Chào các hội luật sư, dưới đây tôi xin mạo muội chia sẻ chút ít hiểu biết của mình khi áp dụng Điều 120 Luật Doanh nghiệp năm 2005, để các bạn đọc cùng có thêm thông tin:

Điều 120 Luật Doanh nghiệp 2005 quy định về Hợp đồng, giao dịch phải được Đại hội đồng cổ đông hoặc Hội đồng quản trị chấp thuận như sau:

1. Hợp đồng, giao dịch giữa công ty với các đối tượng sau đây phải được Đại hội đồng cổ đông hoặc Hội đồng quản trị chấp thuận:

a) Cổ đông, người đại diện uỷ quyền của cổ đông sở hữu trên 35% tổng số cổ phần phổ thông của công ty và những người có liên quan của họ;

b) Thành viên Hội đồng quản trị, Giám đốc hoặc Tổng giám đốc;

c) Doanh nghiệp quy định tại điểm a và điểm b khoản 1 Điều 118 của Luật này và người có liên quan của thành viên Hội đồng quản trị, Giám đốc hoặc Tổng giám đốc.

2. Hội đồng quản trị chấp thuận các hợp đồng và giao dịch có giá trị nhỏ hơn 50% tổng giá trị tài sản doanh nghiệp ghi trong báo cáo tài chính gần nhất hoặc một tỷ lệ khác nhỏ hơn quy định tại Điều lệ công ty. Trong trường hợp này, người đại diện theo pháp luật phải gửi đến các thành viên Hội đồng quản trị; niêm yết tại trụ sở chính, chi nhánh của công ty dự thảo hợp đồng hoặc thông báo nội dung chủ yếu của giao dịch. Hội đồng quản trị quyết định việc chấp thuận hợp đồng hoặc giao dịch trong thời hạn mười lăm ngày, kể từ ngày niêm yết; thành viên có lợi ích liên quan không có quyền biểu quyết.

3. Đại hội đồng cổ đông chấp thuận các hợp đồng và giao dịch khác trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này. Hội đồng quản trị trình dự thảo hợp đồng hoặc giải trình về nội dung chủ yếu của giao dịch tại cuộc họp Đại hội đồng cổ đông hoặc lấy ý kiến cổ đông bằng văn bản. Trong trường hợp này, cổ đông có liên quan không có quyền biểu quyết; hợp đồng hoặc giao dịch được chấp thuận khi có số cổ đông đại diện 65% tổng số phiếu biểu quyết còn lại đồng ý”.

Quy định trên đã gây ra cách hiểu không rõ ràng về thẩm quyền của Đại hội đồng cổ đông và Hội đồng quản trị công ty cổ phần, dẫn tới hai vấn đề sau:

Một là, nếu nội dung của khoản 1, khoản 2 và khoản 3 không độc lập mà có liên quan với nhau: Trong trường hợp này, khoản 2 và khoản 3 được sử dụng để phân định các trường hợp quy định tại khoản 1. Tuy nhiên, cách thức quy định của Điều 120 chưa thể hiện được sự liên quan và dẫn chiếu giữa các khoản. Như vậy, yêu cầu đặt ra là phải quy định lại Điều 120 theo hướng cụ thể, dẫn chiếu từ Khoản 2, Khoản 3 lên Khoản 1 để việc áp dụng được dễ dàng.

Hai là, nếu nội dung của Khoản 1 độc lập với Khoản 2 và Khoản 3: Trong trường hợp này, Khoản 1 Điều 120 không xác định rõ ràng chủ thể có thẩm quyền quyết định các hợp đồng, giao dịch của công ty (Đại hội đồng cổ đông hay Hội đồng quản trị). Mặt khác, điều khoản này chồng chéo thậm chí mâu thuẫn với Điểm g Khoản 2 Điều 108 Luật Doanh nghiệp 2005.

Điểm g Khoản 2 Điều 108 Luật Doanh nghiệp 2005 quy định Hội đồng quản trị có quyền: “Quyết định giải pháp phát triển thị trường, tiếp thị và công nghệ; thông qua hợp đồng mua, bán, vay, cho vay và hợp đồng khác có giá trị bằng hoặc lớn hơn 50% tổng giá trị tài sản được ghi trong báo cáo tài chính gần nhất của công ty hoặc một tỷ lệ khác nhỏ hơn quy định tại Điều lệ công ty, trừ hợp đồng và giao dịch quy định tại Khoản 1 và Khoản 3 Điều 120 của Luật này”;

Như vậy, Điểm g Khoản 2 Điều 108 Luật Doanh nghiệp 2005 đã quy định hợp đồng và giao dịch quy định tại Khoản 1 của Điều 120 không thuộc thẩm quyền của Hội đồng quản trị. Đây là một quy định mang tính loại trừ. Nhưng Khoản 1 Điều 120 lại quy định các hợp đồng, giao dịch đó phải được Hội đồng quản trị hoặc Đại hội đồng cổ đông chấp thuận. Đây chính là sự mâu thuẫn và trong trường hợp này các doanh nghiệp không biết phải áp dụng theo quy định nào để phù hợp với pháp luật.