Năm 2019 đã chuẩn bị bước sang quý II, nhiều chính sách nổi bật trong các lĩnh vực như giáo dục, thuế - phí, doanh nghiệp, tiền tệ - ngân hàng sẽ có hiệu lực trong tháng đầu tiên của quý II. Chúng ta hãy cùng nhau điểm qua các chính sách có hiệu lực nổi bật trong tháng này.

1. Thoả thuận về dây họ được thể hiện bằng văn bản

Thay vì quy định thoả thuận về họ được thể hiện bằng lời nói hoặc bằng văn bản như Nghị định 144/2006/NĐ-CP thì Nghị định 19/2019/NĐ-CP đã quy định bắt buộc thành lập văn bản đối với thỏa thuận về dây họ. Văn bản thoả thuận về dây họ được công chứng, chứng thực nếu những người tham gia dây họ yêu cầu.

Bên cạnh đó Nghị định cũng có một số điểm mới như:

- Điều kiện làm thành viên

+ Người từ đủ mười tám tuổi trở lên và không thuộc trường hợp mất năng lực hành vi dân sự, hạn chế năng lực hành vi dân sự hoặc có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi theo quy định tại Bộ luật dân sự.

+ Người từ đủ mười lăm tuổi đến dưới mười tám tuổi nếu có tài sản riêng có thể là thành viên của dây họ, trường hợp sử dụng tài sản riêng là bất động sản, động sản phải đăng ký để tham gia dây họ thì phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý.

+ Điều kiện khác theo thỏa thuận của những người tham gia dây họ.

- Điều kiện làm chủ họ:

+ Chủ họ là người từ đủ mười tám tuổi trở lên và không thuộc trường hợp mất năng lực hành vi dân sự, hạn chế năng lực hành vi dân sự hoặc có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi theo quy định tại Bộ luật dân sự.

+ Trường hợp các thành viên tự tổ chức dây họ thì chủ họ là người được hơn một nửa tổng số thành viên bầu, trừ trường hợp các thành viên có thỏa thuận khác.

Nghị định có hiệu lực ngày 05/04/2019.

2. Tăng ít nhất 3 lần lệ phí trước bạ đối với xe bán tải

Đây là nội dung quy định tại Nghị định 20/2019/NĐ-CP sửa đổi Nghị định 140/2016/NĐ-CP về lệ phí trước bạ có hiệu lực ngày 10/04/2019.

Xe bán tải ở đây được hiểu là ô tô vừa chở người, vừa chở hàng (Ô tô pick-up chở hàng) có khối lượng chuyên chở cho phép tham gia giao thông nhỏ hơn 1.500 kg và có từ 5 chỗ ngồi trở xuống, ô tô tải VAN có khối lượng chuyên chở cho phép tham gia giao thông nhỏ hơn 1.500 kg.

Nghị định số 140/2016/NĐ-CP quy định mức thu chung cho ô tô, rơ moóc hoặc sơ mi rơ moóc được kéo bởi ô tô, các loại xe tương tự mức thu là 2%.(Trừ xe ô tô chở người từ 9 chỗ trở xuống)

Đến Nghị định 20/2019/NĐ-CP thì xe bán tải nộp lệ phí trước bạ lần đầu với mức thu bằng 60% mức thu lệ phí trước bạ lần đầu đối với ô tô chở người từ 09 chỗ ngồi trở xuống.

Mức thu ô tô chở người từ 9 chỗ trở xuống nộp lệ phí trước bạ lần đầu với mức thu là 10% và tăng không quá 50% mức quy định, tức phí trước bạ của xe bán tải trong thời gian tới sẽ là từ 6% - 9%.

Bên cạnh đó Nghị định cũng bổ sung thêm trường hợp đất thuê của Nhà nước theo hình thức trả tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê mà thời hạn thuê đất nhỏ hơn thời hạn của loại đất quy định tại Bảng giá đất do UBND cấp tỉnh ban hành.

>>> Hướng dẫn mới về tính lệ phí trước bạ đối với nhà, đất

3. Công ty niêm yết là một trong ba loại hình doanh nghiệp bắt buộc kiểm toán nội bộ

Theo Điều 10, Nghị định 05/2019/NĐ-CP về kiểm toán nội bộ thì ba đơn vị sau đây phải thực hiện công tác kiểm toán nội bộ:

+ Công ty niêm yết

+ Doanh nghiệp mà nhà nước sở hữu trên 50% vốn điều lệ là công ty mẹ hoạt động theo mô hình công ty mẹ - công ty con

+ Doanh nghiệp nhà nước là công ty mẹ hoạt động theo mô hình công ty mẹ - công ty con

Các doanh nghiệp này có thể đi thuê tổ chức kiểm toán độc lập đủ điều kiện hoạt động kiểm toán theo quy định của pháp luật để cung cấp dịch vụ kiểm toán nội bộ.

Trường hợp doanh nghiệp đi thuê tổ chức kiểm toán độc lập để cung cấp dịch vụ kiểm toán nội bộ phải đảm bảo các nguyên tắc cơ bản của kiểm toán nội bộ và các yêu cầu nhằm đảm bảo tuân thủ các nguyên tắc cơ bản của kiểm toán nội bộ tại Điều 5, Điều 6 Nghị định 05/2019/NĐ-CP.

Nghị định có hiệu lực ngày 01/04/2019.

4. Thay đổi về thẩm quyền đăng ký việc nuôi con nuôi

>>> Nghị định 24/2019/NĐ-CP: Sửa đổi một số điều của Nghị định hướng dẫn Luật nuôi con nuôi

Nội dung được quy định tại Nghị định 24/2019/NĐ-CP sửa đổi Nghị định 19/2011/NĐ-CP hướng dẫn Luật nuôi con nuôi.

Bên cạnh đó, Nghị định thay thế, bãi bỏ một số quy định của Nghị định số 19/2011/NĐ-CP

+ Thay thế cụm từ “công nhận việc nuôi con nuôi đã được đăng ký tại cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài” thành “ghi vào Sổ đăng ký nuôi con nuôi việc nuôi con nuôi đã được giải quyết tại cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài” tại khoản 2 Điều 1 và Mục 6 Chương II.

+ Bỏ cụm từ “của người đứng đầu tổ chức con nuôi nước ngoài theo quy định tại điểm e và” tại khoản 3 Điều 5.

+ Bãi bỏ khoản 3 Điều 3, Điều 11, điểm đ và điểm e khoản 1 Điều 31.

Nghị định có hiệu lực kể từ ngày 25/04/2019.

5. Bổ sung thêm thẩm quyền giải quyết tố cáo cho Trưởng Công an xã thuộc biên chế của lực lượng Công an nhân dân

Nội dung được quy định tại Nghị định 22/2019/NĐ-CP quy định về tố cáo và giải quyết tố cáo trong Công an nhân dân.

Theo đó thẩm quyền giải quyết tố cáo hành vi vi phạm pháp luật trong việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ trong Công an nhân dân được quy định tại Điều 5 của nghị định, nổi bật là việc bổ sung thẩm quyền giải quyết tố cáo cho Trưởng Công an xã

Trưởng Công an phường, Trưởng đồn, Trưởng trạm Công an, Trưởng Công an thị trấn, Trưởng Công an xã thuộc biên chế của lực lượng Công an nhân dân (gọi chung là Trưởng Công an cấp xã) giải quyết tố cáo đối với cán bộ, chiến sĩ Công an thuộc quyền quản lý trực tiếp, trừ Phó Trưởng Công an cấp xã.

Bên cạnh đó Nghị định quy định rút ngắn thời gian công khai kết luận nội dung tố cáo, quyết định xử lý hành vi vi phạm pháp luật bị tố cáo. Nếu như theo Nghị định 91/2013/NĐ-CP thì sẽ là trong thời hạn 10 ngày, nhưng đến Nghị định 22/2019/NĐ-CP thì thời gian này chỉ còn trong thời hạn 07 ngày.

Nghị định này thay thế Nghị định số 91/2013/NĐ-CP, có hiệu lực thi hành từ ngày 15/04/2019. Tố cáo đã được thụ lý, đang xác minh và chưa có kết luận trước ngày Nghị định này có hiệu lực thi hành thì tiếp tục giải quyết theo quy định của Nghị định số 91/2013/NĐ-CP.

6. Sửa đổi, bổ sung quy định quản lý thu, chi bằng tiền mặt qua hệ thống Kho bạc Nhà nước

Vào ngày 01/04/2019, một số quy định về quản lý thu, chi bằng tiền mặt qua hệ thống Kho bạc Nhà nước được sửa đổi, bổ sung theo Thông tư 136/2018/TT-BTC sẽ có hiệu lực, một vài nội dung nổi bật như:

- Các đơn vị sử dụng NSNN khi giao dịch với đơn vị KBNN mở tài khoản thanh toán tại ngân hàng thương mại có nhu cầu thanh toán bằng tiền mặt có giá trị từ một trăm triệu (100.000.000) đồng trở lên trong 01 lần giao dịch (Quy định trước kia theo Thông tư 13/2017/TT-BTC là có giá trị từ 01 tỷ đồng trở lên trong 01 lần thanh toán),  thì thực hiện rút tiền mặt tại ngân hàng thương mại nơi đơn vị KBNN mở tài khoản theo quy định, trừ các trường hợp sau:

+ Đơn vị có khoản nộp vào KBNN và khoản chi bằng tiền mặt trong cùng một lần giao dịch; đảm bảo sau khi bù trừ, số chi thực tế bằng tiền mặt tại KBNN có giá trị không quá một trăm triệu (100.000.000) đồng.

+ Đơn vị KBNN trực tiếp chi trả tiền đền bù, hỗ trợ cho người dân theo yêu cầu của cấp có thẩm quyền.

Sửa quy định về đăng ký rút tiền mặt: Các đơn vị sử dụng NSNN đăng ký nhu cầu rút tiền mặt cho từng ngày thanh toán hoặc đăng ký cho nhiều ngày thanh toán khác nhau, song phải nêu rõ số lượng và thời điểm rút tiền mặt tại từng ngày thanh toán. Việc đăng ký rút tiền mặt với KBNN được thực hiện theo một trong các hình thức sau:

+ Đăng ký qua điện thoại với cán bộ có thẩm quyền của KBNN nơi giao dịch (Trưởng phòng Kế toán hoặc người được ủy quyền đối với KBNN cấp tỉnh; Kế toán trưởng hoặc người được ủy quyền đối với KBNN cấp huyện).

+ Đăng ký qua Trang thông tin dịch vụ công điện tử của KBNN (trường hợp KBNN đã triển khai tiện ích đăng ký rút tiền mặt qua dịch vụ công).

+ Đăng ký bằng văn bản với KBNN (theo Mẫu 01 ban hành kèm theo Thông tư này).

7. Tuyển sinh đại học 2019: Điểm xét tuyển đầu vào nhóm ngành sức khỏe và sư phạm

Quy định này được áp dụng cho các trường sử dụng đồng thời nhiều phương thức tuyển sinh theo Thông tư 02/2019/TT-BGDĐT sửa đổi Quy chế tuyển sinh đại học hệ chính quy; tuyển sinh cao đẳng nhóm ngành đào tạo giáo viên chính quy kèm theo Thông tư 05/2017/TT-BGDĐT; đã được sửa đổi tại Thông tư 07/2018/TT-BGDĐT

Khi xét tuyển một số ngành nếu trường sử dụng phương thức xét tuyển kết hợp giữa điểm thi THPT quốc gia và kết quả học tập THPT hoặc kết hợp giữa điểm của trường tổ chức sơ tuyển hoặc thi tuyển với điểm thi THPT quốc gia và/hoặc kết quả học tập THPT thì ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào của điểm thi THPT quốc gia, điểm kết quả học tập THPT phải tương đương với các ngưỡng theo quy định của quy chế này. Cụ thể:

- Điểm trung bình cộng (TBC) xét tuyển sử dụng điểm thi THPT quốc gia của trường tối thiểu bằng điểm TBC theo ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào do Bộ GDĐT quy định.

- Điểm TBC xét tuyển sử dụng kết quả học tập THPT trình độ đại học: Với ngành đào tạo giáo viên, Y khoa, Y học cổ truyền, Răng - Hàm - Mặt, Dược học:  tối thiểu 8,0 trở lên.

+ Riêng các ngành Sư phạm Âm nhạc, Sư phạm Mỹ thuật, Giáo dục Thể chất, Huấn luyện thể thao, Điều dưỡng, Y học dự phòng, Hộ sinh, Dinh dưỡng, Kỹ thuật phục hình răng, Kỹ thuật xét nghiệm y học, Kỹ thuật hình ảnh y học, Kỹ thuật phục hồi chức năng tối thiểu là 6,5 trở lên;

+ Các ngành Giáo dục Thể chất và Huấn luyện thể thao, điểm TBC xét tuyển kết quả học tập THPT đối với các đối tượng là vận động viên cấp 1, kiện tướng, vận động viên đã từng đạt huy chương tại Hội khỏe Phù Đổng, các giải trẻ quốc gia và quốc tế hoặc giải vô địch quốc gia, quốc tế, tối thiểu là 5,0 trở lên.

- Điểm TBC xét tuyển sử dụng kết quả học tập THPT trình độ cao đẳng, trung cấp các ngành đào tạo giáo viên tối thiểu là 6,5 trở lên.

+ Riêng các ngành Sư phạm Âm nhạc và Sư phạm Mỹ thuật, Giáo dục Thể chất, Huấn luyện thể thao, Sư phạm Thể dục thể thao tối thiểu là 5,0 trở lên.

Thông tư 02/2019/TT-BGDĐT có hiệu lực từ ngày 15/04/2019.