Theo quy định của Luật bảo hiểm y tế 2008, các đối tượng phải đóng Bảo hiểm y tế (BHYT) bao gồm:

- Nhóm do người lao động và sử dụng lao động đóng

- Nhóm do tổ chức bảo hiểm xã hội đóng gồm những người hưởng lương hưu, trợ cấp của BHXH,...

- Nhóm do ngân sách nhà nước đóng gồm sỹ quan, quân nhân, đại biểu,....

- Nhóm được ngân sách nhà nước hỗ trợ

Tuy nhiên Luật bảo hiểm y tế sủa đổi 2014 có thêm quy định các cá nhân không thuộc các diện trên bắt buộc phải tham gia BHYT theo diện hộ gia đình, quy định tại Khoản 5, Điều 12 sửa đổi bổ sung Luật bảo hiểm y tế sửa đổi về đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội. 

“Điều 12. Đối tượng tham gia bảo hiểm y tế

5. Nhóm tham gia bảo hiểm y tế theo hộ gia đình gồm những người thuộc hộ gia đình, trừ đối tượng quy định tại các khoản 1, 2, 3 và 4 Điều này."

Như vậy trong trường hợp cá nhân đã đóng bảo hiểm y tế theo các diện quy định tại Khoản 1, 2, 3, 4 Điều 22 thì sẽ không phải tham gia BHYT theo diện hộ gia đình. Ngược lại, nếu cá nhân chưa tham gia BHYT theo các diện trên thì bắt buộc phải tham gia BHYT theo hộ gia đình.

Về mức đóng BHYT đối với hộ gia đình Khoản 3, Điều 13 sửa đổi bổ sung Luật bảo hiểm y tế quy định như sau:

- Người thứ nhất đóng tối đa bằng 6% mức lương cơ sở;

- Người thứ hai, thứ ba, thứ tư đóng lần lượt bằng 70%, 60%, 50% mức đóng của người thứ nhất;

- Từ người thứ năm trở đi đóng bằng 40% mức đóng của người thứ nhất.

Về phương thức đóng BHYT đối với hộ gia đình Khoản 6, Điều 15 sửa đổi bổ sung Luật bảo hiểm y tế quy định như sau: Định kỳ 3 tháng, 6 tháng hoặc 12 tháng, đại diện hộ gia đình, tổ chức, cá nhân đóng đủ số tiền thuộc trách nhiệm phải đóng vào quỹ bảo hiểm y tế.

Như vậy, không bắt buộc phải đóng BHYT theo diện hộ gia đình mà chỉ có các cá nhân chưa tham gia BHYT theo các trường hợp hợp đồng lao động, nhà nước hỗ trợ, bảo hiểm xã hội đóng,...thì phải tham gia theo hộ gia đình. Sở dĩ có quy định như vậy nhằm thực hiện chính sách chăm sóc sức khỏe cho toàn dân, đồng thời tạo điều kiện cho người trong cùng hộ gia đình tham gia BHYT với mức đóng ưu đãi hơn.