Ngày 31/12/2023, Bộ trưởng Bộ GTVT ban hành Thông tư 47/2023/TT-BGTVT về ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về bến xe hàng. Vậy bến xe hàng là gì? Bến xe hàng như thế nào thì mới đạt quy chuẩn?
(1) Bến xe hàng là gì?
Căn cứ theo Khoản 13 Điều 3 Nghị định 10/2020/NĐ-CP quy định về bến xe hàng như sau:
“Bến xe ô tô hàng (bến xe hàng) là công trình thuộc kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ, thực hiện chức năng phục vụ xe ô tô vận tải hàng hóa xếp, dỡ hàng hóa và các dịch vụ hỗ trợ cho hoạt động vận tải hàng hóa.”
Như vậy, bến xe ô tô hàng hay còn gọi là bến xe hàng là là điểm tập kết quan trọng trong hệ thống giao thông đường bộ. Chức năng chính của bến xe hàng là giúp xe ô tô vận tải hàng hóa xếp, dỡ hàng.
(2) Bến xe hàng như thế nào mới đạt quy chuẩn?
QCVN 114:2023/BGTVT được ban hành kèm theo Thông tư 47/20223/TT-BGTVT sẽ chính thức có hiệu lực thi hành từ 01/07/2024, Quy chuẩn này quy định một bến xe hàng đạt chuẩn phải đáp ứng được những quy định như sau:
Quy định chung:
- Điểm đấu nối của đường ra - vào bến xe hàng với đường quốc lộ phải được thực hiện theo đúng quy định tại Nghị định 11/2010/NĐ-CP.
- Đường ra, vào bến xe hàng phải được thiết kế bảo đảm lưu thông an toàn của phương tiện ra, vào bến.
- Đường lưu thông trong bến xe hàng: Có biển báo hiệu, vạch kẻ đường để đảm bảo an toàn.
- Phòng cháy chữa cháy: Tuân thủ quy định pháp luật về phòng cháy, chữa cháy.
- An toàn: Các công trình, thiết bị phải bảo đảm an toàn cho người, hàng hóa và phương tiện. Bố trí tách biệt các khu vực xếp dỡ, bảo quản theo loại hàng hóa (khô, tươi sống, dễ cháy nổ, nguy hiểm...).
- Hệ thống điện, nước, chiếu sáng, thông tin liên lạc: Đảm bảo theo quy định tại QCVN 07-1:2016/BXD, QCVN 07-2:2016/BXD, QCVN 07-5:2016/BXD, QCVN 07-7:2016/BXD, QCVN 07-8:2016/BXD và QCVN 07-9:2016/BXD.
Quy định về các hạng mục cơ bản: gồm 02 nhóm là: các công trình bắt buộc và các công trình dịch vụ thương mại.
- Các công trình bắt buộc gồm:
+ Văn phòng làm việc và các công trình phụ trợ
+ Khu vệ sinh
+ Cây xanh, thảm cỏ
+ Đường ra, vào bến xe hàng
+ Hệ thống cung cấp thông tin
+ Hệ thống thoát nước
+ Hệ thống phòng cháy và chữa cháy
+ Bãi đỗ xe ô tô hàng hóa.
- Các công trình dịch vụ thương mại: tùy theo nhu cầu kinh doanh của bến xe hàng.
Quy định về diện tích tối thiểu và các hạng mục công trình:
- Phân loại: Bến xe hàng được chia thành 06 loại khác nhau. Quy định về các hạng mục công trình tương ứng với từng loại bến xe hàng như trong bảng sau đây:
Ngoài ra, bến xe hàng còn phải được ngăn cách với khu vực xung quanh bằng tường rào. Ngoại trừ trường hợp bến xe hàng nằm trong khu vực cửa khẩu, khu công nghiệp, cảng và bến xe hàng nằm trong khu hạ tầng kỹ thuật khác đã có tường rào ngăn cách biệt lập với khu vực xung quanh.
QCVN 114:2023/BGTVT còn quy định chi tiết về tiêu chuẩn của các hạng mục như sau:
(3) Quản lý và tổ chức thực hiện kinh doanh bến xe hàng
Về quản lý bến xe hàng:
Bến xe hàng muốn được đưa vào khai thác cần phải thực hiện công bố theo quy định tại Khoản 2 Điều 22 Nghị định 10/2020/NĐ-CP. Mẫu công bố đưa bến xe hàng vào khai thác được quy định tại Phụ lục A của QCVN 114:2023/BGTVT.
Xem và tải về Mẫu công bố đưa bến xe hàng vào khai thác tại đây: https://cdn.thuvienphapluat.vn/uploads/danluatfile/2024/03/05/mau-cong-bo-dua-ben-xehang-vao-khai-thac.docx
Bến xe hàng sau khi nâng cấp, cải tạo, sửa chữa các hạng mục công trình làm thay đổi các tiêu chí phân loại bến xe theo quy định tại bảng 1 của QCVN 114:2023/BGTVT hoặc thay đổi đơn vị kinh doanh bến xe hàng thì phải thực hiện công bố lại. Việc công bố lại thực hiện theo quy định nêu trên.
Về tổ chức thực hiện:
- Đối với đơn vị kinh doanh bến xe hàng:
+ Tuân thủ các quy định tại QCVN 114:2023/BGTVT và các quy định pháp luật có liên quan.
+ Thực hiện quy định về việc Quản lý bến xe hàng như đã nêu trên và chịu trách nhiệm về tính chính xác, đầy đủ của các thông tin công bố.
+ Sử dụng công nghệ thông tin để lưu trữ, trích xuất liên quan đến thông tin xe ra, vào bến và cung cấp dữ liệu cho Sở Giao thông vận tải địa phương khi có yêu cầu.
- Đối với Sở giao thông vận tải:
+ Tiếp nhận văn bản công bố của đơn vị kinh doanh bến xe hàng trên địa bàn địa phương.
+ Chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan thanh tra, kiểm tra việc thực hiện Quy chuẩn trên địa bàn mình quản lý.
- Đối với Cục Đường bộ Việt Nam: chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan tổ chức thanh tra, kiểm tra, việc thực hiện Quy chuẩn này.
Tổng kết lại, bến xe hàng hay còn gọi là bến xe ô tô hàng là công trình thuộc kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ, thực hiện chức năng phục vụ xe ô tô vận tải hàng hóa xếp, dỡ hàng hóa và các dịch vụ hỗ trợ cho hoạt động vận tải hàng hóa. Đơn vị muốn kinh doanh bến xe hàng cần thực hiện theo đúng quy định về Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về bến xe hàng.