.png)
HỌC GÌ TỪ CHÍNH SÁCH CỦA NGƯỜI NHẬT
Giao thông công cộng hấp dẫn hơn đi xe máy
Giao thông là một trong những điểm sáng trong việc xây dựng và thực thi chính sách của chính phủ Nhật. Khi đến Nhật, không ít các sinh viên Thái Lan, Indonesia, Malaysia, Singapore, Việt Nam tỏ ra thích thú với hệ thống giao thông tại đây. Bởi lẽ các con phố lớn, nhỏ đều rất thông thoáng, khác hẳn với khung cảnh dày đặc và chi chít xe như tại Bangkok (Thái Lan) hay tại Hà Nội, TP.HCM. Chưa kể hệ thống phương tiện di chuyển công cộng như xe buýt, tàu ngầm, tàu cao tốc tại đây rất phát triển.
Như nhiều nước trên thế giới, chính phủ Nhật cũng không muốn người dân phải sử dụng xe máy di chuyển, vì họ cho rằng mấy mươi triệu phương tiện mô tô vừa làm ô nhiễm môi trường, ô nhiễm tiếng ồn, kẹt xe… và tăng lượng phát thải khí nhà kính mà chính họ phải đi mua quyền phát thải từ nhiều nước khác.
Thế nhưng chính phủ Nhật không cấm người dân đi xe máy, trừ một số khu vực đặc biệt như trường học, bệnh viện. Họ hiểu rằng người dân cũng muốn bảo vệ môi trường và ghét nạn kẹt xe. Thay vào đó, chính phủ Nhật hiểu rõ trong thời đại công nghiệp và toàn cầu hóa, dân Nhật cần nhanh chóng, tiện lợi, linh hoạt và an toàn trong di chuyển. Đây là điều quan trọng giúp chính phủ Nhật xây dựng chính sách theo kiểu nhà nước kiến tạo phát triển. Đó là thay vì ra sức chống tai nạn giao thông hay cấm đi xe máy thì họ tập trung phát triển hạ tầng giao thông công cộng tốt nhất để hạn chế tai nạn và người dân tự nguyện không đi xe máy.
Trong khu đô thị tại TP Kyoto, một trong những thành phố sầm uất nhất Nhật, xe buýt dường như lúc nào cũng có mặt trên các tuyến đường. Đường sá tại Nhật tuy không rộng nhưng nhờ lượng xe máy “đếm trên đầu ngón tay” và lượng xe ô tô cũng khá khiêm tốn nên xe buýt di chuyển nhanh, tiện, giá cũng không quá đắt đỏ. Tốc độ trung bình xe buýt đạt khoảng 50-60 km/giờ, điều mà người đi xe máy sẽ rất khó khăn mới làm được dưới tiết trời giá lạnh và độ an toàn không cao.
Nông nghiệp: Chuẩn bị 20 năm chưa phải là đủ
Trong câu chuyện mở cửa nền kinh tế, đặc biệt là ngành nông nghiệp, chính phủ Nhật hết sức thận trọng trước những lợi ích và rủi ro. Điển hình nhất là việc Nhật tham gia vào vòng đàm phán Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (gọi tắt là TPP). Đây được xem là một trong ba mục tiêu quan trọng của chính quyền Shinzo Abe.
Việc tham gia vào khối TPP, một trong những hiệp định mậu dịch tự do giữa 12 nước, trong đó có những quốc gia lớn như Mỹ, Canada, Úc… sẽ mở ra cho Nhật thị trường xuất khẩu rộng lớn cho các mặt hàng vốn là thế mạnh của Nhật như điện tử, ô tô… Như vậy, trong bối cảnh hàng hóa Nhật phải chịu sức ép cạnh tranh rất lớn từ hàng hóa giá rẻ Trung Quốc thì việc gia nhập TPP sẽ tạo ra ưu thế xuất khẩu các mặt hàng công nghiệp, mang về nguồn ngoại tệ không nhỏ cho cường quốc kinh tế thứ ba thế giới.
Tuy nhiên, những rủi ro từ TPP sẽ ập đến với nền nông nghiệp Nhật nếu việc đàm phán không có sự thận trọng. Kết thúc vòng đàm phán thứ 20 (diễn ra tại Singapore hồi tháng 12-2013), đại diện đàm phán Nhật cương quyết đánh thuế nhằm bảo vệ năm mặt hàng nông sản mà nước này cho là nhạy cảm, trong đó có gạo. Điều đáng lưu ý là sự cương quyết này diễn ra trong bối cảnh các quốc gia đồng ý cho Nhật kéo dài thuế quan nông nghiệp trong vòng 20 năm, nghĩa là Nhật có 20 năm chuẩn bị để bắt đầu mở rộng cửa cho nông nghiệp quốc tế ùa vào. Song Nhật ý thức được nền kinh tế nội địa đang gặp khó khăn, sản xuất nông nghiệp trong nước rất đắt đỏ sau thảm họa kép hồi 2011 và khủng hoảng kinh tế toàn cầu. Thế nên con số 20 năm vẫn chưa đủ thuyết phục để Nhật đánh cược đời sống của hàng triệu nông dân.
Thêm vào đó, Nhật cũng tỏ ra rất chủ động trong việc tìm kiếm trợ lực và chiến lược tự làm mạnh nền nông nghiệp quốc gia. Với quyết tâm hiện nay của chính quyền Abe, thời gian tới TPP rất có thể sẽ được ký kết. Như vậy, thay vì tìm cách duy trì thuế quan bảo vệ nông nghiệp nội địa, người Nhật chủ động xây dựng nội lực bằng hình thức “thuê ngoài” (outsource) ngành nông nghiệp để chiến đấu với doanh nghiệp quốc tế. Chính phủ Nhật đã và đang kêu gọi doanh nghiệp đẩy mạnh đầu tư nông nghiệp tại đồng bằng sông Cửu Long (Việt Nam) và nhiều nước nhằm đảm bảo nguồn lương thực có giá cả cạnh tranh cho nền kinh tế quốc gia trong tương lai.
Theo plo.vn
