Bài viết gồm 3 phần

Thứ nhất, tự khai báo chỉ có bất động sản duy nhất.

       Khoản 2 điều 4 Luật thuế thu nhập cá nhân 2007  quy định miễn thuế cho cá nhân sở hữu một nhà ở, đất ở duy nhất khi chuyển nhượng, đồng thời cá nhân đó đáp ứng được các điều kiện theo quy định tại khoản 2 điều 4 Nghị định 65/2013/NĐ-CP .

       Nhưng tính xác thực của việc chứng minh tài sản duy nhất này chủ yếu từ sự chủ động của cá nhân nộp thuế; đồng thời, người chuyển nhượng bất động sản tự khai và chịu trách nhiệm về tính trung thực về việc kê khai của mình.

       Theo hướng dẫn của Bộ Tài chính thì người chỉ có một nhà ở, đất ở duy nhất khi chuyển nhượng sẽ làm bản tự khai/cam kết về việc chỉ có một nhà ở, đất ở duy nhất và tự chịu trách nhiệm về tính trung thực trong bản tự khai . Tờ khai cam kết này đem đến UBND cấp xã để xác nhận chữ ký của người khai và nộp tờ khai này sau khi hai bên đã ký kết hợp đồng chuyển nhượng bất động sản tại cơ quan quản lý thuế là chi cục thuế nơi có bất động sản. Nếu sau này cơ quan thuế phát hiện lời khai trên là không đúng thì sẽ bị xử lý bằng cách truy thu thuế và phạt về hành vi gian lận thuế theo quy định của Luật quản lý thuế.

      Tuy nhiên, đây chính là kẽ hở để không ít người có nhiều nhà ở, đất ở khi chuyển nhượng sẵn sàng kê khai là tài sản duy nhất để không phải nộp thuế. Thực tế này đang diễn ra khá phổ biến, gây thất thu lớn cho ngân sách, vì trong bối cảnh hệ thống thông tin quản lý cá nhân của cơ quan quản lý nhà nước chưa thể kết nối mạng thông tin thống nhất trên phạm vi toàn quốc, do đó không thể quản lý được việc sở hữu BĐS chi tiết đến từng cá nhân trên nhiều địa bàn khác nhau.

       Ví dụ như : Anh A có 1 căn nhà ở TPHCM , khi chuyển nhượng thì anh A làm bản cam kết với cơ quan thuế về việc anh chỉ có 1 bất động sản duy nhất là căn nhà đó để có thể được miễn thuế TNCN từ khoản thu nhập chuyển nhượng BĐS, tuy nhiên cơ quan thuế không biết được là ngoài căn nhà ở TPHCM đó ra thì anh A còn có thêm các bất động sản ở các thành phố, tỉnh khác nữa. Như vậy anh A đã có thể tránh được 1 khoản thuế lên đến cả chục cả trăm triệu tùy thuộc vào giá bán của căn nhà.

       Do đó mình thấy ở trường hợp này cơ quan thuế chưa thể xác minh được chính xác lời khai của người nộp thuế, liệu có cách nào để cơ quan thuế hạn chế cũng như giải quyết triệt để tình trạng này ?