quyết.” (Khoản 2 Điều 8 )

- Nhiệm vụ của lực lượng Cảnh sát khác và Công an xã khi phối hợp tham gia tuần tra, kiểm soát trật tự, an toàn giao thông đường bộ: "a) Thực hiện việc tuần tra, kiểm soát theo sự chỉ đạo, điều hành của CSGT đường bộ và theo Kế hoạch đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt; b) Xử phạt vi phạm hành chính theo thẩm quyền khi tuần tra, kiểm soát trật tự, an toàn giao thông đường bộ mà không có CSGT đường bộ đi cùng; c) Thống kê, báo cáo các vụ, việc vi phạm pháp luật, tai nạn giao thông đường bộ; kết quả công tác tuần tra, kiểm soát trật tự, an toàn giao thông đường bộ theo sự phân công trong Kế hoạch đã được phê duyệt” (khoản 2 Điều 9).

Vậy, nếu công an xã thực hiện việc tuần tra, kiểm soát theo Kế hoạch đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt thì có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính. Trong trường hợp đó, nếu anh (chị) vi phạm lỗi không đội mũ bảo hiểm thì công an xã được quyền dừng xe và phạt vi phạm hành chính đối với hành vi vi phạm đó.