Gửi đơn khởi kiện qua mạng (hay còn gọi là gửi đơn khởi kiện bằng hình thức điện tử) là một trong những phương thức gửi đơn khởi kiện mới được thừa nhận tại Bộ luât tố tụng dân sự 2015 và Luật tố tụng hành chính 2015 có hiệu lực từ 01/7/2016.

Để đảm bảo việc ban hành văn bản hướng dẫn áp dụng kịp thời vào ngày 01/7/2016, Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao đã hoàn tất Dự thảo Nghị quyết hướng dẫn Bộ luật tố tụng dân sự 2015, Luật tố tụng hành chính 2015 về gửi, nhận đơn khởi kiện, tài liệu, chứng cứ và cấp, tống đạt, thông báo văn bản tố tụng bằng phương tiện điện tử và chờ thông qua.

Tại nội dung Dự thảo hướng dẫn cụ thể về cách gửi đơn khởi kiện qua mạng, cụ thể như sau:

Trước khi gửi đơn khởi kiện qua mạng cần phải lưu ý các quy định sau:

- Bạn phải có khả năng truy cập và sử dụng Internet, email và số điện thoại di động đã đăng ký sử dụng để giao dịch với Tòa án.

- Việc đăng ký số di động để nhận mã xác thực giao dịch điện tử qua tin nhắn và email để nhận tất cả các văn bản tố tụng trong quá trình giao dịch.

- Nếu đã lựa chọn khởi kiện bằng phương thức điện tử thì các thủ tục khác cũng phải thực hiện bằng phương thức điện tử.

Đã khởi kiện qua mạng thì không cần phải khởi kiện bằng các phương thức khác.

- Mọi văn bản tố tụng được Tòa án gửi từ Cổng thông tin điện tử của Tòa án đến email, Tòa án phải thông báo về việc đã gửi văn bản đến số điện thoại của bạn, đồng thời lưu trữ trên Cổng thông tin điện tử của Tòa án.

Bạn có thể tra cứu văn bản tố tụng qua tài khoản giao dịch hoặc mã giao dịch điện tử do Cổng thông tin điện tử của Tòa án cấp cho bạn.

Gửi đơn khởi kiện qua mạng

- Gửi đơn khởi kiện điện tử bao gồm việc người khởi kiện gửi đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo đến Tòa án.

- Tòa án nhận đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo và thông báo nhận đơn cho người khởi kiện, thông báo kết quả xử lý đơn khởi kiện của cơ quan, tổ chức, cá nhân khởi kiện theo quy định của Bộ luật tố tụng dân sự, Luật tố tụng hành chính bằng phương thức điện tử.

- Cơ quan, tổ chức, cá nhân thực hiện gửi đơn khởi kiện điện tử phải được Tòa án thông báo chấp nhận đăng ký giao dịch điện tử trong tố tụng dân sự, tố tụng hành chính theo quy định tại Điều 14 Nghị quyết này.

- Hồ sơ, trình tự, thủ tục về gửi, nhận đơn khởi kiện và xử lý đơn khởi kiện  điện tử thực hiện theo các quy định pháp luật về tố tụng.

Thủ tục gửi, nhận, xử lý đơn khởi kiện qua mạng

- Cơ quan, tổ chức, cá nhân thực hiện thủ tục gửi đơn khởi kiện điện tử tới Tòa án qua Cổng thông tin điện tử của Tòa án.

- Cơ quan, tổ chức, cá nhân thực hiện truy cập vào Cổng thông tin điện tử của Tòa án để khai Tờ khai gửi đơn khởi kiện điện tử và gửi kèm theo các tài liệu, chứng cứ theo quy định dưới dạng điện tử đến Cổng thông tin điện tử của Tòa án.

- Cổng thông tin điện tử của Tòa án thực hiện tiếp nhận và gửi thông báo cho người gửi đơn qua email đã được khai trên hồ sơ đăng ký giao dịch qua mạng để ghi nhận hồ sơ đã được gửi đến Tòa án hoặc thông báo lý do không nhận hồ sơ cho người gửi đơn.

- Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày Cổng thông tin điện tử của Tòa án tiếp nhận đơn khởi kiện điện tử của người gửi đơn, Tòa án thực hiện kiểm tra và xử lý đơn khởi kiện của người gửi đơn như sau:

+ Trường hợp thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án, Tòa án gửi thông báo về việc nộp tiền tạm ứng án phí cho người khởi kiện. Trường hợp người khởi kiện không phải nộp hoặc được miễn nộp tiền tạm ứng án phí thì Tòa án thông báo đến email của người khởi kiện. Người khởi kiện có trách nhiệm nộp đơn khởi kiện bản giấy và tài liệu, chứng cứ kèm theo cho Tòa án ngay sau khi nhận được thông báo của Tòa án.

Trường hợp đơn khởi kiện bản giấy và tài liệu, chứng cứ kèm theo khớp đúng với đơn khởi kiện điện tử và tài liệu, chứng cứ kèm theo mà người khởi kiện đã gửi qua Cổng thông tin điện tử của Tòa án thì Tòa án gửi thông báo cho các đương sự trong vụ án về việc Tòa án thụ lý vụ án.

Trường hợp đơn khởi kiện bản giấy và tài liệu, chứng cứ kèm theo không khớp với đơn khởi kiện điện tử và tài liệu, chứng cứ kèm theo mà người khởi kiện đã gửi qua Cổng thông tin điện tử của Tòa án thì người khởi kiện phải thực hiện sửa đổi, bổ sung theo đúng quy định và gửi lại qua Cổng thông tin điện tử của Tòa án.

- Trường hợp đơn khởi kiện không có đủ các nội dung theo quy định pháp luật tố tụng thì Thẩm phán gửi thông báo cho người khởi kiện qua email, qua Cổng thông tin điện tử của Tòa án trong đó nêu rõ những vấn đề cần sửa đổi, bổ sung cho người khởi kiện để họ sửa đổi, bổ sung.

Sau khi nhận được đơn khởi kiện đã được sửa đổi, bổ sung thì Tòa án gửi thông báo về việc nộp tiền tạm ứng án phí cho người khởi kiện. Trường hợp người khởi kiện không phải nộp hoặc được miễn nộp tiền tạm ứng án phí thì Tòa án thông báo đến email của người khởi kiện. Người khởi kiện có trách nhiệm nộp đơn khởi kiện bản giấy và tài liệu, chứng cứ kèm theo cho Tòa án ngay sau khi nhận được thông báo của Tòa án.

- Trường hợp người khởi kiện không sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện theo yêu cầu của Thẩm phán thì Thẩm phán trả lại đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo.

- Trường hợp đơn khởi kiện thuộc trường hợp trả lại đơn theo quy định pháp luật tố tụng thì Tòa án gửi văn bản trả lại đơn khởi kiện về việc không chấp nhận đơn khởi kiện qua Cổng thông tin điện tử của Tòa án đến email của người khởi kiện.

Mời các bạn xem chi tiết Dự thảo Nghị quyết tại file đính kèm.