Không hiểu sao lâu lâu lại có những câu nghe hay hay nhưng nghe riết cũng thấy quen quen. Nhất là những câu đến từ những bị can, bị cáo có trình độ văn hóa tương đối thấp.

Trong một vụ án hình sự tai nạn giao thông, sau khi nghiên cứu xong hồ sơ rồi làm việc cùng người bị truy tố; hỏi sao lúc đầu khai "do bị một chiếc xe máy vượt bên phải lạng qua nên xe tôi bị ép lấn sang trái gây tai nạn...", sau đó khai lại là "tôi tự chạy xe lấn sang trái gây tai nạn" chứ hoàn toàn không có chiếc xe nào vượt ép? Câu trả lời:

"Lúc đầu do sợ nên khai đại như thế, sau khi được các anh cán bộ giải thích nên khai lại cho đúng"!

Giật mình vì câu trả lời của họ, bởi với một người trình độ văn hóa phải nói rằng rất thấp thì khó để có lời nói ra hoa như vậy. Hỏi đi hỏi lại, cũng thế không thay đổi. Thực ra không phải nghĩ văn hóa thấp thì không nói được lời đó, nhưng nếu nhiều người có cùng cảnh ngộ đều chung câu trả lời thì phải đặt dấu hỏi.

Bởi trước đó, có 02 - 03 vụ án khác cũng tương tự. Tất nhiên không chỉ trong vụ án tai nạn giao thông, mà các vụ án khác nữa... Đều có chung một câu trả lời là "Lúc đầu do sợ nên khai đại như thế, sau khi được các anh cán bộ giải thích nên khai lại cho đúng"! Một cảm giác bất an! Họ khẳng định như vậy và ngay tại phiên tòa cũng khẳng định như thế, đồng thời kèm thêm câu "khai lại cho đúng để hưởng chính sách khoan hồng của pháp luật".

Nghĩ lại, trong mấy năm trở lại đây, tình trạng các bị can, bị cáo lúc đầu thì nhận tội, tại phiên tòa sơ thẩm cũng gật đầu nhận tội khi HĐXX thẩm tra, xét hỏi, gặng hỏi mãi vẫn không thay đổi. Rồi khi bị tuyên mức án "khác với suy nghĩ của mình, khoan hồng không như mong đợi" thì nhảy đành đạch kêu oan.

Nếu ngay từ đầu, các bị can, bị cáo cứ khai đúng sự thật để người ta xác minh, điều tra cho đúng hướng có phải tốt không. Khai lại cho đúng vừa làm hại chính mình, vừa làm mất phương hướng cả hệ thống tố tụng. Các bị can, bị cáo đã tích cực hoàn thiện hồ sơ chứng cứ hoàn hảo đánh lừa những người cầm cân nảy mực, dù có "cảm giác thế" nhưng chứng cứ rành rành cùng lời khai được hợp thức hóa thế kia, được bị cáo khẳng định ngay tại phiên tòa thì thật khó để làm ngược lại.

Khai lại cho đúng, thấy xót!