Dẫn nhập: Thành viên sakatruonghuyen đặt ra câu hỏi: Luật quy định “từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi” vậy cách hiểu về quy định đấy như thế nào, có phải dưới 16 tuổi khác với chưa đủ 16 tuổi không?

Chiếu theo Bộ luật hình sự, các văn bản hướng dẫn và thực tiễn xét xử các vụ án hình sự thì “từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi” được hiểu là “từ đủ 13 tuổi đến chưa đủ 16 tuổi”. Vậy “dưới 16 tuổi” và “chưa đủ 16 tuổi” là một.

Tuy nhiên, theo điều 9 Luật Hôn nhân và Gia đình và Nghị quyết 02 năm 2000 của Hội đồng thẩm phán tòa án nhân dân tối cao thì “đủ 18 tuổi” không giống “18 tuổi”.

Như thế, phát sinh sự khác nhau giữa “chưa đủ 16 tuổi” với “dưới 16 tuổi” như vấn đề mà bạn sakatruonghuyen đặt ra. Chúng ta cần làm rõ bốn khái niệm sau: Đủ 16 tuổi, 16 tuổi, chưa đủ 16 tuổi, dưới 16 tuổi.

Giả định Nguyễn Văn A sinh ngày 1/1/2010 thì:

Đến ngày 2/1/2025 A bước sang tuổi 16 nghĩa là lúc này A 16 tuổi và đến ngày 1/1/2026 A mới đủ 16 tuổi. Vậy có thể kết luận 16 tuổi = đủ 15 tuổi + 1 (đơn vị thời gian, và đơn vị này nhỏ hơn 1 năm).

Theo logic trên thì “dưới 16 tuổi” được hiểu là “từ đủ 15 tuổi trở xuống” còn “chưa đủ 16 tuổi” là “từ 16 tuổi trở xuống”. Vậy khái niệm “dưới 16 tuổi” rõ ràng khác với “chưa đủ 16 tuổi”.

Đây là sự không thống nhất về thuật ngữ pháp lý trong pháp luật hình sự và pháp luật hôn nhân & gia đình gây ra sự rắc rối trong cách hiểu pháp luật, thậm chí còn gây khó khăn cho chính nhà lập pháp.

Điều 112. Tội hiếp dâm trẻ em (BLHS 1999)

1.  Người nào hiếp dâm trẻ em từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi, thì bị phạt tù từ bảy năm đến mười lăm năm.

Điều 9. Điều kiện kết hôn (Luật HN&GĐ)

Nam nữ kết hôn với nhau phải tuân theo các điều kiện sau đây:

1. Nam từ hai mươi tuổi trở lên, nữ từ mười tám tuổi trở lên;