Trong quá trình sử dụng tài sản, đặc biệt là bất động sản nhiều khi chủ sở dữu phải sử dụng bất động sản liền kề không thuộc sở hữu của mình thì mới có thể khai thác được công dụng tài sản thuộc quyền sở hữu của mình. Do đó, việc xác lập quyền sử dụng đối với bất động sản theo quy định của pháp luật như thế nào?

Theo quy định tại Điều 245 Bộ luật dân sự 2015 quy định về quyền đối với bất động sản liền kề như sau: “Quyền đối với bất động sản liền kề là quyền được thực hiện trên một bất động sản (gọi là bất động sản chịu hưởng quyền) nhằm phục vụ cho việc khai thác một bất động sản khác thuộc quyền sở hữu của người khác (gọi là bất động sản hưởng quyền).”

Theo Điều 171 Luật đất đai 2013 quy định như sau:

“Điều 171. Quyền sử dụng hạn chế đối với thửa đất liền kề

1. Quyền sử dụng hạn chế đối với thửa đất liền kề bao gồm quyền về lối đi; cấp, thoát nước; tưới nước, tiêu nước trong canh tác; cấp khí ga; đường dây tải điện, thông tin liên lạc và các nhu cầu cần thiết khác một cách hợp lý trên thửa đất liền kề.

2. Việc xác lập quyền sử dụng hạn chế đối với thửa đất liền kề thực hiện theo quy định của pháp luật dân sự và phải thực hiện đăng ký theo quy định tại Điều 95 của Luật này.”

Những quyền đối với bất động sản liền kề đều là những quyền hạn chế. Người sở hữu bất động sản hưởng quyền chỉ được sử dụng các quyền này dựa trên nhu cầu hợp lý và chỉ được sử dụng trong một giới hạn nhất định.

Theo điểm l khoản 4 Điều 95 Luật đất đai 2013 quy định:

“Điều 95. Đăng ký đất đai, nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất

…

4. Đăng ký biến động được thực hiện đối với trường hợp đã được cấp Giấy chứng nhận hoặc đã đăng ký mà có thay đổi sau đây:

…

l) Xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền sử dụng hạn chế thửa đất liền kề;”

Như vậy để xác lập quyền sử dụng đối với bất động sản liền kề, người sử dụng đất phải thực hiện thủ tục đăng ký biến động đất đai.

Thủ tục đăng ký quyền sử dụng đối với bất động sản liền kề được thực hiện theo quy định tại Điều 85 Nghị định 43/2014/NĐ-CP.

Thời hạn đăng ký quyền sử dụng đối với bất động sản liền kề là không quá 30 ngày, kể từ ngày có biến động, tức kể từ ngày phát sinh quyền đối với bất động sản liền kề thì người sử dụng đất phải thực hiện thủ tục đăng ký biến động theo khoản 6 Điều 95 Luật đất đai 2013.