Mình được một người quen hỏi về một thắc mắc liên quan đến vấn đề bị công ty khấu trừ tiền lương để làm tự nguyện, nội dung đại thể như sau: Chị A là nhân viên làm tại doanh nghiệp X theo hợp đồng làm việc vô thời hạn, gần đây khi nhận lương tháng này chị được kế toán cho biết là công ty đã tiến hành khấu trừ 01 ngày lương của chị để phục vụ công tác phòng, chống thiên tai mà không có sự bàn bạc hay thỏa thuận gì với chị trước đó tại hợp đồng lao động cả. Như thế, việc làm này của công ty là đúng hay sai?

Để giải đáp thắc mắc trên mình đã đi tìm các quy định pháp luật có liên quan thì được biết vấn đề này xuất phát điểm như sau: Nhằm hỗ trợ công tác phòng, chống thiên tai; khắc phục hậu quả và ứng phó thiên tai thì Nhà nước đã có chính sách thành lập Quỹ phòng, chống thiên tai trên địa bàn mỗi tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; quỹ này được thành lập và hoạt động dựa theo quy định tại Nghị định 94/2014/NĐ-CP. Theo đó, văn bản này quy định về các đối tượng phải đóng góp vào quỹ và mức đóng góp như sau:

Đối tượng được MIỄN đóng góp

- Thương binh, bệnh binh và những người được hưởng chính sách như thương binh;

- Cha đẻ, mẹ đẻ, vợ hoặc chồng của liệt sỹ;

- Quân nhân làm nghĩa vụ trong lực lượng vũ trang, hạ sĩ quan, chiến sĩ phục vụ có thời hạn trong Công an nhân dân đang hưởng phụ cấp sinh hoạt phí;

- Sinh viên, học sinh đang theo học tập trung dài hạn tại các trường Đại học, Cao đẳng, Trung học, Dạy nghề;

- Người khuyết tật hoặc bị suy giảm khả năng lao động từ 21% trở lên; người mắc bệnh hiểm nghèo có chứng nhận của bệnh viện từ cấp huyện trở lên;

- Người đang trong giai đoạn thất nghiệp hoặc không có việc làm từ 6 tháng trong 1 năm trở lên;

- Thành viên hộ gia đình thuộc diện nghèo hoặc cận nghèo; thành viên thuộc hộ gia đình ở vùng cao, vùng sâu, vùng xa; thành viên thuộc hộ gia đình bị thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh, cháy nổ, tai nạn;

- Hợp tác xã không có nguồn thu;

- Tổ chức kinh tế hạch toán độc lập trong năm bị thiệt hại do thiên tai gây ra về tài sản, nhả xưởng, thiết bị; phải tu sửa, mua sắm với giá trị lớn hơn hai phần vạn tổng giá trị tài sản của tổ chức hoặc phải ngừng sản xuất kinh doanh từ 5 ngày trở lên.

Đối tượng được GIẢM, TẠM HOÃN đóng góp

Tổ chức kinh tế hạch toán độc lập được miễn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp thì được xem xét giảm, tạm hoãn đóng góp Quỹ.

->Ủy ban nhân dân cấp tỉnh là chủ thể có thẩm quyền quyết định miễn, giảm, tạm hoãn.

THU NỘP QUỸ

- Thứ nhất: Đối với các tổ chức kinh tế hạch toán độc lập:

Thủ trưởng tổ chức kinh tế hạch toán độc lập có trách nhiệm nộp Quỹ theo định mức được quy định chuyển vào tài khoản của cơ quan quản lý Quỹ cấp tỉnh hoặc tài khoản cấp huyện do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ủy quyền.

- Thứ hai: Đối cán bộ, công chức, viên chức và người lao động trong doanh nghiệp:

Thủ trưởng cơ quan, tổ chức có trách nhiệm thu của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, cán bộ, nhân viên trong lực lượng vũ trang thuộc phạm vi quản lý và chuyển vào tài khoản của cơ quan quản lý Quỹ cấp tỉnh hoặc vào tài khoản cấp huyện do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ủy quyền.

- Thứ ba: Đối với người lao động khác:

Ủy ban nhân dân cấp xã tổ chức thu của các đối tượng lao động khác trên địa bàn  và nộp vào tài khoản cấp huyện do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ủy quyền. Việc thu bằng tiền mặt phải có chứng từ theo mẫu của Bộ Tài chính.

THỜI HẠN NỘP QŨY

- Đối với cá nhân: nộp một lần trước 30 tháng 5 hàng năm;

- Đối với tổ chức kinh tế: hạch toán độc lập nộp tối thiểu 50% số phải nộp trước 30 tháng 5, số còn lại nộp trước 30 tháng 10 hàng năm.

Kết luận: Quay trở lại thắc mắc đầu bài viết đã đặt ra, căn cứ theo nội dung các quy định trên thìdoanh nghiệp có quyền khấu trừ 01 ngày lương của người lao động để nộp vào Quỹ phòng, chống thiên tai hằng năm mà không phải thỏa thuận với người lao động, TRỪ trường hợp được người lao động tự nguyện đóng góp vượt mức quy định. Như vậy, hành động của phía công ty trong tình huống trên đầu bài là đúng.

Tuy nhiên, nếu bạn thuộc đối tượng được miễn đóng góp theo quy định tại Nghị định 94/2014/NĐ-CP mà mình đã đề cập trên thì bạn sẽ không có nghĩa vụ phải đóng góp khoản tiền này.

Mặt khác, nếu cá nhân hay tổ chức, doanh nghiệp vi phạm về nghĩa vụ đóng góp quỹ như: “đóng chậm, đóng thiểu, không đóng” thì sẽ bị xử phạt hành chính theo quy định tại Điều 11 Nghị định 104/2017/NĐ-CP.