Cho thuê căn hộ chung cư ngắn hạn - Ảnh minh họa

Gần đây trong một số chung cư xuất hiện dịch vụ cho thuê căn hộ dưới hình thức cho thuê “homestay” ngắn hạn, có thể là một vài ngày hay thậm chí là một vài tiếng, thỏa thuận thậm chí không lập thành văn bản. Vậy việc kinh doanh dịch vụ này có vi phạm pháp luật hay không?

Cho thuê căn hộ chung cư ngắn hạn có hợp pháp?

Thứ nhất, những mức xử phạt liên quan đến quản lý, sử dụng nhà chung cư hiện nay thi hành theo quy định tại Văn bản hợp nhất 08/VBHN-BXD năm 2020 hợp nhất Nghị định 139/2017/NĐ-CP và Nghị định 21/2020/NĐ-CP, trong đó có Khoản 2  Điều 66 như sau:

“2. Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:

…

b) Sử dụng căn hộ chung cư vào mục đích không phải để ở;

…”

Chiếu theo quy định trên, việc "cho thuê" căn hộ chung cư ngắn hạn là bất hợp pháp, người sở hữu, quản lý căn hộ chung cư phải sử dụng căn hộ chung cư vào mục đích ở. Tuy nhiên, nếu người này cho người khác ở nhà của mình, thì phải hiểu hành vi này có phải là “mục đích khác” hay không, trong trường hợp không có bằng chứng cho thấy họ có giao dịch cho thuê?

Thực tế, việc cho người khác ở nhà của mình tồn tại nhiều rủi ro pháp lý và gây thất thu thuế

Không ít trường hợp thỏa thuận thuê căn hộ chung cư của người khác để tổ chức các hành vi phạm tội như cờ bạc, ma túy, mại dâm. Lúc này, người cho thuê căn hộ có thể bị xử phạt hành chính Theo Nghị định 167/2013/NĐ-CP vì 1 số hành vi sau: 

- Môi giới, giúp đỡ, tạo điều kiện hoặc bằng các hình thức khác giúp cho người khác sử dụng trái phép chất ma túy, phạt từ 5 - 7 triệu đồng (Điểm b Khoản 4 Điều 21)

- Dùng nhà, chỗ ở của mình hoặc phương tiện, địa điểm khác để chứa bạc, phạt từ 5 - 10 triệu đồng (Điểm b Khoản 4 Điều 26)

- Che giấu, bảo kê cho các hành vi mua dâm, bán dâm, phạt từ 2 - 5 triệu đồng (Điểm b Khoản 2 Điều 24)

Nghiêm trọng hơn, họ còn có thể phải  chịu trách nhiệm hình sự về các tội tại Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017 như:

- Tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy (Điều 255)

- Tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc (Điều 322)

- Chứa mại dâm (Điều 327)

Mặt khác, khi cho thuê căn hộ với mục đích du lịch, thực tế việc này là hoạt động kinh doanh phát sinh thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân theo Điều 2 Thông tư 111/2013/TT-BTC. Tuy vậy việc quản lý những đối tượng nộp thuế này là rất khó vì người trực tiếp quản lý chung cư là Ban quản lý chung cư chứ không phải cơ quan chức năng.

Như vậy, để thực thi việc xử phạt hành vi cho thuê nhà chung cư vào mục đích không phải để ở, phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa chủ đầu tư, ban quản lý tòa nhà và chính quyền cấp phường/xã. Đồng thời, chủ nhà cũng phải “thành thật” khai báo với cơ quan quản lý Nhà nước.