Ngày nay, mạng xã hội đã góp một phần không hề nhỏ vào đời sống tinh thần của mỗi chúng ta. Bởi sự phát triển mạnh mẽ ấy, mà nhiều thành phần xấu đã lợi dụng điều này để truyền bá các thông tin sai sự thật với những tiêu đề giật tít, câu view, hay những bài viết cách đây nhiều năm trước được đào lại nhằm mục đích kích động người dân, làm người dân hoang mang, lo sợ. Vậy chế tài nào dành cho các thành phần đưa thông tin sai sự thật trên không gian mạng?

Mạng xã hội phát triển mạnh mẽ và là phương tiện kết nối, chia sẻ thông tin nhanh, hiệu quả. Mỗi ngày chúng ta cập nhật tin tức, giao tiếp hay liên lạc với mọi người, hầu hết đều thông qua mạng xã hội. Tuy nhiên, mọi thứ đều có 2 mặt tốt và xấu. Vệc phát triển mạnh mẽ của mạng xã hội kéo theo những mối nguy cơ tiềm ẩn.

Tình trạng nhiều trang fapage đăng tải, chia sẻ các bài viết về những vụ việc phức tạp liên quan đến tình hình an ninh trật tự, hay những bài viết với thông tin sai sự thật làm người dân hoang mang, lo sợ.

Đáng chú ý là những tiêu đề giật tít, câu view, thậm chí có những bài viết được đăng từ nhiều năm trước, hay những vụ án đã được giải quyết, tuy nhiên đăng lại làm người dân phẫn nộ, nhiều người hiểu sai, còn lầm tưởng vụ việc mới xảy ra.

Theo đó, những hành vi đưa tin giả, sai sự thật trên không gian mạng đều là hành

vi vi phạm pháp luật và đều phải nhận những chế tài thích đáng.

​Chế tài cho hành vi đưa tin giả, tin sai sự thật trên không gian mạng

Các chế tài xử lý đối với hành vi đưa thông tin sai sự thật trên không gian mạng được quy định tại Điều 8 Luật An toàn thông tin mạng năm 2015 và Điều 9 Luật An ninh mạng năm 2018 bao gồm:

- Tính chất, mức độ vi phạm mà người thực hiện hành vi vi phạm bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự;

- Nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.

Như vậy, tùy từng tính chất và mức độ mà người thực hiện hành vi vi phạm có thể bị áp dụng một, hai hoặc nhiều chế tài đối với một hành vi vi phạm.

Xử phạt vi phạm hành chính

Căn cứ tại khoản 1, điều 101 Nghị định 15/2020/NĐ-CP được sử đổi, bổ sung bởi Khoản 37 Điều 1 Nghị định 14/2022/NĐ-CP quy định:

Vi phạm các quy định về trách nhiệm sử dụng dịch vụ mạng xã hội; trang thông tin điện tử được thiết lập thông qua mạng xã hội thì phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng , cụ thể:

- Cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân;

- Cung cấp, chia sẻ thông tin cổ súy các hủ tục, mê tín, dị đoan, dâm ô, đồi trụy, không phù hợp với thuần phong, mỹ tục của dân tộc;

- Cung cấp, chia sẻ thông tin miêu tả tỉ mỉ hành động chém, giết, tai nạn, kinh dị, rùng rợn;

- Cung cấp, chia sẻ thông tin bịa đặt, gây hoang mang trong Nhân dân, kích động bạo lực, tội ác, tệ nạn xã hội, đánh bạc hoặc phục vụ đánh bạc;

- Cung cấp, chia sẻ các tác phẩm báo chí, văn học, nghệ thuật, xuất bản phẩm mà không được sự đồng ý của chủ thể quyền sở hữu trí tuệ hoặc chưa được phép lưu hành hoặc đã có quyết định cấm lưu hành hoặc tịch thu;

- Quảng cáo, tuyên truyền, chia sẻ thông tin về hàng hóa, dịch vụ bị cấm;

- Cung cấp, chia sẻ hình ảnh bản đồ Việt Nam nhưng không thể hiện hoặc thể hiện không đúng chủ quyền quốc gia;

- Cung cấp, chia sẻ đường dẫn đến thông tin trên mạng có nội dung bị cấm.

Ngoài ra, phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với hành vi tiết lộ thông tin thuộc danh mục bí mật nhà nước, bí mật đời tư của cá nhân và bí mật khác mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự.

Bên cạnh đó, còn áp dụng Biện pháp khắc phục hậu quả: buộc gỡ bỏ thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn hoặc thông tin vi phạm pháp luật do thực hiện hành vi vi phạm

Xử lý hình sự

Tùy theo tính chất mức độ của từng trường hợp mà hành vi đưa, truyền bá tin giả trên không gian mạng mà các hành vi này sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo các Tội sau:

- Tội làm nhục người khác quy định tại Điều 155 Bộ luật Hình sự 2015 bị phạt tù từ 03 tháng - 02 năm.

Hình thức xử phạt bổ sung là 10-30 triệu đồng và cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề 01-05 năm.

- Tội vu khống quy định tại Điều 156 BLHS 2015 được sửa đổi bởi điểm e khoản 2 Điều 2 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 bị phạt tù từ 01-03 năm.

Hình thức xử phạt bổ sung là 10-50 triệu đồng và cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề từ 01-05 năm.

- Tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân quy định tại Điều 331 BLHS 2015 được sửa đổi bổ sung năm 2017 sẽ bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng - 03 năm.

- Phạm tội gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội quy định tại Điều 331 BLHS 2015 được sửa đổi bổ sung năm 2017 bị phạt tù từ 02-07 năm.

- Tội làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước Cộng hòa XHCN Việt nam quy định tại Điều 177 BLHS 2015 bị phạt tù từ 05-12 năm.