Đăng ký giao dịch bảo đảm bằng bất động sản có ý nghĩa đặc biệt quan trọng xét dưới khía cạnh pháp lý, kinh tế và xã hội. Sự minh bạch về pháp lý đối với bất động sản là điều kiện tiên quyết để tạo nên sự an toàn cho các giao dịch và đảm bảo lợi ích hợp pháp cho các bên. Việc đăng ký giao dịch bảo đảm chính là sự ghi nhận biến động về pháp lý, về quyền của các chủ thể đối với bất động sản.

Tuy nhiên, để hoàn thiện pháp luật về đăng ký bất động sản thì những vấn đề pháp lý sau cần phải được làm sáng tỏ.

Thứ nhất, đăng ký giao dịch đảm bảo bằng bất động sản là tự nguyện hay bắt buộc. Vấn đề cốt lõi là các nhà làm luật nên trả lời được câu hỏi: nếu giao dịch không đăng ký thì bên nhận bảo đảm có quyền xử lý tài sản trong trường hợp nợ không được thanh toán không? Khi đó câu trả lời là đăng ký giao dịch bảo đảm là bắt buộc hay tự nguyện.

Theo pháp luật hiện hành thì đăng ký giao dịch bảo đảm bằng quyền sử dụng đất là bắt buộc. Tuy nhiên, quy định về việc đăng ký bảo đảm bằng bất động sản có phải là bắt buộc hay không thì lại không có câu trả lời thống nhất vả rõ ràng. Ví dụ như: theo Luật đất đai 2013, việc thế chấp quyền sử dụng đất phải bắt buộc được đăng ký, còn Luật nhà ở 2014 không quy định về tính bắt buộc của thế chấp nhà ở, công trình xây dựng.

Chúng ta nên theo hướng xem đó là thủ tục bắt buộc vì nó không chỉ liên quan đến lợi ích của bên nhận bảo đảm trong quan hệ mà còn ảnh hưởng đến lợi ích của các chủ thế khác có liên quan đến bất động sản là tài sản bảo đảm và liên quan đến lợi ích của Nhà nước.

Thứ hai, về quy trình đăng ký và cơ quan có thẩm quyền. Pháp luật nên quy định thống nhất một quy trình đăng ký chung cho các loại tài sản thuộc bất động sản như: đất đai, nhà ở, công trình xây dựng gắn liền với đất đai, rừng trồng, cây lâu năm; nên thống nhất một cơ quan có thẩm quyền đăng ký để các thông tin về bất động sản được thu thập và cung cấp đầy đủ, đảm bảo tính minh bạch về các bất động sản được giao dịch.

Cùng với quá trình tin học hóa công tác đăng ký và công bố các giao dịch bảo đảm, việc tìm hiểu thông tin về bất động sản sẽ được thực hiện nhanh và thuận tiện hơn.