Dạo gần đây mình hay nghe các bạn sinh viên đi làm thêm và kí hợp đồng cộng tác viên, mình đã tìm hiểu và rút ra một vài điểm như sau:

Hiện nay, luật hiện hành không có quy định hay khái niệm nào về hợp đồng cộng tác viên. Cộng tác viên là cá nhân làm việc theo chế độ cộng tác với một tổ chức và không thuộc biên chế của tổ chức đó. Bản chất chính là sự thỏa thuận dân sự và hợp đồng đồng của cộng tác viên là dạng hợp đồng dân sự.

Như vậy, người sử dụng lao động kí hợp đồng cộng tác viên với người lao động thì có phải nộp BHXH không?

Trường hợp 1: Căn cứ Điều 513 Bộ luật Dân sự 2015:

"Điều 513: Hợp đồng dịch vụ:

Hợp đồng dịch vụ là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cung ứng dịch vụ thực hiện công việc cho bên sử dụng dịch vụ, bên sử dụng dịch vụ phải trả tiền dịch vụ cho bên cung ứng dịch vụ."

Đối với trường hợp này: giữa cộng tác viên và người sử dụng cộng tác viên không có bất cứ ràng buộc nào về nội quy, quy chế lao động; thời gian, địa điểm làm việc thường tự do; thù lao được trả theo công việc được giao, tạm ứng và thanh toán khi xong công việc.

Căn cứ 518 Bộ luật Dân sự 2015:

"Điều 518: Quyền của bên cung ứng dịch vụ

1. Yêu cầu bên sử dụng dịch vụ cung cấp thông tin, tài liệu và phương tiện để thực hiện công việc.

2. Được thay đổi điều kiện dịch vụ vì lợi ích của bên sử dụng dịch vụ mà không nhất thiết phải chờ ý kiến của bên sử dụng dịch vụ, nếu việc chờ ý kiến sẽ gây thiệt hại cho bên sử dụng dịch vụ, nhưng phải báo ngay cho bên sử dụng dịch vụ.

3. Yêu cầu bên sử dụng dịch vụ trả tiền dịch vụ."

Như vậy hợp đồng cộng tác viên dưới dạng hợp đồng dịch vụ thì không phải đóng BHXH

Trường hợp 2: Căn cứ Điều 15 Bộ luật lao động 2012

"Điều 15: Hợp đồng lao động

Hợp đồng lao động là sự thoả thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động về việc làm có trả lương, điều kiện làm việc, quyền và nghĩa vụ của mỗi bên trong quan hệ lao động."

Đối với trường hợp này: Cộng tác viên có sự ràng buộc về thời gian, địa điểm làm việc, nội quy,... của doanh nghiệp.

Người làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn,không xác định thời hạn, hoặc có thời hạn từ đủ 01 tháng trở lên đều thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc. (Căn cứ khoản 1 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014)

Nếu doanh nghiệp tuyển dụng người lao động dưới hình thức cộng tác viên thì hợp đồng cộng tác viên sẽ đươc xem là hợp đồng lao động. Do đó, lúc này, cộng tác viên có phải đóng bảo hiểm xã hội.