Đã chính thức kết thúc năm 2017, đây là lúc chúng ta cần nhìn lại một năm qua, những quy định nào trong lĩnh vực Doanh nghiệp Đầu tư được ban hành và cần đánh giá lại tính hiệu quả của các quy định đó.

1. Hàng loạt các Nghị định quy định điều kiện kinh doanh được ban hành

Bao gồm:

- Kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế (theo Nghị định 06/2017/NĐ-CP và Thông tư 101/2017/TT-BTC)

- Kinh doanh thiết bị, phần mềm ngụy trang dùng để ghi âm, ghi hình, định vị (theo Nghị định 66/2017/NĐ-CP)

- Hành nghề đấu giá tài sản (theo Nghị định 62/2017/NĐ-CP)

- Kinh doanh casino (theo Nghị định 03/2017/NĐ-CP)

- Kinh doanh hóa chất trừ hóa chất bị cấm theo Công ước Quốc tế về cấm phát triển, sản xuất, tàng trữ, sử dụng và phá hủy vũ khí hóa học, kinh doanh hóa chất, chế phẩm diệt côn trùng, diệt khuẩn dùng trong lĩnh vực gia dụng y tế (theo Nghị định 113/2017/NĐ-CP)

- Kinh doanh rượu (theo Nghị định 105/2017/NĐ-CP)

- Kinh doanh sản phẩm thuốc lá, nguyên liệu thuốc lá, máy móc thiết bị thuộc chuyên ngành thuốc lá (theo Nghị định 106/2017/NĐ-CP)

- Đào tạo, huấn luyện thuyền viên hàng hải và tổ chức tuyển dụng, cung ứng thuyền viên hàng hải (theo Nghị định 29/2017/NĐ-CP)

- Kinh doanh khai thác cảng biển (theo Nghị định 37/2017/NĐ-CP)

- Kinh doanh cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông, đại học, giáo dục thường xuyên, trường chuyên biệt , tư vấn du học… (theo Nghị định 46/2017/NĐ-CP)

- Kinh doanh thức ăn thuỷ sản, thức ăn chăn nuôi, kinh doanh dịch vụ khảo nghiệm thức ăn thủy sản, thức ăn chăn nuôi (theo Nghị định 39/2017/NĐ-CP)

- Kinh doanh dịch vụ tư vấn điều tra, đánh giá đất đai; kinh doanh dịch vụ xây dựng hạ tầng kỹ thuật công nghệ thông tin, xây dựng phần mềm của hệ thống thông tin đất đai; kinh doanh dịch vụ xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai (theo Nghị định 01/2017/NĐ-CP)

Xem thêm: Tập hợp văn bản hướng dẫn 243 ngành, nghề kinh doanh có điều kiện

2. Sắp sửa đổi Luật thương mại

 Trước khi tiến hành sửa đổi Luật thương mại, yêu cầu Bộ Công thương trình Quốc hội dự thảo Khung chính sách về thương mại phục vụ việc sửa đổi Luật thương mại trước tháng 12/2017.

Ngoài ra, dự thảo Luật cạnh tranh (sửa đổi) cũng sẽ đựơc trình trước tháng 12/2017, bảo đảm cạnh tranh bình đẳng, kiểm soát có hiệu quả độc quyền, thống lĩnh trong kinh doanh. Giải quyết kịp thời các khiếu nại đối với các vụ việc lạm dụng vị thế độc quyền, thống lĩnh, tập trung hóa kinh tế, thỏa thuận hạn chế cạnh tranh và phát hiện kịp thời, xử lý nghiêm minh các vi phạm pháp luật cạnh tranh.

Bên cạnh đó, nghiên cứu ban hành hoặc kiến nghị ban hành các quy định pháp luật về hòa giải thương mại và tạo lập cơ chế thúc đẩy phương thức giải quyết tranh chấp qua hòa giải thương mại và thúc đẩy phát triển đội ngũ quản tài viên, trọng tài và luật sư, nhất là luật sư chuyên sâu về thương mại.

Căn cứ Nghị quyết 19-2017/NQ-CP.

3. 8 hỗ trợ dành cho doanh nghiệp nhỏ và vừa

- Hỗ trợ tiếp cận tín dụng.

- Hỗ trợ thuế và kế toán.

- Hỗ trợ mặt bằng sản xuất.

- Hỗ trợ công nghệ; hỗ trợ cơ sở ươm tạo, cơ sở kỹ thuật, khu làm việc chung

- Hỗ trợ mở rộng thị trường

- Hỗ trợ thông tin, tư vấn và pháp lý

- Hỗ trợ phát triển nguồn nhân lực

Căn cứ Luật hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa 2017.

4. Bãi bỏ ít nhất từ 1/3 đến 1/2 số điều kiện kinh doanh hiện hành

Cụ thể, bãi bỏ các rào cản, quy định điều kiện kinh doanh không cần thiết, bất hợp lý, mở rộng khả năng tham gia thị trường, thúc đẩy cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng.

Các Bộ, ngành có liên quan cần rà soát, đánh giá và đề xuất bãi bỏ ít nhất từ 1/3 đến 1/2 số điều kiện kinh doanh hiện hành trong lĩnh vực quản lý và thủ tục hành chính, đang gây cản trở, khó khăn cho hoạt động đầu tư kinh doanh của doanh nghiệp.

Căn cứ Nghị quyết 98/NQ-CP năm 2017.

5. Tách người quản lý DN nhà nước khỏi chế độ công chức, viên chức

Triển khai cơ chế tuyển dụng, bổ nhiệm qua thi tuyển cạnh tranh, công khai, minh bạch đối với tất cả các chức danh quản lý, điều hành và các vị trí công việc khác trong doanh nghiệp.

Hoàn thiện và thực hiện cơ chế về trách nhiệm, nhất là đối với cán bộ lãnh đạo, quản lý trong công tác tái cơ cấu, sắp xếp, cổ phần hóa doanh nghiệp; cơ chế miễn nhiệm, bãi nhiệm, tạm đình chỉ chức vụ của người đứng đầu khi để xảy ra tham nhũng trong cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp do mình quản lý, phụ trách.

Căn cứ Nghị quyết 97/NQ-CP năm 2017.

6. Doanh nghiệp phạm tội phải nộp ít nhất 50% mức phạt để đảm bảo thi hành án

Đối với hình thức phạt tiền: mức tiền nộp để bảo đảm thi hành án do cơ quan tiến hành tố tụng có thẩm quyền quyết định trong từng trường hợp cụ thể nhưng không dưới 50% và không cao hơn mức phạt tiền cao nhất quy định tại điều khoản được áp dụng để khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử đối với pháp nhân thương mại.

Đối với nghĩa vụ bồi thường thiệt hại:

- Nếu điều khoản được áp dụng, để khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử đối với pháp nhân thương mại có tình tiết quy định mức thiệt hại về tài sản thì mức tiền nộp để bảo đảm thi hành nghĩa vụ bồi thường do cơ quan tiến hành tố tụng có thẩm quyền quyết định trong từng trường hợp cụ thể nhưng không dưới 50% và không cao hơn mức thiệt hại cao nhất về tài sản quy định tại điều khoản đó;

- Nếu trong điều khoản được áp dụng để khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử đối với pháp nhân thương mại không có tình tiết quy định mức thiệt hại về tài sản thì tùy từng trường hợp, cơ quan tiến hành tố tụng đang giải quyết vụ án có thể áp dụng các biện pháp theo quy định của pháp luật để xác định mức thiệt hại làm cơ sở cho việc quyết định mức tiền cụ thể mà pháp nhân thương mại phải nộp để bảo đảm thi hành nghĩa vụ bồi thường. Mức tiền nộp được quyết định trong từng trường hợp cụ thể nhưng không cao hơn mức thiệt hại thực tế đã được xác định.

Căn cứ Nghị định 115/2017/NĐ-CP.

7. Chủ tịch HĐQT không được kiêm nhiệm Giám đốc (Tổng Giám đốc) trong cùng công ty đại chúng

Quy định này được áp dụng sau 03 năm kể từ ngày 01/08/2017.

Còn đối với thành viên Hội đồng quản trị của 01 công ty đại chúng không được đồng thời là thành viên Hội đồng quản trị tại quá 05 công ty khác, được áp dụng sau 02 năm kể từ ngày 01/08/2017.

Căn cứ Nghị định 71/2017/NĐ-CP và Thông tư 95/2017/TT-BTC.

8. Hướng dẫn trích khấu hao tài sản cố định là quyền sử dụng đất trong doanh nghiệp

- Đối với các tài sản là nhà hỗn hợp vừa dùng phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, vừa dùng để bán hoặc cho thuê theo quy định của pháp luật thì doanh nghiệp phải xác định và hạch toán riêng phần giá trị của nhà hỗn hợp theo từng mục đích sử dụng, cụ thể như sau:

Đối với phần giá trị tài sản (diện tích) tòa nhà hỗn hợp dùng để phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và dùng để cho thuê (trừ trường hợp cho thuê tài chính): doanh nghiệp thực hiện ghi nhận giá trị của phần tài sản (diện tích) là tài sản cố định, quản lý, sử dụng và trích khấu hao tài sản cố định theo quy định.

Đối với phần giá trị tài sản (diện tích) trong tòa nhà hỗn hợp dùng để bán thì doanh nghiệp không được hạch toán là tài sản cố định và không được trích khấu hao và theo dõi như một tài sản để bán.

Tiêu thức để xác định giá trị từng loại tài sản và phân bổ khấu hao tài sản đối với từng mục đích sử dụng được căn cứ vào tỷ trọng giá trị của từng phần diện tích theo từng mục đích sử dụng trên giá trị quyết toán công trình; hoặc căn cứ vào diện tích thực tế sử dụng theo từng mục đích sử dụng để hạch toán.

Đối với các doanh nghiệp có nhà hỗn hợp mà không xác định tách riêng được phần giá trị tài sản (diện tích) phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, vừa để bán, để cho thuê thì doanh nghiệp không hạch toán toàn bộ phần giá trị tài sản (diện tích) này là tài sản cố định và không được trích khấu hao theo quy định.

Đối với các tài sản được dùng chung liên quan đến công trình nhà hỗn hợp như sân chơi, đường đi, nhà để xe việc xác định giá trị của từng loại tài sản và giá trị khấu hao các tài sản dùng chung cũng được phân bổ theo tiêu thức để xác định giá trị từng loại tài sản và phân bổ khấu hao nhà hỗn hợp.

Căn cứ Thông tư 28/2017/TT-BTC.

9. Người lao động được hưởng nhiều quyền lợi khi DN cổ phần hóa

Xem chi tiết tại đây.

10. Bộ Thông tin Truyền thông triển khai kế họach giải đáp pháp luật cho DN

Lưu ý áp dụng trong phạm vi thuộc thẩm quyền quản lý nhà nước của Bộ Thông tin và Truyền thông, các câu hỏi được giải đáp thông qua các hình thức bằng văn bản; thông qua mạng điện tử; trực tiếp hoặc thông qua điện thoại,...

Xem chi tiết tại Quyết định 2393/QĐ-BTTTT năm 2017.