Án tại hồ sơ. Lỗ hỏng tố tụng?
Như ta thấy các phiên tòa chỉ xem xét vụ án qua chứng cứ tại hồ sơ, mà bỏ qua lời tranh tụng hai lời khai, lời kêu oan của bị cáo tại tòa
Cũng như các cấp VKS tối cao, tòa án tối cao cũng chỉ căn cứ vào hồ sơ cấp dứoi gởi lên.
Tình huống giả sử A:
Anh A bị anh tình nghi giết ngưòi, công an mời về hỏi cung, rồi quyết định bắt tạm giam. Anh A bị tra tấn, ép cung, buộc viết và ký vào các tờ khai theo hứơng dẫn của CA, và đọc lời cho phù hợp hiện trừơng để thu âm. Kể cả thử hành động nhiều lần cho khớp hiện trừơng. Sau đó CA dẫn anh A đi thực nghiệm hiện trừong, đúng là trùng khớp ngoài mong đợi.(do đã tập dợt nhiều lần trong trại giam). Khi ra tòa, mặc cho anh A kêu oan, do bị ép cung, nhục hình,..mặc cho luật sư bào chữa, nhưng VKS không đối đáp mà chỉ nói chung chung là “câu trả lời đã có trong hồ sơ” (dù hồ sơ không đáng tin cậy, do ép cung, nhục hình mà có) . Và quan tòa cũng không màn tới, mà chỉ căn cứ vào hồ sơ “án tại hồ sơ” mà tuyên án anh A bị tử hình. Một lỗ hỏng to lớn.
Tình huống giả sử B:
Anh B bị tên X ghét, tên X theo dõi anh B vào quán bar, và vào bãi xe, lén bỏ gói ma túy vào xe anh B, đồng thời giả “làm quần chúng tố giác” anh B. Anh B sau khi đi bar về, trên đường về bị Cảnh sát bắt quả tang trong xe có ma túy. Dù gói ma túy không có dấu tay anh B, anh B không nghiện, không có cơ sở rằng anh B mua của ai, hay bán cho ai,....
Nhưng CA vẫn nhục hình ép cung, kết luận anh B mua của “ngưòi kông quen biết” để bán lại kiếm lời.
Trứơc tòa mặc cho anh B kêu gào, nhưng “án tại hồ sơ”. Anh B phải tù oan.