Pháp luật quy định cá nhân có quyền được nhận di sản thừa kế theo di chúc và theo pháp luật. Tuy nhiên, vẫn có người không được hưởng di sản thừa kế. Vậy đó là những trường hợp nào, mời các bạn tham khảo bài viết sau đây:

1.Di sản thừa kế là gì? Người thừa kế là ai?

Di sản thừa kế là tài sản mà người chết để lại cho người thừa kế. Theo Điều 612 Bộ luật dân sự 2015 quy định: “Di sản bao gồm tài sản riêng của người chết, phần tài sản của người chết trong tài sản chung với người khác.”

Như vậy, di sản thừa kế là tài sản thuộc sở hữu của người chết và quyền đối với tài sản của người đó. 

Người thừa kế là cá nhân phải là người còn sống vào thời điểm mở thừa kế hoặc sinh ra và còn sống sau thời điểm mở thừa kế nhưng đã thành thai trước khi người để lại di sản chết. Trường hợp người thừa kế theo di chúc không là cá nhân thì phải tồn tại vào thời điểm mở thừa kế. 

Có thể thấy người thừa kế có thể là những người thuộc hàng thừa kế theo pháp luật , hoặc cá nhân, tổ chức bất kì được người để lại di sản chỉ định hưởng thừa kế theo di chúc.

2. Đối tượng không được hưởng thừa kế

- Trong trường hợp không có di chúc

Theo khoản 1 Điều 621 Bộ luật dân sự 2015 quy định, những trường hợp sau đây không được hưởng di sản thừa kế, cụ thể:

Như đã phân tích ở trên, quyền lập di chúc là quyền của cá nhân đối với tài sản thuộc sở hữu của mình. Do đó , quyết định xem ai sẽ là người được thừa kế và hưởng bao nhiêu là quyền của người đó .Và những người bị truất quyền hưởng di sản sẽ không được hưởng di sản thừa kế theo di chúc.

Tuy nhiên, vẫn có trường hợp ngoại lệ ,đó là thừa kế không phụ thuộc nội dung di chúc, quy định tại Điều 644 Bộ luật dân sự 2015 , bao gồm:

+Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng

+Con đã thành niên nhưng không có khả năng lao động

Những người này sẽ được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó.

Kết luận: Nhằm hạn chế những hành vi sai trái, gây nguy hiểm cho người để lại thừa kế, với mục đích có được phần tài sản nhiều hơn hoặc được toàn bộ. Pháp luật đã liệt kê các đối tượng không được quyền hưởng di sản để đảm bảo cho cá nhân có tài sản được tự do trong việc định đoạt tài sản của mình.

+ Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó;

+ Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản;

+ Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng;

+ Người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, hủy di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản.

- Trong trường hợp có di chúc

Căn cứ quy định tại khoản 1 Điều 626 Bộ luật dân sự 2015 người lập di chúc có các quyền sau:

“1. Chỉ định người thừa kế; truất quyền hưởng di sản của người thừa kế”