Để xác định một người mất tích khi ly hôn, nhất thiết phải thực hiện thủ tục tuyên bố mất tích trước khi thụ lý giải quyết việc ly hôn. Khi  Tòa án tiếp nhận đơn khởi kiện xin ly hôn, Tòa án sẽ xem xét đơn và thụ lý vụ án; trong thời hạn 20 ngày, kể từ ngày thụ lý, Tòa án sẽ ra quyết định thông báo tìm kiếm người bị yêu cầu tuyên bố mất tích trên các phương tiện thông tin đại chúng (thông báo 4 tháng kể từ ngày thông báo đầu tiên).

1. Thủ tục yêu cầu tuyên bố một người mất tích

Theo luật dân sự 2015,  Người có yêu cầu tuyên bố người khác mất tích phải chứng minh người đó đã đi biệt tích hai năm liền trở lên, mặc dù đã áp dụng đầy đủ các biện pháp thông báo, tìm kiếm theo quy định của pháp luật tố tụng dân sự nhưng vẫn không có tin tức xác thực về việc người đó còn sống hay đã chết. Thủ tục tuyên bố một người mất tích được thực hiện thông qua các bước sau:

Bước 1: Người có yêu cầu tuyên bố người khác mất tích nộp đơn trực tiếp lên Tòa án quận, huyện  nơi cư trú cuối cùng trước khi người đó mất tích. Trường hợp có đương sự là người nước ngoài hoặc đang cư trú ở nước ngoài thì nộp đơn lên Tòa án nhân dân cấp tỉnh;

Bước 2: Tòa án tiếp nhận đơn, nguyên đơn có nghĩa vụ đi nộp tạm ứng án phí tại Chi cục thi hành án dân sự quận, huyện đó.

Bước 3: Khi nhận biên lai, Tòa án tiến hành thụ lý giải quyết vụ án. Trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày thụ lý, Tòa án ra Thông báo tìm kiếm người bị yêu cầu tuyên bố mất tích. Thông báo phải được đăng trên các phương tiện thông tin đại chúng trong 3 số liên tiếp. Thời hạn đăng thông báo là 4 tháng, trong thời hạn này, nếu người bị yêu cầu tuyên bố mất tích trở về nguyên đơn yêu cầu thì Tòa án sẽ đình chỉ giải quyết vụ án. (Điều 388 bộ Luật tố tụng dân sự 2015).

Bước 4: Trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày kết thúc thời hạn thông báo thì Tòa án phải mở phiên họp xét đơn yêu cầu tuyên bố một người mất tích.

Điều 388 Bộ Luật tố tụng dân sự 2015 Chuẩn bị xét đơn yêu cầu tuyên bố một người mất tích

1. Trong thời hạn 20 ngày, kể từ ngày thụ lý đơn yêu cầu tuyên bố một người mất tích, Tòa án ra quyết định thông báo tìm kiếm người bị yêu cầu tuyên bố mất tích.

2. Nội dung thông báo và việc công bố thông báo được thực hiện theo quy định tại Điều 384 và Điều 385 của Bộ luật này. Thời hạn thông báo tìm kiếm người bị yêu cầu tuyên bố mất tích là 04 tháng, kể từ ngày đăng, phát thông báo lần đầu tiên.

3. Trong thời hạn thông báo, nếu người bị yêu cầu tuyên bố mất tích trở về và yêu cầu Tòa án đình chỉ việc xét đơn yêu cầu thì Tòa án ra quyết định đình chỉ việc xét đơn yêu cầu tuyên bố một người mất tích.

4. Trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày kết thúc thời hạn thông báo quy định tại khoản 2 Điều này thì Tòa án phải mở phiên họp xét đơn yêu cầu.

Sau khi Tòa xét đơn và ra Quyết định tuyên bố mất tích thì nguyên đơn tiếp tục thực hiện thủ tục ly hôn đơn phương.

2. Thủ tục đơn phương ly hôn

* Hồ sơ xin ly hôn đơn phương gồm có những giấy tờ sau:

- Đơn xin ly hôn theo mẫu của Tòa án;

- Quyết định tuyên bố một người mất tích của Tòa án;

- Giấy chứng nhận đăng ký kết hôn (bản gốc);

- Bản sao chứng thực  chứng minh nhân dân, hộ khẩu của người yêu cầu;

- Bản sao chứng thực giấy khai sinh các con (nếu có);

- Bản sao các giấy tờ chứng minh tài sản sở hữu chung (nếu có).

* Tòa án tiếp nhận đơn, ra thông báo tạm ứng án phí, nguyên đơn có nghĩa vụ đi nộp tạm ứng án phí ở Chi cục thi hành án dân sự, rồi nộp biên lai cho Tòa án, tiến hành thụ lý đơn khởi kiện ly hôn;

* Tòa án sẽ triệu tập để lấy lời khai, xác minh tính chính xác của hồ sơ. Sau đó giải quyêt cho ly hôn (Theo khoản 2, điều 56 luật hôn nhân gia đình năm 2014: Trong trường hợp vợ hoặc chồng của người bị Tòa án tuyên bố mất tích yêu cầu ly hôn thì Tòa án giải quyết cho ly hôn).
----------
Mong nhận được sự đóng góp từ mọi người để bài viết hoàn thiện hơn, trân trọng!