Mấy ngày nay lại nổi lên chuyện ca/nhạc sĩ Trần Lập kiện Zing Mp3 (mp3.zing.vn, thuộc Công ty cổ phần VNG) đòi tiền nhuận bút bản quyền ca khúc Đường đến ngày vinh quang, vốn ra đời cuối năm 1997. Cũng như những vụ kiện khác, hành động của Trần Lập là chính đáng và có lộ trình để thực hiện, nhưng theo các luật sư, để chứng tỏ được hành động vi phạm nhằm thu lợi bất chính là rất khó khăn.
Luật sư Nguyễn Văn Tuấn – VP NewVision Law
Tóm tắt vụ việc như sau: Hôm 3/12, TAND TP.HCM mở phiên xét xử vụ tranh chấp về quyền sở hữu trí tuệ giữa Trần Quyết Lập (nghệ danh Trần Lập) và bị đơn - Công ty cổ phần VNG. Trần Lập đòi VNG bồi thường hơn 150 triệu đồng (gồm nhuận bút, tiền thiệt hại và phí luật sư); VNG thì cho rằng mình không vi phạm nên không trả tiền bồi thường. VNG đề nghị Trần Lập rút đơn kiện và ký hợp đồng hợp tác với công ty; Trần Lập không chịu. TAND TP.HCM sẽ đưa ra phán quyết vào ngày 10/12/2014.
- Về yêu cầu của phía Trần Lập:
Thứ nhất: Yêu cầu về tiền nhuận bút thì:
Theo quan điểm của chúng tôi thì, chủ sở hữu tác phẩm hoặc tác giả có quyền khởi kiện bất cứ ai vi phạm quyền tác giả của mình.
"Về nguyên tắc, theo quy định của luật sở hữu trí tuệ thì bị đơn khi đăng tải bài hát trên là không cần phải xin phép Trần Lập nhưng phải có nghĩa vụ trả tiền nhuận bút, thù lao".
Căn cứ pháp lý: Tại khoản 2 Điều 33 Luật sở hữu trí tuệ (sửa đổi, bổ sung năm 2009) quy định; “tổ chức, cá nhân sử dụng bản ghi âm... đã công bố trong hoạt động kinh doanh, thương mại trong trường hợp không phải xin phép nhưng phải trả tiền nhuận bút, thù lao".
Như vậy, thì VNG phải trả cho tác giả Trần Lập tiền nhuận bút tính trên cơ sở lượt nghe và download (bằng 1/10 giá được áp dụng tại Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam).
Thứ hai: Yêu cầu về tiền bồi thường thiệt hại thì:
Phía Trần Lập cho rằng việc trang mạng xã hội mp3.zing.vn đăng tải bài hát trên để công chúng nghe trực tuyến, download đã khiến anh không phát hành được CD tuyển tập những bài hát hay. Từ đó, cơ hội ra CD vì thương mại hóa không thành, khiến Trần Lập mất một khoản thu nhập nên nguyên đơn đề nghị phía VNG phải bồi thường thiệt hại phát sinh 50 triệu đồng.
Liên quan đến vấn đề này thì phía Trần Lập phải chứng minh được thiệt hại thực tế trực tiếp do hành vi của VNG gây ra.
Thứ ba: Yêu cầu VNG phải trả phí luật sư là 50 triệu đồng thì:
PhíaTrần Lập cũng yêu cầu VNG phải bồi thường chi phí luật sư 50 triệu đồng mà anh đã bỏ ra để thuê luật sư.
Căn cứ pháp lý cho yều cầu này: “Điều 205 Luật sở hữu trí tuệ cũng cho phép chủ thể quyền sở hữu trí tuệ yêu cầu tòa án buộc tổ chức, cá nhân có hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ phải thanh toán chi phí hợp lý để thuê luật sư”.
Như vậy, nếu VNG có hành vi vi phạm thì trong trường hợp này VNG phải thanh toán phí thuê luật sư cho phía Trần Lập.
- Về phía VNG thì:
VNG không đồng tình với các yêu cầu của Trần Lập và khẳng định không xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ không bồi thường dựa trên một số lập luận sau:
"Mp3.zing là trang mạng xã hội, VNG tạo lập nên trang web và chỉ cung cấp nền tảng cho trang web, còn nội dung của trang web là do người dùng tự úp lên, nghe, bình luận, trao đổi. Ai đăng lên thì người đó phải chịu trách nhiệm. Phía VNG không phải là người đăng tải bài hát Đường đến ngày vinh quang nên Trần Lập kiện VNG là không có cơ sở".
"Muốn được bồi thường thì phía nghệ sĩ Trần Lập phải chứng minh được VNG là tổ chức khởi đầu đăng tải và truyền đưa bài hát lên mạng xã hội mp3.zing. Và VNG cũng khẳng định lại một lần nữa,VNG không phải là người đưa bài hát này lênmp3.zing mà là do công chúng tự đưa lên", đại diện phía VNG trình bày.
Tuy nhiên cách lập luận của VNG không đúng vì VNG lập ra trang web quản lý, chia sẻ, đăng tải nhạc mà VNG để người dùng tự do đăng tải không qua kiểm duyệt. Vậy nếu như người đăng những thứ bậy bạ lên thì VNH cũng để đó cho người dùng nghe thoải mái sao? Việc VNG đổ lỗi cho người dùng up lên như vậy là không đúng lỗi này là do VNG quản lý không chặt dẫn đến tình trạng như thế này xảy ra.
- Với những phân tích như ở trên thì chúng tôi cũng xin khẳng định rằng, khả năng phía Trần Lập thắng kiện là thấy rõ, chỉ có điều là mức đền bù sẽ được tính như thế nào mà thôi.
- Mặc dù đã ra tòa, nhưng chúng tôi luôn khuyến khích các bên đạt được thỏa thuận việc hai bên đạt được thỏa thuận không chỉ giải quyết được vấn đề một cách nhanh gọn nhẹ và trên hết là những người dùng cảm thấy thoải mái thưởng thức âm nhạc.
