Bên mình muốn vay Công ty mẹ ở Nhật bằng JPY trong thời hạn 1 năm (vay ngắn hạn) và lãi suất là 0%. Vì vậy bên mình có vấn đề về rủi ro tỷ giá nếu tại thời điểm trả lại tỷ giá là không tốt. Mình đang có 2 hướng giải quyết như sau:
1. Trong trường hợp bên mình gia hạn thêm, lúc đó khoản vay sẽ chuyển thành vay trung hạn thì phải thông báo với Ngân hàng nhà nước về khoản vay trung và dài hạn. Vậy thủ tục thông báo với Ngân hàng nhà nước về khoản vay trung hạn như thế nào? Ngân hàng Nhà nước nếu sau khi thông báo thì có chú ý tới các khoản tiền này của bên mình không?
2. Trong trường hợp bên mình tăng vốn điều lệ để nhận được khoản vay này thì về vấn đề pháp luật có vấn đề gì không? Nếu trường hợp tăng được vốn rồi mà bên Công ty mẹ muốn rút tiền về thì việc giảm vốn hoặc lý do để chuyển tiền về bên Nhật có khó khăn không?

Một số trao đổi:
1/ Về trình tự thực hiện thủ tục đăng ký Khoản vay trung và dài hạn được quy định tại Điều 13 Thông tư 03/2016/TT-NHNN.
- Theo Nghị định 20/2017/NĐ-CP quy định về quản lý thuế đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết thì đối với giao dịch vay vốn giữa công ty ở Việt Nam và công ty mẹ ở nước ngoài thì được tự thỏa thuận mức lãi suất. Tuy nhiên, thỏa thuận này cũng phải phù hợp với mức lãi suất trên thị trường.
- Như vậy, về mặt quy định không cấm việc vay tiền với lãi suất 0% nhưng rất có thể sẽ bị cơ quan thuế ấn định thuế theo quy định tại điểm e Khoản 1 Điều 37 Luật Quản lý thuế 2006:
"Điều 37. Ấn định thuế đối với người nộp thuế nộp thuế theo phương pháp kê khai trong trường hợp vi phạm pháp luật về thuế
1. Người nộp thuế nộp thuế theo phương pháp kê khai bị ấn định thuế trong các trường hợp sau đây:
...
e) Mua, bán, trao đổi và hạch toán giá trị hàng hoá, dịch vụ không theo giá trị giao dịch thông thường trên thị trường;"

2/ Trường hợp này, Công ty Nhật cho vay tiền hay là góp vốn để tăng vốn điều lệ. Nếu tăng vốn điều lệ thì cần phải làm 02 thủ tục:
- Thủ tục tăng vốn thực hiện dự án trên Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư: căn cứ vào cơ quan đã duyệt Dự án đầu tư ban đầu, chị tham khảo Mục 3 Chương IV Nghị định 118/2015/NĐ-CP về "Thủ tục điều chỉnh giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, quyết định chủ trương đầu tư" để xác định thủ tục tương ứng với công ty mình nhé.
Sau khi doanh nghiệp thực hiện xong thủ tục tăng vốn thực hiện dự án, doanh nghiệp tiến hành nộp hồ sơ tăng vốn điều lệ tại Phòng đăng ký kinh doanh – Sở kế hoạch đầu tư nơi công ty đặt trụ sở.
- Thủ tục tăng vốn điều lệ của công ty: Điều 44 Nghị định 78/2015/NĐ-CP.
Sau khi được tăng vốn điều lệ, công ty Nhật muốn rút vốn:
Tương tự như lúc tăng vốn điều lệ, chị phải tiến hành cả 02 thủ tục:
- Thủ tục giảm vốn thực hiện dự án trên Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư: cũng được quy định tại Mục 3 Chương IV Nghị định 118/2015/NĐ-CP nêu trên.